بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
\n
SAD SURES\u0130
\n
\t \u00d6NS\u00d6Z
\n
\u0130nsan, akleden, kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 olay ve olgular\u0131, d\u00fc\u015f\u00fcnce s\u00fczgecinden ge\u00e7irdikten sonra de\u011ferlendiren; iyiye, g\u00fczele, do\u011fru ve ger\u00e7e\u011fe ula\u015fmaya \u00e7al\u0131\u015fan, ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 hayat\u0131n fark\u0131nda olan, hayat\u0131, hayvanlar gibi duygu ve hisleri ile de\u011fil akl\u0131yla sorgulay\u0131p ya\u015fayan bir varl\u0131kd\u0131r. Bu \u00f6zelliklere sahip olan kimseler, hem insanlar\u0131n nezdinde, hem de y\u00fcce Allah (cc) yan\u0131nda daima be\u011fenilirler ve y\u00fccelirler.
\n
Akleden, ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 hayat\u0131n fark\u0131nda olarak ya\u015fayan kimseler, d\u00fcnya hayat\u0131nda da, ahiret hayat\u0131nda da mutlu ve huzurludurlar. Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n en g\u00fczel surette yaratt\u0131\u011f\u0131 insan, yukar\u0131da belirtilen \u00f6zelliklere sahip olan ve bu \u00f6zelliklerini her zaman muhafaza eden kimsedir. Kur\u2019an\u2019\u0131n \u00f6vd\u00fc\u011f\u00fc kimseler de ancak bunlard\u0131r.
\n
\u0130nsan\u0131, insan olmaktan \u00e7\u0131kar\u0131p esfele safiline (a\u015fa\u011f\u0131lar\u0131n a\u015fa\u011f\u0131s\u0131na) d\u00fc\u015f\u00fcren neden de, hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, yarat\u0131l\u0131\u015fta kendisine verilen \u00f6zellikleri kaybetmesidir. D\u00fc\u015f\u00fcnmeyen, akl\u0131n\u0131 gere\u011fi gibi kullanmayan, akl\u0131 ile de\u011fil duygu ve al\u0131\u015fkanl\u0131klar\u0131 ile hareket eden, geleneksel k\u00fclt\u00fcr\u00fcn\u00fc, atalar\u0131n\u0131n yolunu do\u011fru san\u0131p din edinen, yalan\u0131, aldatmay\u0131, sahtek\u00e2rl\u0131\u011f\u0131 karakter haline getirenler, insanl\u0131k vas\u0131flar\u0131n\u0131 kaybeden ve a\u015fa\u011f\u0131lar\u0131n a\u015fa\u011f\u0131s\u0131na d\u00fc\u015fen kimselerdir.
\n
\u201cAll\u00e2h kat\u0131nda canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcs\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fcnmeyen sa\u011f\u0131rlar ve dilsizlerdir.\u201d (Enfal, 22)
\n
\u201cAllah’a g\u00f6re canl\u0131lar\u0131n en k\u00f6t\u00fcs\u00fc, k\u00e2firlerdir; art\u0131k onlar inanmazlar.\u201d (Enfal, 55)
\n
\u201cYoksa sen onlar\u0131n \u00e7o\u011funun i\u015fittiklerini, d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcklerini mi san\u0131yorsun? Kesinlikle, onlar hayvanlar gibidir, hatt\u00e2 onlar, yolca daha sap\u0131kt\u0131r.\u201d (Enfal, 44)
\n
\u201cAndolsun, cehennem i\u00e7in de bir\u00e7ok cin ve insan yaratt\u0131k ki kalbleri var, fakat onlarla anlamazlar; g\u00f6zleri var, fakat onlarla g\u00f6rmezler; kulaklar\u0131 var, fakat onlarla i\u015fitmezler. \u0130\u015fte onlar hayvanlar gibidir, hatt\u00e2 daha da sap\u0131k… Ve i\u015fte g\u00e2filler onlard\u0131r!\u201d (A\u2019raf, 179)
\n
\u0130\u00e7erisinde ya\u015fan\u0131lan hayat\u0131n ger\u00e7eklerini d\u00fc\u015f\u00fcnmeden al\u0131\u015fkal\u0131klar do\u011frultusunda hareket etmek, duygularla olay ve olgular\u0131 de\u011ferlendirmek akleden insanlar\u0131n vasf\u0131 de\u011fildir. Bu t\u00fcr davran\u0131\u015flar, sahibini k\u00fc\u00e7\u00fck d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc gibi insan\u0131n, yarat\u0131l\u0131\u015fta kendisine verilen \u00f6zellikleri de yitirmesine neden olur.
\n
Tarihi s\u00fcre\u00e7te, Tevhid \u015firk m\u00fccadelesi kendilerine g\u00f6nderilen ilahi mesaja kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kanlar\u0131n, Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r edenlerin ve bunlara boyun b\u00fck\u00fcp itaat edenlerin hemen t\u00fcm\u00fc, d\u00fc\u015f\u00fcnmekten yoksun olan ve m\u00fc\u015frik atalar\u0131ndan devrald\u0131klar\u0131 tarihsel k\u00fcf\u00fcr do\u011frultusunnda hareket eden kimselerdir.
\n
Tarih s\u00fcrecinde cereyan eden olaylardan ibret almayanlar, hem ya\u015fad\u0131klar\u0131 zaman\u0131 gere\u011fi gibi de\u011ferlendiremezler, hem de ge\u00e7mi\u015fte helak edilen \u00f6nderlerinin ak\u0131betine u\u011framaktan kurtulamazlar.
\n
Kendilerine g\u00f6nderilen Tevhidi esaslara iman edip ge\u00e7mi\u015f tarihsel s\u00fcre\u00e7ten ders alanlar, hem ya\u015fad\u0131klar\u0131 zaman diliminde huzurlu ve mutlu olurlar, hem onurlu bir hayat s\u00fcrerler ve hem de gelece\u011fe daha emin ad\u0131mlarla y\u00fcr\u00fcrler.
\n
Sad suresi, Kur\u2019an\u2019\u0131n \u015ferefli bir kitap oldu\u011funu hat\u0131rlatt\u0131ktan sonra bu \u015ferefli Kitab\u2019\u0131 (vahyi) ink\u00e2r edenlerin durumlar\u0131n\u0131 ortaya koymakta, daha \u00f6nce vahyi ink\u00e2r edenlerin ac\u0131 ak\u0131betlerini bildirmektedir. Bu nedenle vahyi esaslar\u0131 ink\u00e2r eden k\u00e2firlerin, ge\u00e7mi\u015f atalar\u0131n\u0131n ac\u0131 ak\u0131betlerinden ibret almamalar\u0131 halinde ayn\u0131 ak\u0131bete u\u011frayacaklar\u0131n\u0131 ve o g\u00fcn geldi\u011finde art\u0131k yalvarmalar\u0131n\u0131n fayda vermeyece\u011fini haber vermektedir.
\n
Sure, kendilerine yap\u0131lan ilahi daveti reddeden putperest toplumlar\u0131n, putlar\u0131na ba\u011fl\u0131 kalma konusunda nas\u0131l \u00e7aba sarfettiklerini ortaya koymaktad\u0131r. Putperestlik, akl\u0131 devre d\u0131\u015f\u0131 b\u0131rakan, insan\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnme ve akletme yetene\u011fini yokeden, insan\u0131 robotla\u015ft\u0131ran ilkel bir ya\u015fam bi\u00e7imi, bir inan\u0131\u015f \u015feklidir.
\n
Putperestler, y\u00fcceltip ilah edindikleri ki\u015filerin asl\u0131nda bir hi\u00e7 olduklar\u0131n\u0131, kendilerine fayda ve zarar veremeyeceklerini hi\u00e7 d\u00fc\u015f\u00fcnmezler. Akl\u0131n devre d\u0131\u015f\u0131 b\u0131rak\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bir inan\u0131\u015f bi\u00e7inimde ve ya\u015fam tarz\u0131nda takip edilen yolu d\u00fc\u015f\u00fcnmek elbette m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.
\n
G\u00fcn\u00fcm\u00fczde, \u00f6zellikle T\u00fcrkiye\u2019de, e\u011fitim seviyesinin olduk\u00e7a y\u00fcksek d\u00fczeylerde oldu\u011fu, teknoloji ve ileti\u015fim ara\u00e7lar\u0131n\u0131n en geli\u015fmi\u015f halleriyle insanlar\u0131n hizmetine sunuldu\u011fu bu d\u00f6nemde bile, putperestler, \u00e7a\u011f\u0131n kendilerine sundu\u011fu bu imk\u00e2nlardan yararland\u0131klar\u0131 halde h\u00e2l\u00e2 ilkel toplumlar gibi putlar\u0131 kutsamakta, canl\u0131 bir varl\u0131\u011fa hitap edercesine kendilerini duymayan putlar\u0131na seslenip ona ibadet ve tazimlerini sunmaktad\u0131rlar.
\n
Putperstlerin putlar\u0131na kar\u015f\u0131 bu sunumlar\u0131, onlar\u0131n nas\u0131l d\u00fc\u015f\u00fcnmeyen birer robot olduklar\u0131n\u0131, yapt\u0131klar\u0131 e\u011fitim ve \u00e7a\u011f\u0131n kendilerine bah\u015fetti\u011fi imk\u00e2nlardan nas\u0131l da nasiplenmediklerini ortaya koymaktad\u0131r. D\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp akletmeyen kimselere ne verilirse verilsin, onlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnen akleden insan seviyesine y\u00fckseltmez.
\n
Ak\u0131llar\u0131 dumura u\u011fram\u0131\u015f putperest k\u00e2firler, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc ger\u00e7eklerle y\u00fczy\u00fcze geldiklerinde, d\u00fcnyada y\u00fcceltip tap\u0131nd\u0131klar\u0131, her vesile ile putlar\u0131 \u00f6n\u00fcnde durup ibadet ettikleri ilahlar\u0131n\u0131n bir hi\u00e7 olduklar\u0131n\u0131 anlayacaklard\u0131r. Ancak bunun kendilerine bir yarar\u0131 olmayacakt\u0131r.
\n
\u201cVe cehennem de getirildi\u011fi zaman, i\u015fte o g\u00fcn insan anlar, ama art\u0131k anlaman\u0131n kendisine ne yarar\u0131 var? (O zaman): \u2018\u00c2h ke\u015fke ben bu hay\u00e2t\u0131m i\u00e7in (salih amel) g\u00f6nderseydim!\u2019 der.\u201d (Fecr, 23-24)
\n
O g\u00fcn, \u00e7oktan i\u015f i\u015ften ge\u00e7mi\u015f olacak, pi\u015fmanl\u0131klar\u0131 onlar\u0131 kurtaramayacakt\u0131r. Putperstler ve put edinip tap\u0131nd\u0131klar\u0131 kimseler, o g\u00fcn birbirlerini su\u00e7layacaklar ve birbirlerine lanet okuyacaklard\u0131r.
\n
\u201cK\u00e2firler dediler ki: \u2018Biz ne bu Kur’\u00e2n’a, ne de bundan \u00f6ncekilere inan\u0131r\u0131z.\u2019 Sen o z\u00e2limleri, Rablerinin huz\u00fbrunda tutuklanm\u0131\u015f, birbirlerine s\u00f6z atarlarken bir g\u00f6rsen! Zay\u0131f d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclenler, b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslayanlara: \u2018Siz olmasayd\u0131n\u0131z, elbette biz inanan insanlar olurduk.\u2019 diyorlar.
\n
B\u00fcy\u00fckl\u00fck taslayanlar da zay\u0131f d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclenlere: \u2018Size hid\u00e2yet geldi\u011fi zaman sizi ondan biz mi engelledik? Hay\u0131r, zaten siz kendiniz g\u00fcnahk\u00e2rlar idiniz.\u2019 dediler.\u201d (Sebe, 31-32)
\n
Sad suresi, ink\u00e2rc\u0131 putperestlerin i\u00e7erisine d\u00fc\u015ft\u00fckleri al\u00e7alt\u0131c\u0131 durumu verdikten sonra o durumdan kurtulman\u0131n yolunun, \u015ferefli olan Kur\u2019an\u2019a sar\u0131lmak oldu\u011funu bildirmektedir. \u0130nsanlar, ancak vahyi esaslar do\u011frultusunda hareket etmekle kurtulacak ve y\u00fcceleceklerdir. Sure, her durumda ve konuda Kur\u2019ani esaslara y\u00f6nelen kimselerin kurtulu\u015fa ula\u015facaklar\u0131n\u0131 m\u00fcjdelemektedir.
\n
SUREN\u0130N A\u00c7IKLAMASI
\n
1- S\u00e2d, \u00f6\u011f\u00fct olan Kur’\u00e2n’a andolsun.
\n
Kur\u2019an, t\u00fcm insanl\u0131k i\u00e7in bir \u00f6\u011f\u00fctt\u00fcr; insanlar\u0131n d\u00fcnya hayatlar\u0131nda nas\u0131l hareket edeceklerini, huzur ve mutlulu\u011fa nas\u0131l ula\u015facaklar\u0131n\u0131, birbirleriyle ili\u015fkilerini nas\u0131l d\u00fczenleyeceklerini, Rab\u2019lerine kar\u015f\u0131 kulluk g\u00f6rev ve sorumluluklar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirten bir \u00f6\u011f\u00fct kitab\u0131d\u0131r.
\n
Kur\u2019an, insanlar\u0131n t\u00fcm sorunlar\u0131n\u0131 en iyi \u015fekilde \u00e7\u00f6zen, onlar\u0131n bar\u0131\u015f ve huzur i\u00e7erisinde ya\u015famalar\u0131n\u0131 sa\u011flayan bir Kitapt\u0131r. Y\u00fcce Allah (cc) Kur\u2019an\u2019\u0131n, t\u00fcm insanlar i\u00e7in bir \u00f6\u011f\u00fct oldu\u011funu, onlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 \u00e7\u00f6zerek kalplerine huzur veren bir \u015fifa oldu\u011funu, ona iman eden m\u00fc\u2019minler i\u00e7in hidayet ve rahmet olan bir Kitap oldu\u011funu bildirmektedir.
\n
\u201cEy insanlar, size Rabb\u2019inizden bir \u00f6\u011f\u00fct, g\u00f6\u011f\u00fcslerde olan(s\u0131k\u0131nt\u0131lar)a \u015fifa ve m\u00fc\u2019minler i\u00e7in yol g\u00f6sterici ve rahmet gelmi\u015ftir.\u201d (Yunus, 57)
\n
Kur\u2019an, t\u00fcm insanl\u0131k i\u00e7in bir \u00f6\u011f\u00fct, bu \u00f6\u011f\u00fcde tabi olanlara \u015fifa veren bir Kitapt\u0131r. \u0130nsanlar, Kur\u2019an\u2019a iman etmeseler bile, ondaki h\u00fck\u00fcmlere uygun hareket etmeleri ve sorunlar\u0131n\u0131 Kur\u2019an\u2019da verilen \u00f6neriler do\u011frultusunda \u00e7\u00f6zmeleri halinde sorunlar\u0131n\u0131 en iyi bir \u015fekilde \u00e7\u00f6zecekler, b\u00f6ylece huzur bulacaklar, Kur\u2019an\u2019\u0131n ifadesi ile kalplerindeki s\u0131k\u0131nt\u0131lara \u015fifa bulacaklard\u0131r.
\n
\u0130nsanlar\u0131n, Kur\u2019an\u2019a iman etmeleri, h\u00fck\u00fcmlerine bir b\u00fct\u00fcn olarak teslim olmalar\u0131 halinde Kur\u2019an, onlara yol g\u00f6sterecek, onlar\u0131 y\u00fcce Allah\u2019\u0131n rahmetine ula\u015ft\u0131racakt\u0131r. B\u00f6ylece insanlar, hem d\u00fcnya hayat\u0131nda s\u00fcrekli bir \u015fekilde huzur ve mutluluk i\u00e7erisinde ya\u015fayacaklar, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanacaklar, ahirette ise kurtulu\u015fa erecekler ve cennetle m\u00fck\u00e2fatland\u0131r\u0131lacaklard\u0131r.
\n
Kur\u2019ani esaslardan ayr\u0131lmak tefrikad\u0131r
\n
Kur\u2019an, insanlara huzur ve mutluluk verdi\u011fi gibi onlar\u0131, y\u00fccelterek kula kulluk zilletinden kurtarm\u0131\u015f onlara \u015feref de kazand\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak y\u00fcce Rab\u2019lerine iman etme \u015ferefinden mahrum olan baz\u0131 kimseler, zilleti ve a\u015fa\u011f\u0131lanmay\u0131 ye\u011fledikleri i\u00e7in ya Kur\u2019an\u2019dan tamamen y\u00fcz\u00e7evirerek k\u00fcfre girmekte ya da i\u015flerine gelen bir k\u0131s\u0131m ayetleri alarak hevalar\u0131na uydurmakta ve hevalar\u0131n\u0131 tatmin ederek \u015firke d\u00fc\u015fmektedirler.
\n
\u0130nsanlar\u0131n, Kur\u2019an\u2019a gere\u011fi gibi iman etmemeleri, bir k\u0131sm\u0131n\u0131 al\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terk etmeleri ve kendi arzular\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinerek hareket etmeleri sonucunda yery\u00fcz\u00fcnde karga\u015fa ba\u015fg\u00f6stermekte, fitne ve fesat kol gezmekte, insanlar birbirlerine \u00fcst\u00fcnl\u00fck kurmaya \u00e7al\u0131\u015farak birbirlerini bo\u011fazlamaktad\u0131r.
\n
\u0130nsano\u011flu ne kadar nank\u00f6r ve cahildir ki, y\u00fcce Allah (cc) onlar\u0131 \u015fereflendirip y\u00fcceltmek i\u00e7in Kur\u2019an\u2019\u0131 g\u00f6nderiyor ancak o, y\u00fccelip \u015fereflenmemek i\u00e7in ondan y\u00fcz\u00e7eviriyor.
\n
\u201cBiz em\u00e2neti, g\u00f6klere, yere ve da\u011flara sunduk; onu y\u00fcklenmekten ka\u00e7\u0131nd\u0131lar, on(un sorumlulu\u011fun)dan korktular; onu insan y\u00fcklendi; (fakat onun de\u011ferini bilmedi) do\u011frusu o, \u00e7ok z\u00e2lim, \u00e7ok c\u00e2hildir.\u201d (Ahzab, 72)
\n
\u0130nsanlar, ellerindeki y\u00fcce nimetin de\u011ferini bilmeyecek kadar cahil, bu nimetten y\u00fcz\u00e7evirerek kendisini d\u00fcnya ve ahirette helaka g\u00f6t\u00fcrecek kadar zalimdir. Y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131 y\u00fcceltmek i\u00e7in peygamberlerini, ilahi mesaj\u0131 ile beraber ard\u0131 ard\u0131na g\u00f6nderdik\u00e7e insanlar, k\u00fcf\u00fcr ve isyanlar\u0131nda inat etmekte ve hevalar\u0131n\u0131 ilah edinerek sapmaktad\u0131rlar. \u00dcstelik bir \u00e7ok kimse, bu sap\u0131kl\u0131klar\u0131na Kur\u2019an\u2019\u0131 alet ederek k\u00fcf\u00fcr ve isyanlar\u0131n\u0131 katmerle\u015ftirmektedirler.
\n
\u201cE\u011fer hak, onlar\u0131n keyiflerine uysayd\u0131, g\u00f6kler, yer ve bunlar\u0131n i\u00e7inde bulunan kimseler bozulur, giderdi. Biz onlara \u015fereflerini getirdik fakat onlar, \u015fereflerinden y\u00fcz \u00e7eviriyorlar.\u201d (M\u00fc\u2019minun, 71)
\n
Rab\u2019lerinin kendilerine g\u00f6nderdi\u011fi Kur\u2019an\u2019dan y\u00fcz\u00e7eviren ve Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r ederek sapan insanlar, hi\u00e7bir d\u00f6nemde huzur bulamam\u0131\u015f, s\u00fcrekli bir karga\u015fa ve bunal\u0131m i\u00e7erisinde ya\u015fam\u0131\u015ft\u0131r. B\u00f6ylece insanlar hayat\u0131, kendi elleri ile kendilerine zindan yapm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
2- K\u00e2firler bir gurur ve ayr\u0131l\u0131k i\u00e7indedirler.
\n
Kur\u2019ani esaslardan sapmak, insanlar\u0131n ihitlafa d\u00fc\u015fmelerine neden olur. \u00c7\u00fcnk\u00fc Kur\u2019an\u2019dan sapan kimseler, kendi hevalar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinecekler, kendi kuruntular\u0131n\u0131 sistemle\u015ftireceklerdir. Heva ve isteklerin, her insanda farkl\u0131 olmas\u0131 nedeniyle ister istemez toplumda grupla\u015fmalar meydana gelecek, her grup kendi arzular\u0131n\u0131 di\u011fer insanlara ve gruplara kabul ettirmeye \u00e7al\u0131\u015facakt\u0131r. Bu ise, toplumda karga\u015fa ve \u00e7at\u0131\u015fmaya neden olacakt\u0131r.
\n
Be\u015feri sistemlerin farkl\u0131 siyasi ve ekonomik g\u00f6r\u00fc\u015flere sahip olmalar\u0131, bu sistemler aras\u0131nda \u00e7\u0131kar \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n bulunmas\u0131 hep farkl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcncelere olumas\u0131ndand\u0131r. Di\u011fer taraftan toplum i\u00e7erisinde bulunan gruplar\u0131n farkl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcncelere sahip olmalar\u0131, bu gruplar\u0131n birbirleri ile \u00e7at\u0131\u015fma i\u00e7erisinde bulunmalar\u0131 Kur\u2019ani esaslar\u0131 \u00f6ncelememeleri nedeniyledir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc) insanlar aras\u0131ndaki \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131, toplumsal vahdetin olu\u015fturulmas\u0131 ve toplumda bar\u0131\u015f\u0131n sa\u011flanmas\u0131, insanlar\u0131n huzur ve mutlu bir \u015fekilde ya\u015famalar\u0131 i\u00e7in vahyi esaslar\u0131n\u0131 g\u00f6ndermi\u015ftir.
\n
\u201c\u0130nsanlar bir tek \u00fcmmet idi; sonra All\u00e2h, peygamberleri, m\u00fcjdeciler ve uyar\u0131c\u0131lar olarak g\u00f6nderdi. Onlarla beraber, anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fckmetmek \u00fczere, i\u00e7inde ger\u00e7ekleri ta\u015f\u0131yan Kitab\u0131 indirdi. Kendilerine Kitap verilmi\u015f olanlar, kendilerine a\u00e7\u0131k deliller geldikten sonra, s\u0131rf aralar\u0131ndaki k\u0131skan\u00e7l\u0131ktan \u00f6t\u00fcr\u00fc onda anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fc(ler). Bunun \u00fczerine All\u00e2h, kendi izniyle iman edenleri, onlar\u0131n \u00fczerinde ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri ger\u00e7e\u011fe iletti. All\u00e2h, diledi\u011fini do\u011fru yola iletir.\u201d (Bakara, 213)
\n
Kur\u2019an, birlik ve beraberli\u011fi yani vahdeti tavsiye eder; Kur\u2019an\u2019dan her sapma hem ihtilaf\u0131 do\u011furdu\u011fu gibi sapan kimselerde f\u0131sk ve k\u00fcf\u00fcr i\u00e7erisindedirler. K\u00fcf\u00fcr ve f\u0131sk i\u00e7erisinde bulunan kimseler, hi\u00e7bir \u015fekilde birlik olu\u015fturmaz, s\u00fcrekli olarak ayr\u0131l\u0131k i\u00e7inde bulunurlar.
\n
\u201cK\u00e2firler bir gurur ve ayr\u0131l\u0131k i\u00e7indedirler.\u201d Kendini en do\u011fru kabul etme, insan\u0131 kibir ve gurura s\u00fcr\u00fckler. Bu kimselere, ne anlat\u0131l\u0131rsa anlat\u0131ls\u0131n, hi\u00e7bir \u015fekilde kabul etmezler. Gurur ve kibir i\u00e7erisinde bulunan kimseler, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan kendilerine g\u00f6nderilen ilahi mesaj\u0131 da reddederek azg\u0131nl\u0131klar\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mazlar.
\n
Azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 yol edinen k\u00fcf\u00fcr cephesi, kendileri ilahi mesaj\u0131 kabul etmedikleri gibi, insanlar\u0131 da ondan al\u0131koymaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015flar, ilahi mesaj\u0131 getiren el\u00e7ilere sald\u0131rm\u0131\u015flar, Hakk\u0131n yay\u0131lmas\u0131n\u0131 engellemi\u015flerdir.
\n
K\u00fcf\u00fcr cephesinin, ilahi mesaj\u0131 getiren el\u00e7ilere d\u00fc\u015fman olmalar\u0131, Hakk\u0131 engellemeleri ve sald\u0131rganla\u015f\u0131p azmalar\u0131 onlar\u0131n sonunu haz\u0131rlam\u0131\u015ft\u0131r. Y\u00fcce Allah (cc), daha \u00f6ncekilere uygulad\u0131\u011f\u0131 ilahi yasay\u0131 sonrakilere de uygulanm\u0131\u015f ve her d\u00f6nemin k\u00e2firleri, k\u00fcf\u00fcr ve azg\u0131nl\u0131klar\u0131 i\u00e7erisinde helak edilerek yerle bir edilmi\u015flerdir.
\n
3- Onlardan \u00f6nce nice nesilleri hel\u00e2k ettik de fery\u00e2d ettiler; fakat art\u0131k kurtulu\u015f zaman\u0131 ge\u00e7mi\u015fti.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi Tevhidi esaslar\u0131 reddedip kendi hevalar\u0131ndan yasa \u00e7\u0131karanlar, kendilerine yap\u0131lan davete kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131p azg\u0131nla\u015fanlar i\u00e7in hi\u00e7bir kurtulu\u015f yoktur. Onlar\u0131n, d\u00fcnyada helak edilmeleri yan\u0131nda ahirette de en ac\u0131 azaba s\u00fcr\u00fcklenecelerdir.
\n
Gerek d\u00fcnya hayat\u0131nda, gerekse ahiret hayat\u0131nda olsun son pi\u015fmanl\u0131k, son feryadlar sahiplerine hi\u00e7bir fayda sa\u011flamayacakt\u0131r. Bu nedenle yap\u0131lmas\u0131 gereken \u015fey, o g\u00fcnlerle kar\u015f\u0131la\u015fmadan \u00f6nce y\u00fcce Allah\u2019tan indirilen ilahi mesaja teslim olmak, Tevhidi esaslara uygun hayat\u0131 d\u00fczenlemektir.
\n
Teevhidi esaslar\u0131n topluma duyurulmas\u0131nda M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7ilere \u00e7ok b\u00fcy\u00fck sorumluluklar d\u00fc\u015fmektedir. Onlar, her hal\u00fck\u00e2rda ve her durumda Tevhidi esaslar\u0131 net ve a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya koymal\u0131, insanlar\u0131 i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 \u015firk ve k\u00fcf\u00fcr konusunda uyarmal\u0131 ve insanlar\u0131 \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 kabul etmeye davet etmelidirler.
\n
Tevhidi esaslara \u00e7a\u011fr\u0131 \u00f6yle a\u00e7\u0131k, net ve s\u00fcrelki yap\u0131lmal\u0131d\u0131r ki, insanlar kendi konumlar\u0131n\u0131 ve i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 \u015firk ve k\u00fcfr\u00fc \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde g\u00f6rebilmelidirler. Onlar, kendilerine ula\u015fan ilahi mesaj kar\u015f\u0131s\u0131nda \u015fa\u015fk\u0131na d\u00f6nmeli ve ondan sonra tav\u0131rlar\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya koymal\u0131d\u0131rlar.
\n
4-5- Onlara kendilerinden bir uyar\u0131c\u0131 gelmesine hayret ettiler de o k\u00e2firler dediler ki: \u2018Bu yalanc\u0131 bir sihirbazd\u0131r; ilahlar\u0131 bir tek ilah m\u0131 yapt\u0131? Bu, cidden tuhaf bir \u015feydir.
\n
\u0130sl\u00e2mi esaslar, net ve a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde anlat\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda insanlar, \u015fa\u015fk\u0131na d\u00f6necek davet\u00e7ilere d\u00fc\u015fman kesilecek ve tarihsel s\u00fcre\u00e7te oldu\u011fu \u00fczere davet\u00e7ilere sald\u0131racaklard\u0131r. Bu s\u00fcnnetullaht\u0131r ve bug\u00fcn de ayn\u0131 yasa ge\u00e7erlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc k\u00fcf\u00fcr \u00e7e \u015firk, her d\u00f6nemde ayn\u0131d\u0131r ve m\u00fc\u015frikler de her d\u00f6nemde ayn\u0131 tav\u0131rlar\u0131 ortaya koyarlar.
\n
E\u011fer g\u00fcn\u00fcm\u00fczdeki m\u00fc\u015frikler, tarihsel s\u00fcre\u00e7teki atalar\u0131n\u0131n yapt\u0131klar\u0131n\u0131 yapm\u0131yorlarsa bu, onlar\u0131n iyi kimseler olduklar\u0131ndan de\u011fil, M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7ilerin, \u00fczerlerine d\u00fc\u015fen davet g\u00f6revlerini, S\u00fcnnetullahta cari oldu\u011fu \u00fczere ortaya koymamalar\u0131ndan ve davet g\u00f6revlerini, vahyin belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde yerine getirmeyi\u015flerinden dolay\u0131d\u0131r.
\n
Davet\u00e7i M\u00fcsl\u00fcmanlar, davet sorumluluklar\u0131n\u0131 yerine gere\u011fi gibi getirmeseler de \u015firk ve k\u00fcf\u00fcr cephesi, k\u00fcf\u00fcr ve isyanlar\u0131n\u0131, atalar\u0131n\u0131 aratmayacak bir \u015fekilde s\u00fcrd\u00fcrmektedirler. Hevalar\u0131n\u0131 ya da kendi cinslerinden insanlar\u0131n arzular\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinen, hayatlar\u0131n\u0131 bu be\u015feri arzulara g\u00f6re d\u00fczenleyen kimselere, \u201cH\u00fck\u00fcm yaln\u0131zca y\u00fcce Allah\u2019a aittir\u201d \u201cO\u2019ndan ba\u015fka h\u00fck\u00fcm koyucu yoktur\u201d ve \u201cY\u00fcce Allah\u2019tan ba\u015fka otorite yoktur\u201d denildi\u011finde \u015fa\u015f\u0131rmaktad\u0131rlar.
\n
Tarihsel k\u00fcf\u00fcr her d\u00f6nemde ayn\u0131d\u0131r
\n
Kendilerine yap\u0131lan Tevhid davetini, \u00e7e\u015fitli mazeretlerle yalanlayan m\u00fc\u015frikler, davet\u00e7ilere ya \u201cBu adam kafay\u0131 \u00fc\u015f\u00fctm\u00fc\u015ftir\u201d ya da \u201cBir sen bunu s\u00f6yl\u00fcyorsun, bu zamanda b\u00f6yle \u015feyler olur mu, hangi zamanda ya\u015f\u0131yoruz?\u201d demektedirler. M\u00fc\u015frikler, i\u00e7inde ya\u015fad\u0131klar\u0131 be\u015feri sistemleri korurlar ve bunu hayat\u0131 en iyi d\u00fczenledi\u011fini iddia ederler.
\n
6- Onlardan bir grup f\u0131rlad\u0131: \u2018Y\u00fcr\u00fcy\u00fcn ilahar\u0131n\u0131za ba\u011fl\u0131 kal\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu, arzu edilen bir \u015feydir.\u2019
\n
Tarihsel s\u00fcre\u00e7teki, kendi ilahlar\u0131n\u0131 koruma ve kollama mant\u0131\u011f\u0131 bug\u00fcn de aynen devam etmektedir. M\u00fc\u015frikler, isimleri ve yap\u0131lar\u0131 farkl\u0131 da olsa, kendi sistemlerini ve bu sistemin kurucular\u0131n\u0131, tarihsel s\u00fcre\u00e7teki atalar\u0131 gibi s\u0131k\u0131 s\u0131k\u0131ya korumakta ve hararetle onun propagandas\u0131n\u0131 yapmaktad\u0131rlar.
\n
\u201cOnlardan bir grup f\u0131rlad\u0131: \u2018Y\u00fcr\u00fcy\u00fcn ilahlar\u0131n\u0131za ba\u011fl\u0131 kal\u0131n, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu, arzu edilen bir \u015feydir.\u201d diyerek m\u00fc\u015friklerin, korumaya \u00e7al\u0131\u015ft\u0131klar\u0131 ilahlar\u0131n\u0131n hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7leri ve ger\u00e7eklikleri bulunmamaktad\u0131r.
\n
Kur’an\u2019\u0131n \u201cOnlar, sizin ve babalar\u0131n\u0131z\u0131n, (ilah) diye isimlendirdi\u011finiz isimlerden ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir. All\u00e2h, onlara hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 indirmemi\u015ftir.\u201d (Necm, 23) dedi\u011fi kimseler, her d\u00f6nemde ba\u015fka isimlerle an\u0131larak tap\u0131n\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
Bu tap\u0131n\u0131lan, \u00f6n\u00fcnde ibadete durulan ve y\u00fcce Allah\u2019a ortak tutulan kimseler, Hz. Nuh (as) d\u00f6neminde Vedd, Suva, Ye\u011f\u00fbs, Ye’\u00fbk ve Nesr, ad\u0131ndaki putlar iken, Hz. Muhammed (as) d\u00f6neminde L\u00e2t, Uzz\u00e2, Menat ve H\u00fcbel ad\u0131ndaki putlar idi. Say\u0131lan bu putlar\u0131n yerini T\u00fcrkiye\u2019de M. Kemal, d\u00fcnyada Karl Marks, Stalin, Hitler, Mussolini alm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
Put edinilenler, eksik ve noksan olan ancak birer be\u015ferdirler. Kendilerine bile fayda sa\u011flamam\u0131\u015f, hi\u00e7bir \u015feye malik olmam\u0131\u015f, aciz eksik olan bu kimseler, \u00f6l\u00fcp gitmi\u015flerdir. Oysa y\u00fcce Allah Hay ve Kayyum\u2019dur.
\n
\u201cE\u011fer biz ilahlar\u0131m\u0131za tapmakta \u0131srar etmeseydik, nerdeyse bizi ilahlar\u0131m\u0131zdan sapt\u0131racakt\u0131. Az\u00e2b\u0131 g\u00f6rd\u00fcklerinde kimin yolunun sap\u0131k oldu\u011funu bileceklerdir.\u201d (Furkan, 42)
\n
\u015eirkin mant\u0131\u011f\u0131 hep ayn\u0131 oldu\u011fu i\u00e7in g\u00fcn\u00fcm\u00fcz m\u00fc\u015frikleri de tarihsel atalar\u0131 gibi, y\u00fcceltip ilah edindikleri putlar\u0131n\u0131 korumak i\u00e7in \u00e7\u0131rp\u0131nmakta, her vesile ile puthanelerine ko\u015fup tap\u0131nd\u0131klar\u0131 putlar\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda ibadete durmaktad\u0131rlar.
\n
Kemalist zorbal\u0131\u011f\u0131n y\u00f6neticileri, generalleri, \u00fcst d\u00fczey kurmaylar\u0131, i\u00e7erisinde ya\u015fad\u0131klar\u0131 \u00e7a\u011fa, bu \u00e7a\u011f\u0131n kendilerine sundu\u011fu onca bilgi ve ara\u015ft\u0131rmalara, yapt\u0131klar\u0131 onca e\u011fitimlerine ald\u0131r\u0131\u015f etmeden, ilkel toplumlar gibi totemleri olan ta\u015f ve betondan yap\u0131lm\u0131\u015f putlar\u0131n\u0131 kutsamaktad\u0131rlar.
\n
Y\u00fcce Allah (cc) yan\u0131nda hi\u00e7bir de\u011feri ve ger\u00e7ekli\u011fi olmayan putlara \u00e7a\u011fr\u0131 g\u00fcn\u00fcm\u00fczde de devam etmekte, putperestler, her vesile ile putlar\u0131n\u0131 kutsamakta ve yanda\u015flar\u0131n\u0131 putlar\u0131n\u0131 sahiplenilmeye \u00e7a\u011f\u0131rmaktad\u0131rlar. Kemalist putperestler, gazetelere verdikleri ilanlarda yanda\u015flar\u0131na \u015fu \u00e7a\u011fr\u0131y\u0131 yaparak putlar\u0131na sahiplenmi\u015flerdir.
\n
\u201c3 Mart 1924 Hilafetin kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131n 70. y\u0131l\u0131nda \u2018\u015eeriat\u2019a hay\u0131r Laikli\u011fe evet, yobazl\u0131\u011fa hay\u0131r \u00e7a\u011fda\u015fl\u0131\u011fa evet, karaseslere hay\u0131r ayd\u0131nl\u0131\u011fa evet\u2019 diyen t\u00fcm Ankaral\u0131lar\u0131, parti ay\u0131r\u0131m\u0131 g\u00f6zetmeksizin Atat\u00fcrk\u2019e ve Laik cumhuriyete bir kez daha ve \u00f6d\u00fcns\u00fcz sahip \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in; An\u0131tkabir Tando\u011fan kap\u0131s\u0131 \u00f6n\u00fcnde bulu\u015fmaya \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yoruz.\u201d
\n
Dikkat edilecek olursa, hepsi \u00e7ok farkl\u0131 d\u00f6nemlerde ya\u015famalar\u0131na ve birbirlerini hi\u00e7 tan\u0131mamalar\u0131na ra\u011fmen, b\u00fct\u00fcn putperestlerin s\u00f6zleri hep ayn\u0131d\u0131r. \u2018Y\u00fcr\u00fcy\u00fcn ilahlar\u0131n\u0131za ba\u011fl\u0131 kal\u0131n, \u00e7\u00fcnk\u00fc bu, arz\u00fb edilen bir \u015feydir\u201d diyerek putlar\u0131na sahiplenmeye \u00e7a\u011f\u0131ran putperestlerin s\u00f6zleri b\u00fct\u00fcn \u00e7a\u011flarda ayn\u0131 \u015fekilde yank\u0131lanm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
Hz. Nuh (as)\u2019\u0131n kavmi yanda\u015flar\u0131na \u201cilahlar\u0131n\u0131z\u0131 b\u0131rakmay\u0131n\u201d derlerken, Hz. \u0130brahim (as)\u0131n kavmi \u201cilahlar\u0131n\u0131za yard\u0131m edin\u201d diye birbirlerine sesleniyorlard\u0131. Ayn\u0131 \u015fekilde Mekke m\u00fc\u015frikleri \u201ce\u011fer biz ilahlar\u0131m\u0131za tapmakta \u0131srar etmeseydik\u201d diye ilah edindikleri putlar\u0131na sahiplendiklerini itiraf ederlerken Kemalist sistemin putperest m\u00fc\u015frikleri putlar\u0131na sahiplenmek i\u00e7in yanda\u015flar\u0131n\u0131 \u201cAtat\u00fcrk\u2019e ve Laik cumhuriyete bir kez daha ve \u00f6d\u00fcns\u00fcz sahip \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in\u201d s\u00f6zleriyle puthaneye \u00e7a\u011f\u0131r\u0131yorlard\u0131.
\n
Yukar\u0131daki \u00f6rneklerde de g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \u00fczere, ayr\u0131 zamanlarda ya\u015fasalar, birbirlerini hi\u00e7 g\u00f6r\u00fcp tan\u0131masalar da, putperestler, putperest mant\u0131\u011f\u0131n ayn\u0131 olmas\u0131 nedeniyle putlar\u0131na ayn\u0131 hassasiyetle sahipleniyor, putlar\u0131 i\u00e7in ayn\u0131 s\u00f6zleri sarf ediyorlar.
\n
\u201c\u015eunlar\u0131n tapt\u0131klar\u0131 \u015feylerden hi\u00e7 ku\u015fkun olmas\u0131n. Onlar da \u00f6nceden atalar\u0131n\u0131n tapt\u0131\u011f\u0131 gibi tap\u0131yorlar. Biz onlar\u0131n da paylar\u0131n\u0131 eksiksiz verece\u011fiz!\u201d (Hud, 109)
\n
Kendi kuruntular\u0131n\u0131 ve put edindikleri atalar\u0131n\u0131n s\u00f6zlerini tek \u00f6l\u00e7\u00fc kabul eden putperestler, zan ve kuruntular\u0131n\u0131 din edinerek ona g\u00f6re hareket etmi\u015flerdir. Kendilerine Rab\u2019leri taraf\u0131ndan g\u00f6nderilen Tevhidi ger\u00e7ekleri de\u011fi\u015ftirip zanlar\u0131na uygun bir \u015fekle getirdikten sonra kabul eden putperestler, bu konuda y\u00fcce Allah\u2019\u0131n \u00fczerine iftira atmaktan da \u00e7ekinmemi\u015flerdir.
\n
Putperstler, ger\u00e7ek Tevhid dinine davet edildiklerinde ise, hi\u00e7 Kur\u2019an okumad\u0131klar\u0131, sistem taraf\u0131ndan s\u00fcrekli bir \u015fekilde yalanlarla uyutulup kand\u0131r\u0131ld\u0131klar\u0131 i\u00e7in Tevhidi \u00e7a\u011fr\u0131y\u0131 \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131kla kar\u015f\u0131lamaktad\u0131rlar.
\n
7- Biz bu(nun s\u00f6yledi\u011fi)ni \u00f6teki dinde i\u015fitmedik, bu uydurmadan ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir.
\n
\u0130nsan\u0131n kalbi kapal\u0131, kulaklar\u0131 sa\u011f\u0131r ve g\u00f6zleri k\u00f6r olunca en yak\u0131n\u0131ndaki bir \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 bile g\u00f6remez, kendisini \u00e7a\u011f\u0131ran\u0131 duyamaz, en g\u00fczel \u015feyleri alg\u0131layamaz. Tevhidi esaslara kar\u015f\u0131 g\u00f6sterilen tarihsel s\u00fcre\u00e7teki duyars\u0131zl\u0131k, k\u00f6rl\u00fck ve sa\u011f\u0131rl\u0131, bug\u00fcn de aynen devam etmektedir.
\n
Kur\u2019an, y\u00fczy\u0131lllard\u0131r ellerinde oldu\u011fu, anlam\u0131n\u0131 bilmeden Arap\u00e7as\u0131 okundu\u011fu halde insanlara Kur\u2019ani h\u00fck\u00fcmler anlat\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, sanki Kur\u2019an\u2019\u0131 hi\u00e7 tan\u0131mam\u0131\u015f gibi \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k i\u00e7erisinde tepki g\u00f6rtermekte ve \u201cBiz bunu \u00f6nceden hi\u00e7 i\u015fitmedik\u201d diyerek reddetmektedirler.
\n
\u0130nsanlar\u0131n Kur\u2019an\u2019a bu denli yabanc\u0131 olu\u015flar\u0131n\u0131n ve onun i\u00e7indeki h\u00fck\u00fcmleri bilmeyi\u015flerinin nedeni yine kendileridir. Onlar, bir g\u00fcn merak edip Kur\u2019an\u2019\u0131 a\u00e7\u0131p okumad\u0131klar\u0131, kendilerinin \u00f6n\u00fcnde bulunan ve alim diye nitelendirilen ki\u015filerden duymad\u0131klar\u0131 Kur\u2019an\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcmlerini elbette bilemezler.
\n
\u0130nsanlar y\u00fczy\u0131llarca din ad\u0131na uyutuldu ve onlara, \u201cSiz Kur\u2019an\u2019\u0131 anlamazs\u0131n\u0131z, Arap\u00e7a okuyup ge\u00e7in, Arap\u00e7as\u0131n\u0131 okumak sevapt\u0131r\u201d denildi. Bunun s\u0131nucunda insanlar, Kur\u2019an\u2019\u0131, \u00f6l\u00fclerden ba\u015fkalar\u0131na okumad\u0131lar. Bu nedenle Kur\u2019ani h\u00fck\u00fcmler kendilerine anlat\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda daha \u00f6nce duymad\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6yleyerek ondan ne kadar gaflet i\u00e7erisnde bulunduklar\u0131n\u0131 ve cehaletlerini ortaya koymu\u015f oldular.
\n
\u0130nsanlar, i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 cehaletlerini gizlemek i\u00e7in bir de kendilerine y\u00fcce Allah\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcmlerini anlatan Tevhid eri M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 k\u0131namaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, onlar\u0131n kendilerine Kur\u2019ani esaslar\u0131 anlatmalar\u0131n\u0131 ve onlar\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fcseyerek reddederler.
\n
Cehalet ve ba\u011fnazl\u0131\u011f\u0131n, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc hep maddi \u015feylerde g\u00f6ren materyalist mant\u0131\u011f\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fc, olay ve olgular\u0131 de\u011ferlendirmesi hep ayn\u0131d\u0131r. Onlara g\u00f6re e\u011fer iyi bir \u015fey olacaksa o mutlaka toplumda varl\u0131k sahibi olan ve belli mevkilerde bulunan ki\u015filerin elleriyle olmal\u0131d\u0131r.
\n
\u201cVe dediler ki: "Bu Kur’\u00e2n iki kentten, b\u00fcy\u00fck bir adama indirilmeli de\u011fil miydi?\u201d (Zuhruf, 31)
\n
Hemen her d\u00f6nemde, Maddeyi, e\u015fya ve mevkiyi \u00fcst\u00fcnl\u00fck vesilesi g\u00f6ren bu cahili mant\u0131k, kendilerine g\u00f6nderilen ilahi mesaj\u0131 reddetmi\u015f ve Risalet \u00f6nderlerini k\u00fc\u00e7\u00fcmsemi\u015ftir.
\n
8-9- O Zikr aram\u0131zdan ona m\u0131 indirildi? Do\u011frusu, onlar benim Zikr’imden yana \u015f\u00fcphe i\u00e7indedirler. Hay\u0131r, onlar hen\u00fcz az\u00e2b\u0131m\u0131 tadmad\u0131lar! Yoksa d\u00e2im\u00e2 \u00fcst\u00fcn olan, \u00e7ok l\u00fbtufta bulunan Rabbinin rahmet hazineleri onlar\u0131n yan\u0131nda m\u0131?
\n
Cahili ve materyalist mant\u0131k, maddi \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc fazilet zannettikleri gibi, kendilerini y\u00fcce Allah\u2019\u0131n yan\u0131nda da \u00fcst\u00fcn g\u00f6r\u00fcyorlar. Bu nedenle her konuda ve her \u015feyde kendi isteklerinin olaca\u011f\u0131n\u0131 zannediyorlar. Bah\u00e7e sahibi adam bu materyalist cahil mant\u0131\u011f\u0131n tipik bir \u00f6rne\u011fidir.
\n
\u201cOnlara \u015fu iki adam\u0131 mis\u00e2l olarak anlat: \u0130kisinden birine iki \u00fcz\u00fcm ba\u011f\u0131 vermi\u015f, onlar\u0131n etr\u00e2f\u0131n\u0131 hurmalarla \u00e7evirmi\u015f, ortalar\u0131nda da ekin bitirmi\u015ftik. Her iki ba\u011f da yemi\u015fini vermi\u015f, ondan hi\u00e7bir \u015fey eksik etmemi\u015ftik. Aralar\u0131ndan bir de \u0131rmak ak\u0131tm\u0131\u015ft\u0131k. O(adam)\u0131n (ba\u015fka) \u00fcr\u00fcn\u00fc de vard\u0131.
\n
Arkada\u015f\u0131yla konu\u015furken ona; \u2018Ben malca senden zenginim, adamca da senden g\u00fc\u00e7l\u00fcy\u00fcm.\u2019 dedi. (B\u00f6ylece) kendisine yaz\u0131k ederek ba\u011f\u0131na girdi: \u2018Bunun yok olaca\u011f\u0131n\u0131 hi\u00e7 sanmam\u2019 dedi. K\u0131y\u00e2metin kopaca\u011f\u0131n\u0131 da sanm\u0131yorum. \u015e\u00e2yet Rabbime d\u00f6nd\u00fcr\u00fclsem bile (orada) bundan daha g\u00fczel bir sonu\u00e7 bulurum.\u201d (Kehf, 32-36)
\n
Mal, sermaye ve bilgi sahibi olmak, ki\u015fiyi y\u00fcce Allah\u2019a yakla\u015ft\u0131rmas\u0131 gerekirken, bunlar\u0131 ara\u00e7 olmaktan \u00e7\u0131kar\u0131p ama\u00e7 haline getirmek, ki\u015finin kibir, gurur ve azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131 art\u0131rarak Rabb\u2019ine isyana s\u00fcr\u00fckler. \u0130\u015fte bu kibir ve azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mayan kimselere y\u00fcce Allah 8cc) soruyor:
\n
Yoksa d\u00e2im\u00e2 \u00fcst\u00fcn olan, \u00e7ok l\u00fbtufta bulunan Rabbinin rahmet hazineleri onlar\u0131n yan\u0131nda m\u0131?
\n
\u201cGaybe mi \u00e7\u0131k\u0131p bakt\u0131, yoksa Rahman\u2019\u0131n huzurunda bir ahit mi ald\u0131.\u201d (Meryem, 78)
\n
\u015eirkin mant\u0131\u011f\u0131 hep ayn\u0131d\u0131r; dini kendilerine g\u00f6re bi\u00e7imlendirmek ve b\u00f6ylece y\u00fcce Allah\u2019\u0131 raz\u0131 edeceklerini zannederek mutmain olmak. \u00d6yle ki, sanki gayb\u0131n bilgisi kendi yanlar\u0131nda da, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n yan\u0131ndaki durumlar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyormu\u015f gibi kendilerinden emin bir \u015fekilde hareket ederler.
\n
10-Yoksa g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131nda bulunanlar\u0131n m\u00fclk\u00fc onlar\u0131n m\u0131? \u00d6yleyse sebepler (v\u00e2s\u0131talar) i\u00e7inde y\u00fckselsinler.
\n
Elbette m\u00fclk, b\u00fct\u00fcn\u00fcyle y\u00fcce Allah\u2019\u0131nd\u0131r ve O, m\u00fclk\u00fcnde diledi\u011fini ayetleriyle y\u00fcceltir, diledi\u011fini zelil k\u0131lar.
\n
\u201cDe ki: \u2018All\u00e2h’\u0131m, (ey) m\u00fclk\u00fcn s\u00e2hibi, sen diledi\u011fine m\u00fclk\u00fc verirsin, diledi\u011finden m\u00fclk\u00fc al\u0131rs\u0131n; diledi\u011fini y\u00fckseltirsin, diledi\u011fini al\u00e7alt\u0131rs\u0131n, hay\u0131r senin elindedir, Sen her \u015feye k\u00e2dirsin!\u201d (Al-i \u0130mran, 26)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n verdi\u011fi m\u00fclk\u00fc ve mal\u0131 O\u2019nun r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanacak \u015fekilde kullanacak yerde baz\u0131 nank\u00f6rler, O\u2019nun verdi\u011fi m\u00fclk\u00fc kullan\u0131p azg\u0131nla\u015fm\u0131\u015f, kendilerini g\u00fc\u00e7l\u00fc g\u00f6r\u00fcp Allah\u2019\u0131n kullar\u0131n\u0131 ezmeye kalk\u0131\u015fm\u0131\u015f, Rab\u2019lerinin kendilerine g\u00f6nderdi\u011fi Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r etmi\u015flerdir. Y\u00fcce Allah (cc k\u00fcf\u00fcr ve \u015firk i\u00e7erisinde Kendisine isyan edenleri elbette zelil edecektir.
\n
11- (Onlar) \u015eurada bozguna u\u011frat\u0131lacak derme \u00e7atma bir ordudur.
\n
Tarihi s\u00fcre\u00e7te, azg\u0131nl\u0131k eden nice toplumlar helak edilmi\u015ftir. Kur\u2019an, bu azg\u0131nlar\u0131n hayatlar\u0131n\u0131 sonrakilere \u00f6rnek vererek onlar\u0131 uyarmakta, azg\u0131nla\u015fmalar\u0131 halinde onlar\u0131n da \u00f6ncekiler gibi helak edileceklerini bildirmektedir.
\n
12-14- Onlardan \u00f6nce de N\u00fbh kavmi, \u00c2d (kavmi) ve kaz\u0131klar s\u00e2hibi Fir’avn da yalanlam\u0131\u015ft\u0131. Sem\u00fbd (kavmi), L\u00fbt kavmi ve Eyke halk\u0131 da (azm\u0131\u015ft\u0131). \u0130\u015fte onlar da (k\u00fcf\u00fcrde) kabilelerdi, hepsi de el\u00e7ileri yalanlad\u0131lar, benim cez\u00e2m\u0131 hak ettiler.
\n
15- Bunlar de sadece geri d\u00f6nmesi olmayan bir naraya bak\u0131yor.
\n
16- Dediler ki: "Rabbimiz, bizim pay\u0131m\u0131z\u0131 hesap g\u00fcn\u00fcnden \u00f6nce hemen ver.
\n
Her d\u00f6nemde oldu\u011fu gibi bug\u00fcn de, kendilerini, her \u015feyi yapmaya kadir g\u00f6ren ink\u00e2rc\u0131 azg\u0131n ki\u015fi ve toplumlar, hi\u00e7 kimsenin kendilerine g\u00fc\u00e7 yetiremeyeceklerini sanarak ve adeta y\u00fcce Allah\u2019a meydan okurcas\u0131na k\u00fcf\u00fcrlerinde ve Rab\u2019lerine isyanlar\u0131nda \u0131srar etmektedirler.
\n
Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r edenler, y\u00fcce Allah\u2019\u0131 hi\u00e7 tan\u0131mayan, O\u2019nu ink\u00e2r eden kimseler de\u011fildirler. Onlar, y\u00fcce Allah\u2019\u0131 bilmelerine ra\u011fmen, sosyal hayat\u0131 kendilerinin d\u00fczenleyeceklerini zannediyorlar. Bu y\u00fczden de h\u00fckm\u00fcn tamamen y\u00fcce Allah\u2019a ait oldu\u011funu, O\u2019ndan ba\u015fka otorite tan\u0131nmamas\u0131 gerekti\u011fini bildiren el\u00e7ilerin yalan s\u00f6ylediklerini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorlar. Bu y\u00fczden ink3arc\u0131lar Rab\u2019lerine \u015f\u00f6yle dua ediyorlar.
\n
\u201cVe: \u2018Allah’\u0131m, e\u011fer bu, senin yan\u0131ndan gelmi\u015f ger\u00e7ekse ba\u015f\u0131m\u0131za g\u00f6kten ta\u015f ya\u011fd\u0131r, yahut bize ac\u0131 bir az\u00e2b getir!\u2019 demi\u015flerdi.\u201d (Enfal, 32)
\n
\u0130nsanlar, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n kendilerini yarat\u0131p ba\u015f\u0131bo\u015f b\u0131rakt\u0131\u011f\u0131n\u0131, yery\u00fcz\u00fcn\u00fc kendilerinin d\u00fczenleyeceklerini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorlar. Onlar, h\u00fck\u00fcm koyman\u0131n ilahl\u0131k taslamak oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fcyor, bu nedenle Tek olan y\u00fcce Allah\u2019a davet edilmelerini kabul etmiyorlar.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n m\u00fclk\u00fcnde, O\u2019nun verdi\u011fi nimetleri kulland\u0131klar\u0131 halde O\u2019ndan gelen h\u00fck\u00fcmleri kabul etmemek apa\u00e7\u0131k bir azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n g\u00f6stergesidir. Bu durum, insan\u0131nn nank\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fcnden ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir.
\n
Hz. Davut (as)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a ger\u00e7ekten iman edenler kendilerine verilen m\u00fclk ve egemenlikle yaln\u0131zca Rab\u2019lerini raz\u0131 etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, O\u2019nun r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanacak \u015fekilde kullan\u0131rlar. Bu kimseler i\u00e7i y\u00fcce Allah (cc), Hz. Davut (as)\u2019\u0131 ve Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131 \u00f6rnek vermektedir.
\n
17-19- Onlar\u0131n dediklerine sabret de g\u00fc\u00e7l\u00fc kulumuz D\u00e2v\u00fbd’u an; \u00e7\u00fcnk\u00fc o (bize) \u00e7ok ba\u015fvururdu. Biz da\u011flar\u0131 onunla beraber (tesbih etmeleri i\u00e7in) boyun e\u011fdirmi\u015ftik; ak\u015fam sabah onunla tesbih ederlerdi. Toplan\u0131p gelen ku\u015flar da (ona e\u015flik ederdi). Hepsi onun na\u011fmesine kat\u0131l\u0131rd\u0131.
\n
20- Onun m\u00fclk\u00fcn\u00fc g\u00fc\u00e7lendirmi\u015ftik, kendisine hikmet (Hakk\u0131 bat\u0131ldan ay\u0131rma yetene\u011fi) ve a\u00e7\u0131k, g\u00fczel konu\u015fma (\u00f6zelli\u011fi) vermi\u015ftik.
\n
Y\u00fcce Allah (cc) m\u00fclk ve egemenli\u011fi insanlara ancak imtihan i\u00e7in verir, onlar\u0131n bu nimetleri nas\u0131l de\u011ferlendirdiklerine bakar. Nank\u00f6r ink\u00e2rc\u0131 kimseler, kendilerine verilen nimetlerle Rab\u2019lerine isyan ederlerken iman edenler, kendilerine verilenlerle Rab\u2019lerin bir intihan oldu\u011funu bilirler ve ona g\u00f6re hareket ederler.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), Hz. Davut (as) ile Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019a da bir\u00e7ok nimet bah\u015fetmi\u015f ve onlar\u0131 bu verdikleri ile denemi\u015ftir. Hz. Davut (as), s\u00fcrekli Rabb\u2019ini anan, O\u2019nun verdi\u011fi nimetler \u015f\u00fckreden biriydi. G\u00fczel sesiyle Rabb\u2019ine dualar edip O\u2019nu anarken, do\u011fasdaki her \u015fey de ona e\u015flik ederdi.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), Hz. Davut (as)\u2019a Hakk\u0131 bat\u0131ldann ay\u0131rdedecek bir hikmet de ihsan etmi\u015f, bununla insanlar aras\u0131nda adaleti sa\u011flamas\u0131n\u0131 istemi\u015fti. Kendisine bildirilenler do\u011frultusunda hareket edip etmedi\u011fine kendisini \u015fahit tutmak i\u00e7i y\u00fcce Allah (cc) Hz. Davut (as)\u2019a iki adam g\u00f6nderir.
\n
21-22- Sana d\u00e2v\u00e2c\u0131lar\u0131n haberi geldi mi? Hani odas\u0131n\u0131n duvar\u0131na t\u0131rmanm\u0131\u015flard\u0131, D\u00e2v\u00fbd’un yan\u0131na girmi\u015flerdi de (D\u00e2v\u00fbd) onlardan korkmu\u015ftu: \u2018Korkma, biz iki davac\u0131y\u0131z, birimiz \u00f6tekinin hakk\u0131na sald\u0131rd\u0131. \u015eimdi sen aram\u0131zda hak ile h\u00fckmet, (h\u00fckm\u00fcnde) zulmetme; bizi yolun ortas\u0131na (ad\u00e2lete) g\u00f6t\u00fcr\u2019 dediler,
\n
23- Bu karde\u015fimin doksan dokuz koyunu var, benimse bir tek koyunum var; b\u00f6yle iken onu da bana ver\u2019 dedi ve konu\u015fmada bana a\u011f\u0131r bast\u0131.
\n
24- (D\u00e2v\u00fbd) dedi ki: \u2018And olsun (o) senin, koyununu kendi koyunlar\u0131na katmay\u0131 istemekle sana zulmetmi\u015ftir; z\u00e2ten (mallar\u0131n\u0131 birbirine) kar\u0131\u015ft\u0131ranlar\u0131n \u00e7o\u011fu birbirine zulmederler; yaln\u0131z inan\u0131p iyi i\u015fler yapanlar bunun d\u0131\u015f\u0131ndad\u0131r ki onlar da, ne kadar azd\u0131r.\u2019 D\u00e2v\u00fbd, (bu h\u00fck\u00fcmle) kendisini denedi\u011fimizi sand\u0131 da Rabb\u2019inden ma\u011ffiret diledi, e\u011filerek secdeye kapand\u0131 ve tevbe edip (bize) d\u00f6nd\u00fc.
\n
Hz. Davut (as), kendisine gelen adamlardan davac\u0131 olan\u0131 dinledikten sonra daval\u0131 adam\u0131 dinlemeden hemen karar\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klar. Ancak verdi\u011fi karar\u0131n hatal\u0131 oldu\u011funu anlar ve hemen pi\u015fman olup y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelerek tevbe eder.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), Hz. Davut (as)\u2019a peygamberlik yan\u0131nda ilim ve hikmet de vermi\u015f ve onu insanlar \u00fczerine h\u00fck\u00fcmdar yapm\u0131\u015ft\u0131. B\u00f6ylece Hz. Davut (as), hem insanlara Rabb\u2019inin g\u00f6nderdi\u011fi ilahi mesaj\u0131 duyuruyor, hem onlar\u0131 y\u00f6netiyor ve hem de onlar aras\u0131nda adaletle h\u00fckmediyordu.
\n
\u201cDerken, All\u00e2h’\u0131n izniyle onlar\u0131 bozdular, D\u00e2v\u00fbd C\u00e2l\u00fbt’u \u00f6ld\u00fcrd\u00fc; All\u00e2h ona h\u00fck\u00fcmdarl\u0131k ve hikmet verdi ve ona diledi\u011fini \u00f6\u011fretti. E\u011fer All\u00e2h, insanlar\u0131n bir k\u0131sm\u0131yle di\u011ferlerini savmasayd\u0131, d\u00fcny\u00e2 bozulurdu. Fakat All\u00e2h, b\u00fct\u00fcn \u00e2lemlere kar\u015f\u0131 lutuf s\u00e2hibidir.\u201d (Bakara, 251)
\n
\u201cAndolsun biz, D\u00e2v\u00fbd’a ve S\u00fcleyman’a bir ilim verdik de onlar: \u2018Bizi iman eden kullar\u0131ndan bir\u00e7o\u011funa \u00fcst\u00fcn k\u0131lan Allah’a hamdolsun.\u2019 dediler.\u201d (Neml, 15)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n b\u00fcy\u00fck l\u00fctfuna mazhar olan Hz. Davut (as), elbette Rabb\u2019i taraf\u0131ndan kendisine verilenler do\u011frultusunnda hareket edecek ve adaletle h\u00fck\u00fcm verecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah (cc), ondan do\u011fru olmas\u0131n\u0131 ve adaletle h\u00fckmetmesini istemektedir.
\n
\u0130nsanlar aras\u0131nda adaletle h\u00fckmetmek, elbette \u00e7ok \u00f6nemlidir. Bir konuda adaletle h\u00fck\u00fcm vermek i\u00e7in de \u00f6ncelikle taraflar\u0131 \u00e7ok iyi dinlemek, delillerini almak, varsa \u015fahitlerini dinlemek gerekir.
\n
Davaya konu olan husus gere\u011fince bilinmeden, taraflar ve varsa \u015fahitler gere\u011fince dinlenmeden o hususla ilgili b\u00fct\u00fcn deliller toplanmadan veriilecek bir karar, taraflardan birine zulmedilmi\u015f olunacakt\u0131r.
\n
\u0130nsan\u0131n aceleci olmas\u0131 ve be\u015feri kimi \u00f6zellikleri, peygamber de olsa, Hz. Davut (as)\u2019da da kendisini g\u00f6stermekte ve o, kendisine ba\u015fvuran iki davac\u0131 aras\u0131nda bir an acele ile karar vermektedir. Ancak kendisine bunun d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmeden verilen bir karar oldu\u011funun fark\u0131na vararak pi\u015fman oluyor ve rabb\u2019ine y\u00f6nelerek tevbe ediyor.
\n
25- Biz de ondan bunu affettik, yan\u0131m\u0131zda onun bir yak\u0131nl\u0131\u011f\u0131 ve g\u00fczel bir gelece\u011fi vard\u0131r.
\n
Rahmeti ve ba\u011f\u0131\u015flamas\u0131 bol y\u00fcce Allah (cc), kendisine y\u00f6nelip tevbe edenleri elbette ba\u011f\u0131\u015flar. Bu, O\u2019nun kullar\u0131na kar\u015f\u0131 merhametli olu\u015fundan ve rahmetinin geni\u015f olmas\u0131ndan dolay\u0131d\u0131r. Ancak y\u00fcce Allah\u2019\u0131n rahmetinin geni\u015f olmas\u0131, kullara s\u00fcrekli g\u00fcnah i\u015fleme hakk\u0131 vermemektedir.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n rahmetinin geni\u015f olmas\u0131, insanlar\u0131 gaflet ve rehavete s\u00fcr\u00fcklememelidir. \u0130nsanlar, s\u00fcrekli hassasiyet sahibi olmal\u0131, g\u00fcnah, \u015firk ve kendilerini y\u00fcce Allah (cc) indinde sorumluluk alt\u0131na sokacak davran\u0131\u015flardan ka\u00e7\u0131nmal\u0131d\u0131rlar. Nitekim y\u00fcce Allah (cc), Hz. Davut (as)\u2019\u0131 uyarmakta ve ona sak\u0131nmas\u0131 gereken hususlar\u0131 bildirmektedir.
\n
26- \u2018Ey D\u00e2v\u00fbd, biz seni yery\u00fcz\u00fcnde h\u00fck\u00fcmdar yapt\u0131k; insanlar aras\u0131nda ad\u00e2letle h\u00fckmet; keyf(in)e uyma, sonra seni All\u00e2h’\u0131n yolundan sapt\u0131r\u0131r. All\u00e2h’\u0131n yolundan sapanlar ise, hesap g\u00fcn\u00fcn\u00fc unuttuklar\u0131ndan dolay\u0131, \u00e7etin az\u00e2ba u\u011frayacaklard\u0131r.
\n
Tevbe ve hassasiyet g\u00f6sterilmesi gereken hususlar
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n rahmet ve merhameti bol ve geni\u015ftir; O, yapt\u0131klar\u0131na pi\u015fman olup tevbe eden kullar\u0131n\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamay\u0131 seviyor. Bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131 s\u00fcrekli uyararak tevbe etmelerini ve g\u00fcnahta \u0131srarc\u0131 olmamalar\u0131n\u0131 istiyor.
\n
\u201c(Taraf\u0131mdan) De ki: \u2018Ey nefislerine kar\u015f\u0131 a\u015f\u0131r\u0131 giden kullar\u0131m, All\u00e2h’\u0131n rahmetinden umut kesmeyin. All\u00e2h b\u00fct\u00fcn g\u00fcn\u00e2hlar\u0131 ba\u011f\u0131\u015flar. \u00c7\u00fcnk\u00fc O, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayan, \u00e7ok esirgeyendir.\u201d (Z\u00fcmer, 53)
\n
\u201cVe onlar bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck yapt\u0131klar\u0131 ya da nefislerine zulmettikleri zaman, All\u00e2h’\u0131 hat\u0131rlayarak hemen g\u00fcn\u00e2hlar\u0131n\u0131n ba\u011f\u0131\u015flanmas\u0131n\u0131 dilerler; g\u00fcn\u00e2hlar\u0131 da Allah’tan ba\u015fka kim ba\u011f\u0131\u015flayabilir? Ve onlar, hat\u00e2lar\u0131nda bile bile, \u0131srar etmezler.\u201d (Al-i \u0130mran, 135)
\n
Tevbe, hata yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve hatan\u0131n fark\u0131na var\u0131ld\u0131\u011f\u0131 anda hemen yap\u0131lmal\u0131d\u0131r. Nitekim Hz. Davut (as) da b\u00f6yle yapm\u0131\u015f ve hata yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 anlad\u0131\u011f\u0131 anda, Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek tevbe etmi\u015f, y\u00fcce Allah da onu ba\u011f\u0131\u015flam\u0131\u015ft\u0131r.
\n
\u201cAllah’a g\u00f6re, \u015fu kimselerin tevbesi makbuld\u00fcr ki, c\u00e2hillikle bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck yap\u0131p hemen ard\u0131ndan d\u00f6nerler. \u0130\u015fte All\u00e2h onlar\u0131n tevbesini kabul eder. All\u00e2h bilendir, h\u00fck\u00fcm ve hikmet s\u00e2hibidir.\u201d (Nisa, 17)
\n
Hatada \u0131srarc\u0131 olanlar\u0131, tevbe etmeyi tehir edenleri, kendilerine \u00f6l\u00fcm\u00fcn i\u015faretleri geldi\u011finde tevbe etmeye kalk\u0131\u015fanlar\u0131, daha sonra tevbe edilse bile, y\u00fcce Allah (cc) onlar\u0131 ba\u011f\u0131\u015flamayacakt\u0131r.
\n
\u201cYoksa k\u00f6t\u00fcl\u00fckler yap\u0131p yap\u0131p da nih\u00e2yet kendilerine \u00f6l\u00fcm gelip \u00e7at\u0131nca: \u2018Ben \u015fimdi tevbe ettim\u2019 diyenlere ve k\u00e2fir olarak \u00f6lenlere tevbe yoktur. Onlar i\u00e7in ac\u0131 bir az\u00e2b haz\u0131rlam\u0131\u015f\u0131zd\u0131r!\u201d (Nisa, 18)
\n
Tevbe, yap\u0131lan k\u00f6t\u00fc bir fiilden pi\u015fmanl\u0131\u011f\u0131n ve onu bir daha yapmama konusunda ki\u015finin \u00f6nce kendisine, daha sonra y\u00fcce Allah\u2019a s\u00f6z vermesidir. Bu nedenle bilmeden, cahillikle k\u00f6t\u00fc bir fiil i\u015fleyen ki\u015fi, yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131n k\u00f6t\u00fc ve g\u00fcnah oldu\u011funu anlad\u0131\u011f\u0131 anda o yapt\u0131\u011f\u0131ndan vazge\u00e7mesi, pi\u015fman olmas\u0131 gerekir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc) yapt\u0131klar\u0131 k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerden pi\u015fman olmadan \u00f6len ya da \u00f6lece\u011fini hissetti\u011fi zaman tevbe etmeye kalk\u0131\u015fan kimselerden ba\u011f\u0131\u015flamayaca\u011f\u0131n\u0131 bildiriyor. Bu kimseler, k\u00e2firlerle beraber an\u0131larak durumlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011fu ortaya konuluyor.
\n
Kur\u2019an, g\u00fcnah i\u015flemekte \u0131srar eden ve kendisine \u00f6l\u00fcm geldi\u011finde tevbe edenlere Fir\u2019avn\u2019\u0131 \u00f6rnek vererek ba\u011f\u0131\u015flanmayacaklar\u0131n\u0131 bildiriyor.
\n
\u201c\u0130sr\u00e2il o\u011fullar\u0131n\u0131 denizden ge\u00e7irdik, Fir’avn ve askerleri de zulmetmek ve sald\u0131rmak i\u00e7in onlar\u0131n arkalar\u0131na d\u00fc\u015ft\u00fc. Nih\u00e2yet bo\u011fulma kendisini yakalay\u0131nca (Fir’avn): \u2018Ger\u00e7ekten \u0130sr\u00e2il o\u011fullar\u0131n\u0131n inand\u0131\u011f\u0131ndan ba\u015fka ilah olmad\u0131\u011f\u0131na inand\u0131m, ben de m\u00fcsl\u00fcmanlardan\u0131m!\u2019 dedi. (Ona), \u015eimdi mi? Oysa daha \u00f6nce isy\u00e2n etmi\u015f, bozgunculardan olmu\u015ftun? (denildi).\u201d (Yunus, 90-91)
\n
Kullar\u0131n\u0131 a\u015f\u0131r\u0131l\u0131klardan ka\u00e7\u0131nmaya ve kendisinden umutlar\u0131n\u0131 kesmemeye davet eden y\u00fcce Allah (cc), b\u00fct\u00fcn g\u00fcnahlar\u0131 ba\u011f\u0131\u015flayaca\u011f\u0131n\u0131 vadediyor. Ancak bu ba\u011f\u0131\u015flaman\u0131n nas\u0131l ve hangi hallerde olaca\u011f\u0131n\u0131 da bildirerek insanlara yol g\u00f6stermektedir.
\n
\u201cSize az\u00e2b gelip \u00e7atmadan Rabbinize d\u00f6n\u00fcn, O’na teslim olun. Sonra size yard\u0131m edilmez. Ans\u0131z\u0131n ve hi\u00e7 fark\u0131na varmad\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir s\u0131rada, size az\u00e2b gelmezden \u00f6nce Rabbinizden size indirilenin en g\u00fczeline uyun.\u201d (Z\u00fcmer, 53)
\n
Tevbe, \u00f6l\u00fcm gelmeden \u00f6nce yap\u0131lmal\u0131, tevbenin kabul edilmesi i\u00e7in de m\u0131utlaka Kur\u2019an\u2019a y\u00f6nelinmeli ve Kur\u2019an\u2019\u0131n belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde hareket edilmelidir. \u0130\u015fte ancak bu durumda y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131na kar\u015f\u0131 ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131 olacak ve onlar\u0131 affedecektir.
\n
\u201cEy D\u00e2v\u00fbd, biz seni yery\u00fcz\u00fcnde h\u00fck\u00fcmdar yapt\u0131k; insanlar aras\u0131nda ad\u00e2letle h\u00fckmet; keyf(in)e uyma, sonra seni All\u00e2h’\u0131n yolundan sapt\u0131r\u0131r.\u201d
\n
Hevadan verilen her h\u00fck\u00fcmler, adaletsiz, hatal\u0131, yanl\u0131\u015f ve bat\u0131ld\u0131r ve tevbe edilmelidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc heva ve heves, insan\u0131 sap\u0131kl\u0131\u011fa, adaletsizli\u011fe, \u015firk ve k\u00fcfre s\u00fcr\u00fckler. Bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), hevaya uymaktan, hevadan verilen kararlar\u0131 kabul etmekten kullar\u0131n\u0131 sak\u0131nd\u0131r\u0131yor.
\n
\u201cYery\u00fcz\u00fcnde bulunan(insan)lar\u0131n \u00e7o\u011funa uysan, seni All\u00e2h’\u0131n yolundan sapt\u0131r\u0131rlar. Onlar sadece zannediyorlar ve onlar sadece sa\u00e7mal\u0131yorlar.\u201d (En\u2019am, 116)
\n
Yery\u00fcz\u00fcndeki insanlar, kendi hevalar\u0131n\u0131 ve zanlar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinerek yasalar \u00e7\u0131karmakta, h\u00fck\u00fcmler icra etmekte ve insanlar\u0131 y\u00fcce Allah\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcmlerinden sapt\u0131rmaktad\u0131rlar. \u0130\u015fte bu nedenle be\u015feri t\u00fcm sistemler, sap\u0131k, k\u00fcf\u00fcr ve \u015firktirler ve bu sistemlere itaat edip destek olmak da sap\u0131kl\u0131k, \u015firk ve k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), yarattt\u0131\u011f\u0131 kullar\u0131n\u0131 yery\u00fcz\u00fcnde ba\u015f\u0131bo\u015f b\u0131rakmam\u0131\u015f, onlar\u0131n hayatlar\u0131n\u0131 nas\u0131l d\u00fczenleyecekleri ile h\u00fck\u00fcmlerini, se\u00e7ti\u011fi rasullerle ard\u0131 ard\u0131na bildirmi\u015ftir.
\n
27- G\u00f6\u011f\u00fc, yeri ve ikisi aras\u0131ndakileri bo\u015f yere yaratmad\u0131k bu, k\u00e2firlerin zann\u0131d\u0131r. Ate\u015ften vay hallerine o k\u00e2firlerin!
\n
Y\u00fcce Allah (cc), k\u00e2inatta yaratt\u0131\u011f\u0131 her \u015feyi, bir \u00f6l\u00e7\u00fc ile bir denge ve bir ama\u00e7 i\u00e7in yaratm\u0131\u015f, her \u015feye de g\u00f6rev ve i\u015flevlerini y\u00fcklemi\u015ftir. K\u00e2inattta hi\u00e7bir \u015fey ba\u015f\u0131bo\u015f olmad\u0131\u011f\u0131 gibi, hi\u00e7bir \u015fey de ba\u015f\u0131bo\u015f b\u0131rak\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r.
\n
\u201cY\u00fcce Rabb’inin ad\u0131n\u0131 tespih et. O ki, yaratt\u0131, d\u00fczene koydu, belirleyip hedefini g\u00f6sterdi.\u201d (A\u2019la, 1-3)
\n
K\u00e2inatta her \u015fey, \u00f6ncelikle kendilerini yaratan y\u00fcce Allah\u2019\u0131 anmakla, O\u2019na kulluk yapmakla y\u00fck\u00fcml\u00fcd\u00fcr. Bu y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fck yerine getirilirken, k\u00e2inatta varolan her \u015feyin birbirleri ile uyumlu bir \u015fekilde hareket eder, birbirleriyle hi\u00e7bir \u015fekilde bir \u00e7at\u0131\u015fmaya girmezler ve her \u015fey, kendilerine verilen g\u00f6revleri ifa ederler.
\n
\u015eu i\u00e7inde ya\u015fan\u0131lan k\u00e2inatta her \u015fey, Rab\u2019lerinin kendilerine belirledi\u011fi s\u0131n\u0131rlar i\u00e7erisinde hareket ederler. G\u00fcne\u015f, ay y\u0131ld\u0131zlar, gezegenler, uzay ve daha niceleri, milyonlarca y\u0131ld\u0131r uzayda varolanlar, kendilerine belirlenen rotada d\u00f6n\u00fcp duruyorlar da bunlar, hi\u00e7bir zaman ne yollar\u0131n\u0131 \u015fa\u015f\u0131r\u0131yorlar, ne de birbirleri ile \u00e7arp\u0131\u015f\u0131yorlar. \u015eimdi b\u00fct\u00fcn bunlar, bir yarat\u0131c\u0131 olmadan b\u00f6yle m\u00fckemmel bir \u015fekilde hareket edebilir mi?
\n
K\u00e2inatta varolan her \u015feyin belli bir amac\u0131 vard\u0131r ve her \u015fey, kendilerine Rab\u2019leri taraf\u0131ndan belirlenen g\u00f6rev ve sorumluluklar\u0131n\u0131 yerine getirirler. K\u00e2inatta vaolan b\u00fct\u00fcn bu \u015feylerin ve kurulan d\u00fczenlili\u011fin bo\u015f oldu\u011funu iddia etmek ya da d\u00fc\u015f\u00fcnmek ancak \u201ck\u00e2firlerin zann\u0131d\u0131r.\u201d
\n
Bir ateist \u015f\u00f6yle diyor: \u201cBen herkes gibi annemden do\u011fdu\u011fuma g\u00f6re Allah taraf\u0131ndan nas\u0131l yarat\u0131lm\u0131\u015f olabilirim.\u201d B\u00f6yle d\u00fc\u015f\u00fcnen ateistler, kendi yarat\u0131l\u0131\u015flar\u0131n\u0131 ve annelerinin yarat\u0131l\u0131\u015flar\u0131n\u0131 hi\u00e7 d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fcyorlar.
\n
\u015eu bilinen bir ger\u00e7ektir ki, hi\u00e7bir \u015fey kendili\u011finden olu\u015fmaz, mutlak anlamda her \u015feyi yapan bir yarat\u0131c\u0131 vard\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131, v\u00fccud yap\u0131s\u0131, yenilen ve i\u00e7ilenlerin d\u00fczenli bir \u015fekilde belirlenen yerleri beslemeleri, v\u00fccudun ifrazat olarak \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131, sakal, sa\u00e7, t\u0131rnak, idrar ve benzerleri d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde b\u00fct\u00fcn bunlar bir yarat\u0131c\u0131 olmadan nas\u0131l b\u00f6yle m\u00fckemmel ve d\u00fczenli bir \u015fekilde bir \u015fekilde olu\u015fabilir?
\n
Bir damla meni kendisine belirlenen bir yere giriyor, orada belli bir s\u00fcre kald\u0131ktan sonra ondan kalb, beyin, damarlar, sinirler, h\u00fccreler, kemikler, mide ve ba\u011f\u0131rsaklar, g\u00f6z, kulak, burun, di\u015f, dil, el, kol, bacak ve di\u011fer uzuvlar olu\u015fuyor. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131n yan\u0131nda, konu\u015fan, seven, \u00fcz\u00fclen, sevinen, nefret eden, k\u0131zan duygular olu\u015fuyor. Bir d\u00fczenleyici olmadan b\u00fct\u00fcn bunlar nas\u0131l b\u00f6yle m\u00fckemmel olabilir?
\n
Di\u015filerin rahminin olu\u015fmas\u0131, orada bir canl\u0131n\u0131n ya\u015famas\u0131, do\u011fum ve sonras\u0131, kad\u0131nlar\u0131n yedikleri farkl\u0131 yiyeceklerin farkl\u0131 bir \u015fekilde idrar ve s\u00fct olmas\u0131, hep bir d\u00fczenleyicinin ve yarat\u0131c\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 ortaya koyuyor. Ayn\u0131 \u015fekilde v\u00fccutta olu\u015fan idrar\u0131n s\u00fcte ya da s\u00fct\u00fcn idrara kar\u0131\u015fmamas\u0131, idrar\u0131n g\u00f6\u011f\u00fcsten gelmemesi ya da s\u00fct\u00fcn idrar yolundan \u00e7\u0131kmamas\u0131, hep bir yarat\u0131c\u0131n\u0131n, bir programlayan\u0131n ve komut verenin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131n g\u00f6stergesidir.
\n
G\u00f6\u011f\u00fc, yeri ve ikisi aras\u0131ndakileri bo\u015f yere yaratmad\u0131k bu, k\u00e2firlerin zann\u0131d\u0131r. buyuran y\u00fcce Allah (cc), her \u015feyi bir ama\u00e7 ile yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildiriyor. Ancak k\u00e2firler, \u201cB\u00fct\u00fcn bunlar bir do\u011fa kanunudur\u201d deyip yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 ve yarat\u0131c\u0131y\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmeden ge\u00e7ip gidiyorlar. Bu ink\u00e2rc\u0131lar, k\u00e2inat\u0131n bu d\u00fczenlili\u011fini, muntazam yap\u0131s\u0131n\u0131 anlayamad\u0131klar\u0131 i\u00e7in, hevalar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinerek y\u00fcce Allah\u2019\u0131n m\u00fclk\u00fc olan yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk yap\u0131yorlar.
\n
Yery\u00fcz\u00fcnde varolan b\u00fct\u00fcn s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n kayna\u011f\u0131, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi h\u00fck\u00fcmleri b\u0131rak\u0131p kendi hevalar\u0131ndan h\u00fck\u00fcm koyan ve insanlar\u0131 bu h\u00fck\u00fcmleri kabule zorlayan, Kur\u2019an\u2019\u0131n ta\u011fut olarak vas\u0131fland\u0131rd\u0131\u011f\u0131 ki\u015filerdir.
\n
28- Yoksa biz, inan\u0131p iyi i\u015fler yapanlar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z? Yoksa korunanlar\u0131 yoldan \u00e7\u0131kanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z?
\n
Surenin ilk b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde (2-16. ayetlerde) Kur\u2019an\u2019dan y\u00fcz\u00e7eviren, kendilerine Rab\u2019leri taraf\u0131ndan g\u00f6nderilen el\u00e7ileri ve ayetleri ink\u00e2r eden, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n m\u00fclk\u00fcnde, O\u2019nun verdi\u011fi nimetlerle \u015f\u0131mar\u0131p azg\u0131nl\u0131klar\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mayan ki\u015filer anlat\u0131l\u0131yordu.
\n
Surenin ikinci b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde (17-27. ayetlerde) Rabb\u2019i taraf\u0131ndan kendiisine peygamberlik, m\u00fclk, hikmet, ilim ve g\u00fczel konu\u015fma yetene\u011fi verilen, kendisine boyun e\u011fdirilen da\u011flarla ve ku\u015flarla Rabb\u2019ine y\u00f6nelip ibadet eden Hz. Davut (as)\u2019\u0131n \u00f6rnekli\u011fi verilmi\u015fti.
\n
Surenin birinci b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde, kendilerine nimet verilenler, Rab\u2019lerine nank\u00f6rl\u00fck yap\u0131p azg\u0131nla\u015f\u0131rlarken, Hz. Davut (as), kendisine verilenlerle Rabb\u2019ine daha \u00e7ok y\u00f6nelmi\u015f ve O\u2019nu raz\u0131 etmek i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. Sure, iki b\u00f6l\u00fcmdeki iki farkl\u0131 durum aras\u0131ndaki z\u0131tl\u0131\u011f\u0131 g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne sermekte, insanlar\u0131n bunlar \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcnmesini istemektedir.
\n
Yoksa biz, inan\u0131p iyi i\u015fler yapanlar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z? Yoksa korunanlar\u0131 yoldan \u00e7\u0131kanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z?
\n
\u0130lahi adalet, d\u00fcnya ve ahirette tam tecelli edecek, iman edip salih amel i\u015fleyenler, nank\u00f6rl\u00fck yap\u0131p Rab\u2019lerine \u015firk ko\u015fup isyan edenler hi\u00e7bir \u015fekilde bir tutulmayacak, herkese kazand\u0131\u011f\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 eksiksiz verilecektir.
\n
Kendilerine g\u00f6nderilen vahyi esaslar\u0131 tek \u00f6l\u00e7\u00fc edinip hayatlar\u0131n\u0131 ona g\u00f6re d\u00fczenleyenler, hevalar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinip onun pe\u015finde ko\u015fanlar y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan bir tutulmayacakt\u0131r.
\n
\u201cHi\u00e7 b\u00f6yleleri, \u015fu kimse gibi olur mu ki, o Rabbinden bir delil \u00fczerinde bulunur, ayr\u0131ca O’ndan bir \u015fahit de onu takip eder…\u201d (Hud, 17)
\n
Tevhid \u015firk m\u00fccadelesinin hemen her d\u00f6neminde, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n her s\u00f6z ve hareketi, vahyin belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fc i\u00e7erisinde ortaya konulurken, m\u00fc\u015friklerin s\u00f6z ve hareketlerini belirleyen sabit ve tek bir \u00f6l\u00e7\u00fc olmam\u0131\u015ft\u0131r.
\n
M\u00fc\u015frikler, s\u00f6z ve hareketlerini hi\u00e7bir \u015fekilde vahyi esaslara g\u00f6re ortaya koyamazlar; onlar, kimi yerde duygular\u0131n\u0131, hevalar\u0131n\u0131, atalar\u0131n\u0131n dinini, i\u00e7erisinde ya\u015fad\u0131klar\u0131 \u015firk ve k\u00fcf\u00fcr kanunlar\u0131n\u0131, kimi yerde ise, \u00f6nder edindikleri ki\u015filerin, \u015feyh ve a\u011fabeylerin istek ve arzular\u0131n\u0131 esas al\u0131rlar.
\n
\u0130man edip salih amel i\u015fleyenleri, bozguncularla bir tutmayaca\u011f\u0131n\u0131 bildiren y\u00fcce Allah (cc), iman edenlerden, kendilerine indirilen Kur\u2019an\u2019\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmelerini istemekte ve ancak ak\u0131l sahiplerinin Kur\u2019an\u2019dan \u00f6\u011f\u00fct alaca\u011f\u0131n\u0131 bildirmektedir.
\n
29- Sana (bu) m\u00fcbarek Kitab\u0131 indirdik ki ayetlerini d\u00fc\u015f\u00fcns\u00fcnler ve sa\u011fduyu s\u00e2hipleri \u00f6\u011f\u00fct als\u0131nlar.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), iman edenlere Kur\u2019an\u2019\u0131 g\u00f6ndererek onlar\u0131n, Kur\u2019an\u2019\u0131, ayetleri, Kur\u2019an\u2019da verilen \u00f6rnekleri ve anlat\u0131lan ki\u015filerin hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmelerini ve b\u00f6ylece do\u011fruyu bulmalar\u0131n\u0131 istemektedir. Kur\u2019an\u2019\u0131n ayetlerini ve onun verdi\u011fi \u00f6rnekleri de ancak ak\u0131l sahibi kimseler d\u00fc\u015f\u00fcnebilir, \u00f6\u011f\u00fct alabilir ve do\u011fru yolu bulabilirler.
\n
Hz. S\u00fcleyman (as)
\n
Y\u00fcce Allah (cc), verilen nimetlerin, m\u00fclk ve servetlerin nas\u0131l ve nerede kullanacaklar\u0131 ile ilgili olarak m\u00fc\u2019minler i\u00e7in Hz. Davut (as)\u2019dan sonra Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131 \u00f6rnek vermektedir. Kendilerine verilen onca nimetlere ra\u011fmen onlar\u0131n yaln\u0131zca Rab\u2019lerini raz\u0131 etmeyi d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcklerini ve Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131n da mal\u0131 ancak Rabb\u2019ini hat\u0131rlatt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in sevdi\u011fini bildirmektedir.
\n
30- Biz Davud’a S\u00fcleyman’\u0131 arma\u011fan ettik, (S\u00fcleyman) ne g\u00fczel kuldu! Hep All\u00e2h’a ba\u015fvururdu.
\n
Hz. S\u00fcleyman (as), kendisine verilen m\u00fclk ve servetle Rabb\u2019ine isyan etmemi\u015f, her vesile ile Rabb\u2019ine \u015f\u00fckretmi\u015f, t\u0131pk\u0131 babas\u0131 Hz. Davut (as) gibi, Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek O\u2019nun r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmaya \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), m\u00fclk ve servet verdi\u011fi baz\u0131 ki\u015filerin, ink\u00e2r\u0131 se\u00e7erek Rab\u2019lerine isyan etmelerine kar\u015f\u0131l\u0131k Hz. Davut (as) ve Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131n \u00f6rnekliklerini vererek iman edenlere \u201cSana (bu) m\u00fcbarek Kitab\u0131 indirdik ki ayetlerini d\u00fc\u015f\u00fcns\u00fcnler ve sa\u011fduyu s\u00e2hipleri \u00f6\u011f\u00fct als\u0131nlar.\u201d buyurmaktad\u0131r.
\n
\u201cOnlardan \u00f6nce de N\u00fbh kavmi, \u00c2d (kavmi) ve kaz\u0131klar s\u00e2hibi Fir’avn da yalanlam\u0131\u015ft\u0131. Sem\u00fbd (kavmi), L\u00fbt kavmi ve Eyke halk\u0131 da (azm\u0131\u015ft\u0131). \u0130\u015fte onlar da (k\u00fcf\u00fcrde) kabilelerdi, hepsi de el\u00e7ileri yalanlad\u0131lar, benim cez\u00e2m\u0131 hak ettiler.\u201d
\n
Hz. S\u00fcleyman (as), kendisine verilen sonsuz nimetlerle \u015f\u0131marmam\u0131\u015f, b\u00fcy\u00fcklenmemi\u015f, b\u00f6b\u00fcrlenmemi\u015ftir. O, kendisine verilen nimetleri g\u00f6rd\u00fck\u00e7e iman ve teslimiyetle Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek \u015f\u00fckretmi\u015ftir.
\n
Cin, insan ve ku\u015flardan olu\u015fturdu\u011fu ordusu ile kar\u0131ncalar vadisine geldi\u011finde, kar\u0131ncalar\u0131n seslerini i\u015fitti\u011finde, ne ordusunun azamet ve b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcne, ne de kar\u0131ncalar\u0131n seslerini anlad\u0131\u011f\u0131na b\u00f6b\u00fcrlenmi\u015ftir. O, ancak Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek dua etmi\u015ftir.
\n
Sahip olunan maddi ve manevi de\u011ferler, insana Rabb\u2019ini hat\u0131rlat\u0131yorsa bir anlam ifade eder, aksi halde insana y\u00fckt\u00fcr ve hem d\u00fcnya hayat\u0131nda hem de ahirette insana ac\u0131 vermekten ba\u015fka bir i\u015fe yaramaz. \u00d6zellikle maddi ve manevi de\u011ferlerle \u00f6v\u00fcn\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenmek, insan\u0131 hem Rabb\u2019ine isyana s\u00fcr\u00fckler, hem de cehennem azab\u0131n\u0131n kat kat artmas\u0131na neden olur.
\n
Hz. S\u00fcleyman (as), Rabb\u2019i taraf\u0131ndan kendisine verilen sonsuz nimetlere kar\u015f\u0131 nefsinde en k\u00fc\u00e7\u00fck bir b\u00fcy\u00fcklenme hissetmedi\u011fi gibi, bir kar\u0131ncan\u0131n, onun ordusunun gelece\u011fini di\u011fer kar\u0131ncalara haber vermesini duymas\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda da tevazu ile Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek O\u2019na yalvarm\u0131\u015f, Rabb\u2019inden, kendisini salih kullar aras\u0131na katmas\u0131n\u0131 niyaz etmi\u015ftir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), peygamber de olsa, herkesi bir \u015fekilde imtihan ediyor, onun samimiyet ve sadakatine kulun kendisini \u015fahit tutuyor. Hz. \u0130brahim (as)\u2019\u0131, Hz. Yusuf (as)\u2019\u0131, Hz. Musa (as)\u2019\u0131 ve Hz. Muhammed (as)\u2019\u0131 \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde ve bir\u00e7ok kez imtihan etti\u011fi gibi, Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131 da imtihana tabi tutmu\u015f ve ona safin atlar\u0131 g\u00f6stermi\u015ftir.
\n
31-33- Ak\u015fam \u00fcst\u00fc kendisine s\u00e2fin (g\u00f6rkemli) h\u0131zl\u0131 ko\u015fan atlar\u0131 g\u00f6sterilmi\u015fti. Ben, mal sevgisini, Rabbimi anmaktan (\u00f6t\u00fcr\u00fc) tercih ettim.\u2019 dedi. Nih\u00e2yet bu atlar perde ile gizlendi. Onlar\u0131 bana getirin (dedi), bacaklar\u0131n\u0131 ve boyunlar\u0131n\u0131 ok\u015fama\u011fa ba\u015flad\u0131.
\n
O g\u00fcnk\u00fc ortamda \u00e7ok de\u011ferli bir yere sahip olan ve kendisinin \u00e7ok sevdi\u011fi safin atlar\u0131 g\u00f6ren Hz. S\u00fcleyman (as), \u201cBen, mal sevgisini, Rabbimi anmaktan (\u00f6t\u00fcr\u00fc) tercih ettim.\u2019 diyerek mal\u0131 neden sevdi\u011fini belirtmi\u015ftir.
\n
\u0130nsan, ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece, son nefesine kadar Rabb\u2019i taraf\u0131ndan imtihan edildi\u011fi gibi Hz. S\u00fcleyman (as) da \u00f6nce mallarla, daha sonra da hastal\u0131kla imtihan edilmi\u015f ve adeta bir ceset olabilecek \u015fekilde takats\u0131z b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
34- Andolsun S\u00fcleyman’\u0131 denedik; taht\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcne bir ceset (gibi) b\u0131rakt\u0131k, sonra (eski sa\u011fl\u0131\u011f\u0131na) d\u00f6nd\u00fc.
\n
Her konuda ve her durumda y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelen Hz. S\u00fcleyman (as), yakaland\u0131\u011f\u0131 \u00e7ok a\u011f\u0131r bir hastal\u0131k nedeniyle taht\u0131 \u00fczerinde adeta bir ceset haline hastal\u0131k halinde gelmi\u015f, ancak o, hi\u00e7bir \u015fekilde \u015fik\u00e2yet\u00e7i olmam\u0131\u015f, sa\u011fl\u0131\u011f\u0131na kavu\u015ftu\u011funda yine Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek sadakat ve samimiyetini ortaya koymu\u015ftur.
\n
31. ve 34. ayetlerde belirtilen konularda kimi m\u00fcfessirler, Hz. s\u00fcleyman (as)\u2019a peygamberlik s\u0131fat\u0131na yak\u0131\u015fmayan ifadeler kullan\u0131yor olmad\u0131k iftiralar at\u0131yor, adeta onu \u015firk i\u00e7erisinde g\u00f6steriyorlar.
\n
\u0130nsan, bir be\u015fer olarak her zaman Rabb\u2019inin g\u00f6zetimi alt\u0131ndad\u0131r ve her zaman, de\u011fi\u015fik vesilelerle imtihana tabi tutulur. Bu imtihanlar, iman eden kimselerin samimiyet ve sadakatlerini art\u0131r\u0131r.
\n
\u0130man\u0131n hazz\u0131na ula\u015famam\u0131\u015f kimseler, varl\u0131k zamanlar\u0131nda sanki y\u00fcce Allah (cc) onlar\u0131 \u00fcst\u00fcn tutmu\u015f da kendilerine ikram etmi\u015f gibi davran\u0131rlar. Ancak ayn\u0131 kimseler, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan imtihan edildiklerinde isyan ederler. Onlar\u0131n bu durumu, nank\u00f6rl\u00fck, azg\u0131nl\u0131k ve imans\u0131zl\u0131\u011f\u0131n apa\u00e7\u0131k bir yans\u0131mas\u0131d\u0131r.
\n
Fakat insan \u00f6yledir; Rabbi ne zaman kendisini s\u0131nay\u0131p ona ikr\u00e2mda bulunur, ona nimet verirse: \u2018Rabbim bana ikr\u00e2m etti\u2019 der. Ama Rabbi onu s\u0131nay\u0131p r\u0131zk\u0131n\u0131 daralt\u0131rsa: \u2018Rabb\u2019im beni al\u00e7altt\u0131\u2019 der.\u201d (Fecr, 15-16)
\n
Vahyin belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde iman etmemi\u015f kimseler, belli bir mali g\u00fcce eri\u015ftiklerinde Rab\u2019lerinin kendilerini sevdi\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr ve imandan nasiplenmemi\u015f cahiliye mant\u0131klar\u0131 ile; \u201cAllah, sevdi\u011fi kula, y\u00fcr\u00fc kulum dermi\u015f\u201d diyerek y\u00fcce Allah\u2019\u0131n \u00fczerine iftira atarlar.
\n
Tarihsel s\u00fcre\u00e7te, kendilerini y\u00fcce Allah\u2019\u0131n yan\u0131nda bir yerlerde g\u00f6r\u00fcp mallar\u0131 ile azg\u0131nla\u015fan bir\u00e7ok kimseler varola gelmi\u015ftir. Kur\u2019an\u2019da Kehf suresinde, kendisine iki bah\u00e7e verilen ki\u015finin ve Kalem suresinde bah\u00e7e sahiplerinin k\u0131ssalar\u0131 verilir. Bunlar, kendilerine verilenleri, Rab\u2019lerinden kendilerine bir \u00fcst\u00fcnl\u00fck vesilesi olarak verildi\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrler. Bu d\u00fc\u015f\u00fcnce onlar\u0131, azg\u0131nl\u0131\u011fa ve giderek \u015firke sokarak Rab\u2019lerine isyan ettirmi\u015ftir.
\n
Hz. S\u00fcleyman (as), kendisine verilenleri, yaln\u0131zca Rabb\u2019ini hat\u0131rlatt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in sevdi\u011fini, bunun d\u0131\u015f\u0131nda bir anlam ifade etmedi\u011fini bilerek hareket ediyor ve bu nedenle her vesile ile Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek O\u2019na \u015f\u00fckrediyordu.
\n
35- \u2018Rabbim, beni affet, bana, benden sonra hi\u00e7 kimseye nasib olmayan bir m\u00fclk (h\u00fck\u00fcmdarl\u0131k) ver. \u00c7\u00fcnk\u00fc Sensin o \u00e7ok lutfeden, Sen!\u2019 dedi,
\n
Bir m\u00fclk, bir de\u011fer, bilin\u00e7li kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 zaman bir anlam ifade eder ve insan i\u00e7in bir tehlike arzetmez. Bu nedenle o t\u00fcr sahip olunan \u015feyler, ne kadar fazla olursa olsun, insan\u0131n ancak y\u00fcce Allah\u2019a iman ve sadakatini art\u0131r\u0131r. Bunun bilincince olan Hz. S\u00fcleyman (as) da Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek daha b\u00fcy\u00fck bir m\u00fclk istiyor.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019a \u00f6yle bir m\u00fclk verdi ki, ondan \u00f6nce ve sonra kimseye verilmeyen bir m\u00fclkt\u00fc ve bu m\u00fclk\u00fcn kullan\u0131m\u0131n\u0131 da ona vermi\u015fti.
\n
36-39- Biz, r\u00fczg\u00e2r\u0131 ona boyun e\u011fdirdik. Onun buyru\u011fuyla, onun istedi\u011fi yere tatl\u0131 tatl\u0131 eserdi ve \u015feyt\u00e2nlar\u0131; her bin\u00e2 ustas\u0131n\u0131 ve dalg\u0131c\u0131 ve zincirlerle birbirine ba\u011flanm\u0131\u015f ba\u015fkalar\u0131. \u2018Bu bizim ihs\u00e2n\u0131m\u0131zd\u0131r, art\u0131k diledi\u011fine ver veya verme, hesaps\u0131zd\u0131r\u2019 (dedik).
\n
Y\u00fcce Allah (cc), bu sonsuz m\u00fclk\u00fcn yan\u0131nda Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019a ilim, emrine verdi\u011fi t\u00fcm canl\u0131lar\u0131n dilllerini ona \u00f6\u011fretmi\u015f ve ilimde ileri derecede olan ilim adamlar\u0131n\u0131 da emrine vermi\u015fti. B\u00f6ylece Hz. s\u00fcleyman (as)\u2019\u0131 kullar\u0131ndan bir \u00e7o\u011f\u00fcna \u00fcst\u00fcn k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131.
\n
\u201cAndolsun biz, D\u00e2v\u00fbd’a ve S\u00fcleyman’a bir ilim verdik de onlar: \u2018Bizi inanan kullar\u0131ndan bir\u00e7o\u011funa \u00fcst\u00fcn k\u0131lan Allah’a hamdolsun\u2019 dediler.
\n
S\u00fcleym\u00e2n, D\u00e2v\u00fbd’a mir\u00e2s\u00e7\u0131 oldu ve dedi ki: \u2018Ey insanlar, bize ku\u015flar\u0131n dili \u00f6\u011fretildi ve bize her \u015feyden bir pay verildi. \u0130\u015fte bu, a\u00e7\u0131k bir lutuftur.
\n
S\u00fcleym\u00e2n’a cinlerden insanlardan ve ku\u015flardan ordular\u0131 topland\u0131, hepsi bir arada d\u00fczenli olarak sevk ediliyordu.
\n
Kar\u0131nca v\u00e2disine geldikleri zaman bir kar\u0131nca: \u2018Ey kar\u0131ncalar dedi, yuvalar\u0131n\u0131za girin ki S\u00fcleym\u00e2n ve ordular\u0131 fark\u0131nda olmayarak sizi ezmesinler.\u2019
\n
(S\u00fcleym\u00e2n) Onun s\u00f6z\u00fcne g\u00fcl\u00fcmseyerek: \u2018Rabbim, bana ve anama, babama lutfetti\u011fin nimete \u015f\u00fckretmemi, senin be\u011fenece\u011fin faydal\u0131 bir i\u015f yapmam\u0131 g\u00f6nl\u00fcme ilham eyle ve rahmetinle beni iyi kullar\u0131n\u0131n aras\u0131na sok.\u2019 dedi.\u201d (Neml, 15-19)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n s\u0131n\u0131rs\u0131z bir m\u00fclk verdi\u011fi ve kendisine verilenleri en iyi \u015fekilde kullanan Hz. s\u00fcleyman (as), ilim ve teknikte de olduk\u00e7a ileri d\u00fczeye ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131. G\u00f6renleri adeta \u015fok eden ve olduk\u00e7a y\u00fcksek bir teknikle yapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131 saraylara sahip olan Hz. S\u00fcleyman (as), ileti\u015fim konusunda da ula\u015f\u0131lmas\u0131 zor bir h\u0131za ve tekni\u011fe sahipti. Ancak o, b\u00fct\u00fcn bunlara ra\u011fmen hi\u00e7bir \u015fekilde gurura kap\u0131lmam\u0131\u015f, kibirlenip b\u00f6b\u00fcrlenmemi\u015ftir. O, her vesile ile bunlar\u0131 kendisine l\u00fctfeden Rabb\u2019ine y\u00f6nelip \u015f\u00fckretmi\u015ftir. \u0130\u015fte bundan dolay\u0131 da onun y\u00fcce Allah\u2019\u0131n yan\u0131nda yak\u0131nl\u0131\u011f\u0131\u0131 vard\u0131.
\n
40- Onun i\u00e7in, bizim yan\u0131m\u0131zda bir yak\u0131nl\u0131k ve g\u00fczel bir gelecek de vard\u0131r.
\n
Hz. Eyy\u00fcp (as) ve imtihan
\n
Y\u00fcce Allah (cc), peygamber de olsa, insanlar aras\u0131nda hi\u00e7bir ay\u0131r\u0131m yapmadan hepsini bir \u015fekilde imtihan etmekte, onlar\u0131n samimiyetlerine, ihlas ve ger\u00e7ekten iman edip etmediklerine kendilerini \u015fahit tutmaktad\u0131r.
\n
\u0130lk imtihan, hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, Hz. Adem (as)\u2019\u0131n cennetteki a\u011fa\u00e7la olan imtihan\u0131d\u0131r. Ondan sonra Habil ve Kabil\u2019in kurban sunumlar\u0131 ile bu imtihan devam etmi\u015f ve g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar s\u00fcregelmi\u015ftir.
\n
Hi\u00e7bir kul, imtihan edilmeden b\u0131rak\u0131lmaz; insanlar, d\u00fcnya hayat\u0131nda mallar\u0131yla, canlar\u0131yla, evlatlar\u0131yla, \u00e7e\u015fitli musibetlerle, a\u00e7l\u0131k ve korku, makam ve sermaye ile imtihan edilirler. Bu, b\u00fct\u00fcn kullar i\u00e7in ilahi bir kurald\u0131r. \u0130mtihan s\u00fcrecinde tak\u0131n\u0131lan tutum ve s\u00f6ylenen s\u00f6zler, ki\u015finin y\u00fcce Allah\u2019a iman ve teslimiyetini ya da isyan, k\u00fcf\u00fcr ve \u015firkini ortaya koyar.
\n
\u201cDe ki: \u2018Herkes kendi karakterine g\u00f6re hareket eder. Rabbiniz kimin en do\u011fru yolda oldu\u011funu daha iyi bilir.\u201d (\u0130sra, 84)
\n
Y\u00fcce Allah (cc) insanlar\u0131, mal, evlat, m\u00fclk, makam, iktidar, g\u00fc\u00e7, fiziksel g\u00fczellik gibi de\u011ferler vererek imtihan etti\u011fi gibi, bunlar\u0131 vermeden ya da bunlar\u0131 verip sonradan onlardan alarak da imtihan etmi\u015f, etmektedir. \u0130nsanlar, imtihan s\u00fcrecinde tak\u0131nd\u0131klar\u0131 tavra g\u00f6re y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan de\u011ferlendirilirler ve ona g\u00f6re O\u2019nun taraf\u0131ndan muamele g\u00f6r\u00fcrler.
\n
Nank\u00f6r kimseler, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan kendilerine verilen de\u011ferleri, O\u2019nun belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde kullanmayarak Rab\u2019lerine isyan etmi\u015flerdir. Bunlar, kendilerine verilen de\u011ferleri, kendilerine ait bilmi\u015fler ve istedikleri gibi \u00fczerinde s\u00f6z sahibi olduklar\u0131n\u0131 sanm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
\u201c\u0130nsana nimet verdi\u011fimiz zaman, y\u00fcz \u00e7evirip yan \u00e7izer. Ona bir zarar dokununca da umutsuzlu\u011fa d\u00fc\u015fer.\u201d (\u0130sra, 83)
\n
\u201c\u0130nsanlara bir zarar dokundu mu, Rablerine y\u00f6nelerek O’na yalvar\u0131rlar; sonra (Rableri) onlara kendinden bir rahmet tadd\u0131r\u0131nca, hemen onlardan bir grup, Rablerine ortak ko\u015farlar.\u201d (Rum, 33)
\n
Y\u00fcce Allah (cc), insanlara d\u00fcnyevi de\u011ferler verip onlar\u0131n bu verilenleri nas\u0131l kullanacaklar\u0131na bakarak onlar\u0131 imtihan etti\u011fi gibi, hastal\u0131k, \u00f6l\u00fcm, yoksulluk, korku gibi \u015feylerle de imtihan eder. \u0130nsanlar, kimi zaman aileleriyle e\u015f ve \u00e7ocuklar\u0131yla, anne ve babalar\u0131yla da imtihan edilirler.
\n
Hz. Nuh (as) e\u015fi ve o\u011fluyla, Hz. ibrahim (as) babas\u0131la, Hz. Lut (as) e\u015fiyle, Hz. Yakup (as) \u00e7ocuklar\u0131yla ve Hz. Yusuf (as)\u2019\u0131n yoklu\u011fuyla imtihan edilmi\u015fler, bu konuda olduk\u00e7a b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131lar \u00e7ekmi\u015flerdir.
\n
\u0130nsanlar, kendilerine verilen d\u00fcnyevi de\u011ferler konusunda, kendilerini birer emanet\u00e7i olarak g\u00f6rd\u00fckleri zaman, hi\u00e7bir s\u0131k\u0131nt\u0131 ve zorluk \u00e7ekmeden imtihan s\u00fcre\u00e7lerini ba\u015far\u0131 ile a\u015farlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc imtihana tabi tututlan kimseler, kendilerine verilen emaneti sahibine iade etmekte ya da emanet sahibinin talebini yerine getirerek emaneti istenilen yere vermektedirler.
\n
\u0130nsanlar, ne zaman ki kendilerini, kendilerine verilenlerin sahibi olarak g\u00f6r\u00fcrlerse i\u015fte o durumda, imtihan s\u00fcre\u00e7lerinde \u00e7ok b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131 ve zorluklar ya\u015fammaktad\u0131rlar. B\u00f6yle kimseler, kendilerine ait zannettikleri d\u00fcnyevi de\u011ferleri kulland\u0131klar\u0131nda Rab\u2019lerine \u015firk ko\u015ftuklar\u0131 gibi bu de\u011ferlerin kendilerinden al\u0131n\u0131\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda da Rab\u2019lerine isyan ederler.
\n
\u0130man ettiklerini s\u00f6yleyen insanlar\u0131n, ger\u00e7ekten samimi olup olmad\u0131klar\u0131na kendilerini \u015fahit tutmak i\u00e7in y\u00fcce Allah (cc) onlar\u0131 imtihan eder. Bu imtihan, insanlar\u0131n kendi durumlar\u0131n\u0131 daha a\u00e7\u0131k g\u00f6rmelerini sa\u011flar.
\n
\u0130nsanlar\u0131n, Allah i\u00e7in hi\u00e7bir \u015fey yapmadan oturduklar\u0131 yerde, bir elleri ya\u011fda bir elleri balda ya\u015famalar\u0131 ve iman ettiklerini iddia ettikleri din u\u011fruna hi\u00e7bir \u015fey yapmamalar\u0131 onlar\u0131n ger\u00e7ekten iman ettikleri anlam\u0131na gelmez. Bu nedenle onlar\u0131n do\u011fru olup olmad\u0131klar\u0131na, yalanc\u0131 olup olmad\u0131klar\u0131na kendilerini \u015fahit tutacakt\u0131r.
\n
\u201c\u0130nsanlar yaln\u0131z \u2018inand\u0131k\u2019 demekle, hi\u00e7 denenmeden b\u0131rak\u0131lacaklar\u0131n\u0131 m\u0131 sand\u0131lar? Andolsun biz, onlardan \u00f6ncekilerini denedik, elbette All\u00e2h do\u011frular\u0131 bilecek, yalanc\u0131lar\u0131 bilecektir.\u201d (Ankebut, 2-3)
\n
Y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n iman iddialar\u0131ndaki samimiyetlerini denerken bir \u00f6rnek vermektedir. Bu \u00f6rnek, \u00f6nceki insanlar\u0131n denendikleri \u00f6rne\u011fidir ve sonrakilerin de ayn\u0131 s\u00fcre\u00e7ten ge\u00e7eceklerini bildirmektedir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), adalet sahibidir ve bu nedenle insanlar aras\u0131nda adaletle h\u00fckmeder. O, \u00f6nceki insanlar\u0131 nas\u0131l imtihan ettiyse sonrakileri de imtihan edecek, onlar\u0131n iman iddialar\u0131ndaki s\u00f6zlerini a\u00e7\u0131\u011fa \u00e7\u0131karacakt\u0131r.
\n
\u0130nsanlar, iman edip etmedikleri konusunda denendikleri gibi, bu imanlar\u0131nda ne derece sa\u011flam ve samimi olduklar\u0131 konusunda da deneneceklerdir. Ancak bu denemeler sonucunda insanlar\u0131n samimiyeti belli olacak ve ancak o zaman cennete girmeye hak kazanacaklard\u0131r.
\n
\u201cYoksa siz, All\u00e2h, i\u00e7inizden cih\u00e2d edenleri bilmeden ve sabredenleri (s\u0131nay\u0131p) bilmeden cennete girece\u011finizi mi sand\u0131n\u0131z?\u201d (Al-i \u0130mran, 142)
\n
\u201cAndolsun biz sizi deneyece\u011fiz ki i\u00e7inizden cih\u00e2dedenleri, sabredenleri ve s\u00f6yledi\u011finiz s\u00f6zlerin(izdeki samimiyetinizi) bilelim\u201d (Muhammed, 31)
\n
Ashab-\u0131 Kehf, Kasabal\u0131lara ve Ashab-\u0131 Uhdud\u2019a giden Tevhid erleri, hep bir deneme s\u00fcrecinden ge\u00e7mi\u015fler ve ancak denenmelerinden sonra y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanm\u0131\u015flar ve ancak ondan sonra cennete girmeye hak kazanm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
Kur\u2019an\u2019da, Ashab-\u0131 Kehf, Kasabal\u0131lara ve Ashab-\u0131 Uhdud\u2019a giden Tevhid erlerinin k\u0131ssalar\u0131n\u0131n verilmesi, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n onlardan raz\u0131 oldu\u011funu g\u00f6sterdi\u011fi gibi ayn\u0131 zamanda sonradan gelen Tevhid erlerinin ve onlara iman eden insanlar\u0131n da denenme s\u00fcrecinden ge\u00e7eceklerini ve bu s\u00fcre\u00e7ten ge\u00e7meden y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanamayacaklar\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir.
\n
\u0130man edenler i\u00e7in imtihan, iman edilen esaslar do\u011frultusunda hareket etmekle ba\u015flar. Ondan sonraki a\u015fama, ki\u015finin bulundu\u011fu halden daha ileriye gitmek, daha fazla \u00e7al\u0131\u015fmak ya da en az\u0131nda geldi\u011fi noktada sabit kalmak i\u00e7in direnmesi, m\u00fccadele etmesidir.
\n
\u0130mtihan s\u00fcrecinde en b\u00fcy\u00fck s\u0131\u011f\u0131nak sab\u0131rd\u0131r. Bu sab\u0131r, iki t\u00fcrl\u00fcd\u00fcr; birincisi, verilen nimetlerin Allah yolunda kullan\u0131lmas\u0131nda, O\u2019nun r\u0131zas\u0131na uygun bir \u015fekilde harcanmas\u0131nda, iman ve ihlasta, Allah yolunda yap\u0131lan m\u00fccadelenin O\u2019nun r\u0131zas\u0131na uygun olmas\u0131nda s\u00fcrekli olmakt\u0131r.
\n
Sabr\u0131n ikincisi, ba\u015fa gelen hastal\u0131k, \u00f6l\u00fcm, a\u00e7l\u0131k, korku gibi musibetlerde, y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelerek tevekk\u00fcl etmek, O\u2019ndan, ba\u015fa gelen duruma kar\u015f\u0131 yard\u0131m istemektir. B\u00f6yle durumlarda hi\u00e7bir \u015fekilde \u015fik\u00e2yet\u00e7i olmamak ve Allah\u2019tan geldi\u011fini bilerek sabretmektir.
\n
Ger\u00e7ek iman sahipleri, kendilerine verilen d\u00fcnyevi de\u011ferleri kullan\u0131rlarken Rab\u2019lerine \u015f\u00fckredip y\u00f6neldikleri gibi bu de\u011ferlerin ellerinden al\u0131n\u0131\u015f\u0131nda da Rab\u2019lerine y\u00f6nelerek O\u2019na \u015f\u00fckrederler. Bu, y\u00fcce Allah\u2019a gere\u011fi gibi iman etmenin ve kendilerine verilen de\u011ferlerin ger\u00e7ek sahibinin y\u00fcce Allah\u2019a ait olu\u015funu bilmenin bir sonucudur.
\n
\u0130man eden kimseler, kendilerine verilen d\u00fcnyevi de\u011ferleri ald\u0131klar\u0131nda Rab\u2019lerine y\u00f6nelip \u015f\u00fckkrettikleri gibi bu de\u011ferlerin ellerinden al\u0131n\u0131\u015f\u0131nda da yani, \u00f6l\u00fcm, hastal\u0131k, yoksulluk, a\u00e7l\u0131k, korku ve s\u0131k\u0131nt\u0131 anlar\u0131nda da Rab\u2019lerine y\u00f6nelirler ve hi\u00e7bir \u015fekilde i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 durumdan \u015fik\u00e2yet etmezler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 durumun sebepsiz olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve Rab\u2019lerinin izni ile oldu\u011funu bilirler.
\n
\u201cAndolsun, sizi korku, a\u00e7l\u0131k, mallardan canlardan ve \u00fcr\u00fcnlerden eksiltmek gibi \u015feylerle deneriz; sabredenleri m\u00fcjdele ki, onlara bir musibet eri\u015fti\u011fi zaman: \u2018Biz Allah i\u00e7iniz ve biz O’na d\u00f6nece\u011fiz\u2019 derler.\u201d (Bakara, 155-156)
\n
\u00d6ncekileri deneyip onlar\u0131n samimiyet ve sadakatlerine kendilerini \u015fahit tutan y\u00fcce Allah (cc), elbette g\u00fcn\u00fcm\u00fcz insanlar\u0131 da deneyecek ve onlar\u0131n, imanlar\u0131ndaki samimiyet ve sadakatlerine kendilerini \u015fahit tutacakt\u0131r.
\n
\u201cYoksa siz, sizden \u00f6nce ge\u00e7enlerin durumu ba\u015f\u0131n\u0131za gelmeden cennete girece\u011finizi mi sand\u0131n\u0131z? Onlara \u00f6yle yoksulluk ve s\u0131k\u0131nt\u0131 dokunmu\u015ftu, \u00f6yle sars\u0131lm\u0131\u015flard\u0131 ki, nihayet Peygamber ve onunla birlikte inananlar: \u2018All\u00e2h’\u0131n yard\u0131m\u0131 ne zaman?\u2019 diyecek olmu\u015flard\u0131. \u0130yi bilin ki, Allah’\u0131n yard\u0131m\u0131 yak\u0131nd\u0131r.\u201d (Bakara, 214)
\n
Rasulullah (as)\u2019\u0131n buyurdu\u011fu \u00fczere, insan\u0131n kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 imtihanlar derece derecedir. En zorlu imtihanlar, peygamberlerin kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 imtihanlard\u0131r, ondan sonra insanlar\u0131n iman ve sadakatlerine g\u00f6re derece derece azal\u0131r.
\n
\u201cNice peygamber var ki, kendileriyle beraber bir\u00e7ok erenler \u00e7arp\u0131\u015ft\u0131lar; All\u00e2h yolunda ba\u015flar\u0131nda gelenlerden y\u0131lmad\u0131lar, zay\u0131fl\u0131k g\u00f6stermediler, boyun e\u011fmediler. All\u00e2h sabredenleri sever.
\n
Sadece \u015f\u00f6yle diyorlard\u0131: \u2018Rabbimiz, bizim g\u00fcnahlar\u0131m\u0131z\u0131 ve i\u015fimizde ta\u015fk\u0131nl\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131 ba\u011f\u0131\u015fla, ayaklar\u0131m\u0131z\u0131 (yolunda) sa\u011flam tut, k\u00e2fir topluma kar\u015f\u0131 bize yard\u0131m eyle!\u201d (Al-i \u0130mran, 146-147)
\n
Risalet tarihinde bir\u00e7ok peygamber ve onlarla beraber iman edenler, \u00e7ok zorlu durumlarla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya b\u0131rak\u0131larak imtihan edilmi\u015flerdir. Ancak onlar, hi\u00e7bir \u015fekilde bulunduklar\u0131 halden s\u0131k\u0131nt\u0131 duymam\u0131\u015flar, b\u0131kk\u0131nl\u0131k g\u00f6stermemi\u015fler ve yaln\u0131zca Rab\u2019lerine dua ederek dayanma g\u00fcc\u00fc i\u015ftemi\u015flerdir.
\n
Hz. Nuh (as) i\u00e7in b\u00fcy\u00fck tuzaklar\u0131n kurulmas\u0131, Hz. \u0130brahim (as)\u2019\u0131n ate\u015fe at\u0131lmas\u0131, Hz. Yusuf (as)\u2019\u0131n zindan sokulmas\u0131, Hz. Muhammed (as)\u2019\u0131n Mekke ve Taif m\u00fc\u015friklerinin eziyetlerine u\u011framas\u0131, peygamberlerin kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 imtihanlardan sadece birka\u00e7 tanesidir.
\n
Sad suresinde, Hz. Davut (as)\u2019\u0131n insanlar aras\u0131nda h\u00fck\u00fcm vermesiyle, Hz. S\u00fcleyman (as)\u2019\u0131 mal ve hastal\u0131kla imtihan edilmesiyle denendikleri bildirildi\u011fi gibi Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019\u0131n da hastal\u0131kla imtihan edildi\u011fi g\u00f6r\u00fclmektedir.
\n
Hz. Eyy\u00fcp (as), u\u011frad\u0131\u011f\u0131 \u015fiddetli hastal\u0131k ve bu hastal\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 g\u00f6sterdi\u011fi sab\u0131r ve tevekk\u00fclle kendisinden sonra gelenler aras\u0131nda hep sabr\u0131n simgesi olarak an\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu \u00f6yle bir sab\u0131r ve tevekk\u00fcld\u00fcr ki, bunu ancak \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir imana sahip olan kimseler g\u00f6sterebilirler.
\n
41- Kulumuz Eyy\u00fbb’u da an; (o) Rabbine: \u2018\u015eeytan, bana bir yorgunluk ve azap dokundurdu\u2019 diye seslenmi\u015fti.
\n
Hz. Eyy\u00fcp (as), \u00e7ok a\u011f\u0131r bir hastal\u0131kla y\u0131llarca m\u00fccadele etmi\u015f, ancak bundan hi\u00e7bir \u015fekilde \u015fik\u00e2yet\u00e7i olmam\u0131\u015f, g\u00fcc\u00fcn\u00fcn t\u00fckendi\u011fi ana kadar sabretmi\u015f, ondan sonra Rabb\u2019ine y\u00f6nelerek O\u2019ndan yard\u0131m istemi\u015fti.
\n
\u201cEyyub’u da an; o, Rabbine: \u2018Bu dert bana dokundu, sen merhametlilerin en merhametlisisin!\u2019 diye dua etmi\u015fti.
\n
Biz de onun duas\u0131n\u0131 kabul etmi\u015f, kendisine bula\u015fan derdi kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131k; ona taraf\u0131m\u0131zdan bir rahmet ve ibadet edenler i\u00e7in bir \u00f6\u011f\u00fct olarak ailesini ve onlarla beraber bir kat\u0131n\u0131 daha vermi\u015ftik.\u201d (Enbiya, 83-84)
\n
Y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131n, bir mucadele sonucunda, g\u00fc\u00e7lerini a\u015fan durumlarda kendisine y\u00f6nelip yard\u0131m istemeleri halinde, merhameti gere\u011fi kullar\u0131na yard\u0131m edicidir. \u201cOl\u201d demekle her \u015feyi an\u0131nda olduran y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n ummad\u0131klar\u0131 yerden onlara yard\u0131m eder. Nitekim Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019a da yard\u0131m etmi\u015f ve bir kaynak suyu ile onun muzdarip oldu\u011fu hastal\u0131\u011fa \u015fifa vermi\u015ftir.
\n
42- Aya\u011f\u0131n\u0131 (yere) vur, i\u015fte y\u0131kanacak ve i\u00e7ilecek serin (bir su) (dedik).
\n
Y\u00fcce Allah (cc), diledikten sonra i\u00e7ilen bir su, en a\u011f\u0131r hastal\u0131klar\u0131 tedavi eder, iyile\u015ftirir. Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019\u0131n, y\u00fcce Allah\u2019a olan iman ve teslimiyeti, tevekk\u00fcl ve g\u00fcveni sayesinde y\u00fcce Allah ona su ile \u015fifa veriyor.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), sabreden kullar\u0131na kar\u015f\u0131 sonsuz merhamet sahibi oldu\u011fu ve rahmeti her yeri ku\u015fatt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019a daha fazlas\u0131n\u0131 da ikram ediyor.
\n
43- Ona bizden bir rahmet ve sa\u011fduyu s\u00e2hiplerine bir ibret olarak \u00e2ilesini ve onlarla beraber bir e\u015fini daha arma\u011fan ettik.
\n
Hz. Eyy\u00fcp (as), b\u00fct\u00fcn i\u00e7tenli\u011fi ile Rabb\u2019ine y\u00f6nelmi\u015f, y\u00fcce Allah (cc) da hem onun hastal\u0131\u011f\u0131na \u015fifa vermi\u015f hem de ge\u00e7mi\u015fte kaybettiklerine ve daha fazlas\u0131na kavu\u015fturulmu\u015ftur. Y\u00fcce Allah (cc), Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019\u0131n durumunu ak\u0131l sahiplerine bir ibret olarak vermekte ve kendisine y\u00f6neli\u015fin \u00f6rnekli\u011fini g\u00f6stermektedir.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelen bir kimse, mutlak anlamda O\u2019nun rahmetine ve ba\u011f\u0131\u015flamas\u0131na ula\u015f\u0131r. Ancak bu y\u00f6nelme, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n belirledi\u011fi esaslara uygun, samimi ve i\u00e7tenlikle olmal\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah (cc), kendisine y\u00f6nelenlere hem rahmet eder hem de onlar\u0131 r\u0131zas\u0131na iletir.
\n
\u201cO size, dinden Nuh’a tavsiye etti\u011fini, sana vahyetti\u011fimizi, \u0130brahim’e, Musa’ya ve \u00cesa’ya tavsiye etti\u011fimizi \u015feriat yapt\u0131. \u015e\u00f6yle ki: Dini do\u011fru tutun ve onda ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015fmeyin. Fakat kendilerini \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131\u011f\u0131n (bu) esas, m\u00fc\u015friklere a\u011f\u0131r geldi. Allah diledi\u011fini kendisine se\u00e7er ve iyi niyyetle y\u00f6neleni kendisine iletir.\u201d (\u015eura, 13)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmek, hayat\u0131n her safhas\u0131nda, her an ve durumda olmal\u0131d\u0131r. Bu \u00f6yle bir y\u00f6nelme olmal\u0131 ki, hayat\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc ku\u015fatmal\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131n hayat\u0131n her an\u0131nda kendisine y\u00f6nelmesini istemekte ve m\u00fc\u2019minlerin hayatlar\u0131n\u0131n her an\u0131nda kendisine y\u00f6neldiklerini bildirmektedir.
\n
\u201cNamaz\u0131 bitirdi\u011finiz zaman ayakta, oturarak ve yanlar\u0131n\u0131z \u00fczerinde All\u00e2h’\u0131 an\u0131n; g\u00fcvene kavu\u015ftunuz mu namaz\u0131 (tam) k\u0131l\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc namaz, m\u00fc’minlere vakitli olarak farz k\u0131l\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r.\u201d (Nisa, 103)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmek ancak m\u00fc\u015friklere a\u011f\u0131r gelir. Onlar, Allah\u2019tan ba\u015fkalar\u0131n\u0131, heva ve heveslerini \u00f6l\u00e7\u00fc edindikleri i\u00e7in y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmek hususunda s\u0131k\u0131nt\u0131 duyarlar. M\u00fc\u015frikler ancak zorda kald\u0131klar\u0131 ve ilah edindiklerinin kendilerine bir fayda vermedi\u011fini anlad\u0131klar\u0131nda y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelirler, ancak rahata kavu\u015ftuklar\u0131nda eski \u015firk ve k\u00fcf\u00fcrlerine d\u00f6nerler.
\n
\u201c(Denizde) onlar\u0131, g\u00f6lgeler gibi dalga(lar) sard\u0131\u011f\u0131 zaman, dini yaln\u0131z kendisine has k\u0131larak Allah’a yalvar\u0131rlar. Fakat O, onlar\u0131 kurtar\u0131p karaya \u00e7\u0131kar\u0131nca i\u00e7lerinden bir k\u0131sm\u0131 d\u00f6ner; zaten bizim \u00e2yetlerimizi nank\u00f6r gaddarlardan ba\u015fkas\u0131 ink\u00e2r etmez.\u201d (Lokman, 32)
\n
\u201c\u0130nsana bir zarar dokundu mu hemen i\u00e7tenlikle Rabbine y\u00f6nelerek dua eder. Sonra (Rabbi) ona kendisinden bir nimet verdi mi; \u00f6nceden O’na yalvarmakta oldu\u011funu unutur da, O’nun yolundan sapt\u0131rmak i\u00e7in Allah’a e\u015fler ko\u015fma\u011fa ba\u015flar. De ki: \u2018K\u00fcfr\u00fcnle az\u0131c\u0131k ya\u015fa, sen ate\u015f halk\u0131ndans\u0131n!\u201d (Z\u00fcmer, 8)
\n
M\u00fcsl\u00fcmanlar, y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelme hususunda hi\u00e7bir s\u0131k\u0131nt\u0131 duymazlar. Onlar, hi\u00e7bir s\u0131k\u0131nt\u0131 ile kar\u015f\u0131la\u015fmasalar da her konu ve durumda y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelirler. Y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmek, M\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in ibadettir, bu nedenle onlar, y\u00fcr\u00fcrken, otururken ve yanlar\u0131 \u00fczere yatarlarken s\u00fcrekli Rab\u2019lerine y\u00f6nelirler, Rab\u2019lerini tefekk\u00fcr ederler.
\n
\u201cOnlar ayakta, oturarak ve yanlar\u0131 \u00fczerine yatarken All\u00e2h’\u0131 anarlar, g\u00f6klerin ve yerin yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrler: \u2018Rabbimiz, bunu bo\u015f yere yaratmad\u0131n, sen y\u00fccesin, bizi ate\u015f az\u00e2b\u0131ndan koru\u2019 (derler)\u201d (Al-i \u0130mran, 191)
\n
M\u00fc\u2019minler, hayat\u0131n her an\u0131nda Rab\u2019lerine y\u00f6nelirler. Onlar, s\u0131k\u0131nt\u0131 anlar\u0131nda y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmenin m\u00fc\u015friklere mahsus bir hal oldu\u011funu bilirler. Bu nedenle onlar, iyi g\u00fcnlerinde de s\u0131k\u0131nt\u0131l\u0131 g\u00fcnlerinde de Rab\u2019lerine y\u00f6nelirler ve bundan huzur duyarlar. \u0130\u015fte ancak o durumda ger\u00e7ek m\u00fc\u2019min olurlar.
\n
Hz. Eyy\u00fcp (as), kendisine isabet eden hastal\u0131\u011f\u0131n Rabb\u2019in dengeldi\u011fini biliyor, bu nedenle sabrediyordu. O, ne zaman ki dayanma g\u00fcc\u00fcn\u00fc yitirdi, i\u015fte o zaman yeniden Rabb\u2019ine y\u00f6nelip O\u2019ndan yard\u0131m istedi. Hz. Eyy\u00fcp (as), her durumda Rabb\u2019ine y\u00f6neldi\u011fi gibi hastal\u0131ktan kurtulma konusunda da O\u2019na y\u00f6nelmi\u015fti ve y\u00fcce Allah (cc) da ona yard\u0131m etti.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), Hz. Eyy\u00fcp (as)\u2019\u0131 hastal\u0131\u011f\u0131ndan kurtard\u0131\u011f\u0131 gibi, hastal\u0131\u011f\u0131 s\u00fcresince sabrettti\u011fi, isyan etmedi\u011fi i\u00e7in de ona, ondan uzakla\u015fan ailesini ve daha fazla \u015feyle nasip etmi\u015fti. Eyy\u00fcp (as)\u2019\u0131n e\u015fine kar\u015f\u0131 etti\u011fi yemini de y\u00fcce Allah (cc), en g\u00fczel bir \u015fekilde yerine getirmesini tavsiye etmi\u015fti.
\n
44- (Dedik ki): \u2018Eline bir demet sap al, onunla vur da yeminini bozma\u2019 Ger\u00e7ekten biz onu sabreden bulmu\u015ftuk. 0, ne g\u00fczel kuldu, daima (bize) ba\u015fvururdu.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), elbette g\u00fczel davrananlar\u0131n m\u00fck\u00e2fatlar\u0131n\u0131 verecektir. Bu, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n, kullar\u0131na kar\u015f\u0131 merhametinin bir g\u00f6stergesidir. Y\u00fcce Allah (cc), g\u00fczel davrananlara peygamberleri \u00f6rnek vermekte, kullar\u0131n\u0131n da onlar gibi kendisine s\u00fcrekli y\u00f6nelmelerini istemektedir.
\n
S\u00fcrekli y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmek, ahireti d\u00fc\u015f\u00fcnme \u00f6zelli\u011fi ile temizlenmek
\n
\u0130nsan i\u00e7in temel ama\u00e7 ve ula\u015f\u0131lacak hedef yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 ile beraber apa\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirtilmi\u015ftir. \u0130nsan ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece kendisine bildirilen ama\u00e7 do\u011frultusunda hareket ederek hedefine ula\u015fmal\u0131d\u0131r. \u0130nsan\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f gayesi, y\u00fcce Allah\u2019a kulluk yapmak, hedefi ise, y\u00fcce Allah\u2019\u0131 raz\u0131 edip ahirette kendisine vadedilen m\u00fck\u00e2fatlara ula\u015fmakt\u0131r.
\n
\u201cBen cinleri ve insanlar\u0131, ancak bana kulluk etsinler diye yaratt\u0131m.\u201d (Zariyat, 56)
\n
\u0130nsan, yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131n temel gayesi do\u011frultusunda hareket etti\u011fi s\u00fcrece kendisine belirlenen hedefe ula\u015facakt\u0131r. Buna bir \u00f6rnek verilecek olursa; bir kimse, bir i\u015fe girip o i\u015fte s\u00fcrekli ve ba\u015far\u0131l\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 sonucunda i\u015finde y\u00fckselip \u00fcst makamlara ula\u015f\u0131yor ve o i\u015ften y\u00fckl\u00fc bir maa\u015fla emekliye ayr\u0131larak rahat bir hayat s\u00fcr\u00fcyor.
\n
Yarat\u0131l\u0131\u015f gayesini terkeden bir kimse, kendisine belirlenen hedeften uzakla\u015facak ve hem d\u00fcnya hayat\u0131nda, hem de ahiret hayat\u0131nda peri\u015fan olacakt\u0131r. Bu kimsenin durumu, ba\u015far\u0131l\u0131 olmak, y\u00fckselmek ve hayat\u0131n\u0131n sonunda rahat bir hayat s\u00fcrmek niyetiyle bir i\u015fe giren bir kimsenin, girdi\u011fi i\u015fte s\u00fcrekli olmamas\u0131, kurallara dikkat etmemesi, ba\u015far\u0131s\u0131z olmas\u0131 sonucunda i\u015ften at\u0131larak i\u015fsiz g\u00fc\u00e7s\u00fcz kalmas\u0131, ya\u015fland\u0131\u011f\u0131nda sosyal bir g\u00fcvenceden yoksun bir \u015fekilde peri\u015fan ve sefil olmas\u0131 gibidir.
\n
B\u00fct\u00fcn peygamberler ve onlar\u0131n izinde giden Tevhid erleri, ya\u015fad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece yarat\u0131l\u0131\u015f gayeleri do\u011frultusunda hareket etmi\u015fler, bu u\u011furda m\u00fccadele ederek kendilerine belirlenen hedefe ula\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
Ki\u015fi, hedefini belirlemi\u015fse, o hedefe ula\u015fmak i\u00e7in b\u00fct\u00fcn g\u00fcc\u00fc ile \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r ki, arzu etti\u011fi sonucu elde edebilsin; aksi halde hedefine ula\u015fmaz, h\u00fcsrana u\u011frar. Y\u00fcce Allah (cc), ahireti isteyen kimselerin, onun i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 halinde onu elde edebileceklerini bildirmekktedir.
\n
\u201cKim de \u00e2hireti ister ve inanarak ona yara\u015f\u0131r bi\u00e7imde \u00e7al\u0131\u015f\u0131rsa, \u00f6ylelerinin \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verilir.\u201d (\u0130sra, 19)
\n
Ahirete inan\u0131p ona yara\u015f\u0131 bi\u00e7imde neler yap\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fi hususunda da y\u00fcce Allah (cc) iman edenlere yol g\u00f6stermi\u015f ve ancak bu yola uymalar\u0131 halinde umduklar\u0131na ula\u015facaklar\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir. Bunlar:
\n
Rasulullah (as)\u2019\u0131 en g\u00fczel \u00f6rnek olarak almak
\n
\u201cAndolsun All\u00e2h’\u0131n Rasul\u00fcnde sizin i\u00e7in Allah’a ve \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne kavu\u015fmaya inanan ve All\u00e2h’\u0131 \u00e7ok anan kimseler i\u00e7in, (uyulacak) en g\u00fczel bir \u00f6rnek vard\u0131r.\u201d (Ahzab, 21)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a ibadet ve itaatte \u015firk ko\u015fmamak
\n
\u201cDe ki: \u2018Ben de sizin gibi bir insan\u0131m; \u0130lah\u0131n\u0131z\u0131n bir tek \u0130lah oldu\u011fu bana vahyolunuyor. Kim Rabbine kavu\u015fmay\u0131 arzu ediyorsa salih amel i\u015flesin ve Rabbine ib\u00e2dete hi\u00e7 kimseyi ortak etmesin.\u201d (Kehf, 110)
\n
\u0130nfak etmek
\n
\u201cO ki mal\u0131n\u0131 vererek ar\u0131n\u0131r, y\u00fccelir ve onun yan\u0131nda, hi\u00e7 kimsenin kar\u015f\u0131l\u0131k verilecek bir nimeti yoktur, yaln\u0131z y\u00fcce Rabbinin r\u0131zas\u0131 i\u00e7in verir; yak\u0131nda kendisi de raz\u0131 olacakt\u0131r.\u201d (Leyl, 18-21)
\n
B\u00f6b\u00fcrlenmemek, bozgunculuk yapmamak, muttakilerden olmak
\n
\u201c\u0130\u015fte \u00e2hiret yurdu; onu yery\u00fcz\u00fcnde b\u00f6b\u00fcrlenmek ve bozgunculuk yapmak istemeyenlere veririz. (G\u00fczel) sonu\u00e7, (g\u00fcn\u00e2hlardan) sak\u0131nanlar\u0131nd\u0131r.\u201d (Kasas, 83)
\n
Risalet \u00f6nderlerinin hayatlar\u0131n\u0131 \u00f6rnek almak, onlar gibi hareket etmek
\n
45-48- Kuvvetli ve b\u00e2siretli kullar\u0131m\u0131z \u0130br\u00e2him’i, \u0130shak’\u0131 ve Yakub’u da an. Biz onlar\u0131 \u00e2hiret yurdunu d\u00fc\u015f\u00fcnme \u00f6zelli\u011fiyle temizleyip, kendimize h\u00e2lis (kul) yapt\u0131k. Onlar bizim yan\u0131m\u0131zda se\u00e7kinlerden, hay\u0131rl\u0131lardand\u0131r. \u0130sm\u00e2’il’i, Elyesa’\u0131, Z\u00fclkifil’i de an. Hepsi de iyilerdendir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), g\u00f6nderdi\u011fi kutlu el\u00e7ilerinin m\u00fccadele \u00f6rneklerini vererek iman edenlerin de onlar gibi hareket etmelerini istemektedir. Surede, \u00f6v\u00fclen ve isimleri zikredilen el\u00e7iler, ama\u00e7lar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu \u00e7ok iyi bilen, s\u00fcrekli y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelen, ahireti d\u00fc\u015f\u00fcnerek davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kimselerdir.
\n
Ahireti d\u00fc\u015f\u00fcnerek hareket eden Allah rasullerin, halis kullar ve iyilerden olmalar\u0131n\u0131 sa\u011flayan amelleri onlar\u0131n, her i\u015f ve davran\u0131\u015flar\u0131nda, Rableri taraf\u0131ndan indirilen esaslara g\u00f6re hareket etmeleri, bundan taviz vermemeleri, Tevhidi esaslar\u0131 insanlara duyurmalar\u0131, ya\u015fad\u0131klar\u0131 b\u00fct\u00fcn zorluklara ra\u011fmen, umutsuzlu\u011fa d\u00fc\u015fmeden s\u00fcrekli olarak y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmeleridir.
\n
Rasuller ve onlar\u0131n izinde giden Tevhid eri M\u00fcsl\u00fcmanlar, gaye ve hedeflerini \u00e7ok iyi bildikleri i\u00e7in, kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 b\u00fct\u00fcn s\u0131k\u0131nt\u0131lara ra\u011fmen, bu gaye ve hedeflerinden sapmadan emrolunduklar\u0131 gibi dosdo\u011fru hareket etmi\u015flerdir. Y\u00fcce Allah (cc), rasullerin Kendisini nas\u0131l raz\u0131 ettiklerini belirterek m\u00fc\u2019minlerin de onlar gibi hareket etmelerini istemektedir.
\n
49-54- Bu, bir hat\u0131rlamad\u0131r; muttakiler i\u00e7in g\u00fczel bir gelecek vard\u0131r; kap\u0131lar\u0131 kendilerine a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f Adn cennetleri. Orada (koltuklara) yaslanarak bir \u00e7ok meyva ve i\u00e7ki isterler. Yanlar\u0131nda da bak\u0131\u015flar\u0131n\u0131 yaln\u0131z (kendilerine) diken ya\u015f\u0131t dilberler vard\u0131r. \u0130\u015fte, hesap g\u00fcn\u00fc i\u00e7in size s\u00f6z verilen budur! Do\u011frusu bizim bu r\u0131zk\u0131m\u0131z\u0131n bitip t\u00fckenmesi yoktur!
\n
Y\u00fcce Allah (cc), \u201cBu, bir hat\u0131rlamad\u0131r; muttakiler i\u00e7in g\u00fczel bir gelecek vard\u0131r.\u201d buyurarak iman edenlere ne yapmalar\u0131 gerekti\u011fi konusunda yol g\u00f6stermektedir. G\u00fczel bir gelecek elde edebilmenin yolu, o gelece\u011fe giden yolda olabilmek ve o yolun kurallar\u0131na harfiyen hareket etmekle m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr.
\n
Her de\u011ferin bir bedeli vard\u0131r ve hi\u00e7bir de\u011fer, bedel \u00f6denmeden elde edilemez; verilecek bedel, elde edilecek de\u011fer oran\u0131nda olmal\u0131d\u0131r. \u0130nsan, elde etmek istedi\u011fi de\u011ferin kendisinden nas\u0131l bir bedel istedi\u011fini bilmeli ve ona g\u00f6re hareket etmelidir. Y\u00fcce Allah (cc), cennetin bedelini belirlemi\u015f ve ancak bu bedeli \u00f6deyecek olanlar\u0131n onu kazanacaklar\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir.
\n
\u201cAll\u00e2h, m\u00fc’minlerden canlar\u0131n\u0131 ve mallar\u0131n\u0131 cennet kendilerinin olmak \u00fczere sat\u0131n alm\u0131\u015ft\u0131r. All\u00e2h yolunda sava\u015f\u0131rlar, \u00f6ld\u00fcr\u00fcrler ve \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcrler. Bu, All\u00e2h’\u0131n, Tevr\u00e2t’ta, \u0130ncil’de ve Kur’\u00e2n’da \u00fcstlendi\u011fi ger\u00e7ek bir s\u00f6zd\u00fcr! Kim Allah’tan daha \u00e7ok s\u00f6z\u00fcnde durabilir? O halde O’nunla yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131z bu al\u0131\u015fveri\u015finizden \u00f6t\u00fcr\u00fc sevinin. Ger\u00e7ekten bu, b\u00fcy\u00fck ba\u015far\u0131d\u0131r.\u201d (Tevbe, 111)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n, cennet i\u00e7in belirledi\u011fi bedeli \u00f6deyenler, yapt\u0131kllar\u0131 al\u0131\u015fveri\u015fte kazan\u00e7l\u0131 \u00e7\u0131km\u0131\u015flar ve umduklar\u0131na ermi\u015flerdir. Bu bedeli \u00f6demeyenler de, Rab\u2019lerini raz\u0131 etmedikleri i\u00e7in, ne yaparlarsa yaps\u0131nlar, vadedilen cennete ula\u015famayacaklardir. Bu kimseler, ister inand\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6ylesinler, ister bir k\u0131s\u0131m salih amel i\u015flesinler, isterse inanmad\u0131klar\u0131n\u0131 s\u00f6ylesinler, Kur\u2019an\u2019\u0131n ifadesi ile onlar\u0131n hepsi azg\u0131nlard\u0131r ve azg\u0131nlard\u0131r dura\u011f\u0131 da cehennemden ba\u015fka bir yer de\u011fildir.
\n
55-59- Bu b\u00f6yledir; muhakkak ki tu\u011fyan edenlere de en k\u00f6t\u00fc bir gelecek vard\u0131r: Cehennem! Oraya girerler; ne k\u00f6t\u00fc bir d\u00f6\u015fektir o! \u0130\u015fte onu tads\u0131nlar, kaynar ve koku\u015fmu\u015f sudur ve daha ba\u015fka \u00e7e\u015fit \u00e7e\u015fit (az\u00e2b) vard\u0131r. \u0130\u015fte \u015funlar da sizinle beraber (cehenneme) girecek olanlard\u0131r. Onlara merhaba (rahatl\u0131k) yok, onlar ate\u015fe gireceklerdir.
\n
Tu\u011fyan edenler
\n
Kur\u2019an, Tevhidi esaslardan sonra a\u011f\u0131rl\u0131kl\u0131 olarak en \u00e7ok insan\u0131n tu\u011fyan etmesi yani azg\u0131nla\u015fmas\u0131 \u00fczerinde durur. Kur\u2019an, daha ilk sureden itibaren tu\u011fyan edenlere dikkatleri \u00e7eker ve onlar\u0131n nas\u0131l tu\u011fyan ettiklerini bildirir.
\n
\u201cKesinlikle insan, m\u00fcsta\u011fnile\u015fti\u011finde tu\u011fyan eder.\u201d (Alak, 6-7)
\n
Yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131 bir damla sudan olan, hi\u00e7bir \u015feye malik olmayan insan, Rabb\u2019i taraf\u0131ndan kendisine mal ve sermaye, ak\u0131l ve bilgi verilerek g\u00fc\u00e7lendirilmi\u015f, yarat\u0131l\u0131\u015f gayesi kendisine bildirilmi\u015f ve ona iki yol g\u00f6sterilerek iradi olarak serbest b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\n
Asl\u0131 bir damla su olan insan, yarat\u0131l\u0131\u015fta hi\u00e7 bir \u015feye sahip de\u011filken, Rabb\u2019i onu, \u00e7e\u015fitli nimetlerle donatm\u0131\u015f, bu verilen nimetleri ne yapmas\u0131, nas\u0131l kullanmas\u0131 gerekti\u011fi konusunda kendisine yol g\u00f6stermi\u015ftir. Ancak insan, kendisine verilen nimetleri Rabb\u2019inin bildirdi\u011fi esaslara g\u00f6re kullanmam\u0131\u015f, aksine hareket ederek bu nimetlerle b\u00f6b\u00fcrlenmi\u015f, insanlar \u00fczerinde kendisini \u00fcst\u00fcn g\u00f6rerek azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 yol edinmi\u015ftir.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n bir k\u0131sm\u0131na bilgi, bir k\u0131sm\u0131na fiziksel \u00f6zellikler, bir k\u0131sm\u0131na m\u00fclk (egemenlik), baz\u0131lar\u0131na da mal, evlat ve sermaye vermi\u015f ve bunlar\u0131n nas\u0131l kullan\u0131lacaklar\u0131 ile ilgili emirlerini bildirmi\u015ftir. Ancak insan b\u00fct\u00fcn bu verilenleri, kendisine bildirilen h\u00fck\u00fcmler do\u011frultusunda kullanmayarak azg\u0131nl\u0131k (tu\u011fyan) etmi\u015f, k\u00fcfre ve \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr.
\n
Azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mayanlar\u0131 en zirvesinde hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi ilahi h\u00fck\u00fcmleri reddedip kendileri insanlar \u00fczerine h\u00fck\u00fcm koyanlar bulunmaktad\u0131r. \u0130\u015fte y\u00fcce Allah\u2019\u0131n \u00f6ncelikle reddedilmesini istedi\u011fi ve ta\u011fut olarak isimlendirdi\u011fi azg\u0131nlar bunlard\u0131r.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a iman etmenin ilk ve en \u00f6nemli a\u015famas\u0131 hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, ta\u011futu reddetmektir. Ta\u011fut reddedilmeden y\u00fcce Allah\u2019a, O\u2019nun indirdi\u011fi Kur’an\u2019a, Tevhidi esaslara iman etmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), her millete rasuller g\u00f6ndererek ta\u011futtan ka\u00e7\u0131nmalar\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ta\u011futtan ka\u00e7\u0131nmadan y\u00fcce Allah\u2019a iman edilmesi, O\u2019na kulluk yap\u0131lmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.
\n
\u201cAndolsun biz, her millet i\u00e7inde: \u2018Allah’a kulluk edin, ta\u011futtan ka\u00e7\u0131n\u0131n\u2019 diye bir el\u00e7i g\u00f6nderdik. Onlardan kimine All\u00e2h hid\u00e2yet etti, onlardan kimine de sap\u0131kl\u0131k gerekli oldu. \u0130\u015fte yery\u00fcz\u00fcnde gezin de bak\u0131n, yalanlayanlar\u0131n sonu nas\u0131l olmu\u015f!\u201d (Nahl, 36)
\n
\u0130nsanl\u0131k tarihi boyunca, her d\u00f6nemde ya\u015fayan insanlara ta\u011futtan ka\u00e7\u0131nmalar\u0131, ta\u011futu reddetmeleri ve y\u00fcce Allah\u2019a iman edip kulluk yapmalar\u0131 i\u00e7in el\u00e7iler g\u00f6nderilmi\u015ftir. Yani ta\u011fut, y\u00fcce Allah\u2019a iman etmenin ve O\u2019na kulluk yapman\u0131n \u00f6n\u00fcndeki en b\u00fcy\u00fck engeldir. Bu engel a\u015f\u0131lmadan y\u00fcce Allah\u2019\u0131n belirtti\u011fi gibi sapasa\u011flam iman ve Tevhid kulpuna yap\u0131\u015f\u0131p iman etmek ve O\u2019na kulluk yapmak m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.
\n
\u201cDinde zorlama yoktur. Do\u011fruluk, sap\u0131kl\u0131ktan se\u00e7ilip belli olmu\u015ftur. Kim ta\u011futu reddedip Allah’a iman ederse, muhakkak ki o, kopmayan, sa\u011flam bir kulpa yap\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. All\u00e2h i\u015fitendir, bilendir.\u201d (Bakara, 256)
\n
Kim ta\u011futu reddedip Allah\u2019a iman ederse, muhakkak ki o, kopmayan, sa\u011flam bir kulpa yap\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. Ta\u011futu, yani y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi esaslar\u0131 kabul etmeyip insanlar\u0131n hayatlar\u0131 \u00fczerine kanun koyarak ta\u011fut olan be\u015feri sistemleri ink\u00e2r etmeyenler, y\u00fcce Allah\u2019a iman etmedikleri i\u00e7in sa\u011flam olan ve kopmayan Tevhid ve iman kulpuna sar\u0131lamazlar.
\n
Kelime-i Tevhidin samimiyetle s\u00f6ylenmesi i\u00e7in \u00f6ncelikle insanlar \u00fczerinde ilahl\u0131k taslayan ta\u011futun reddedilmesi gerekir ve ancak bu durumda y\u00fcce Allah (cc) tek ilah ve Rab olarak kabul edilebilir.
\n
Ki\u015fi ya da sistem olsun her ta\u011fut, ayn\u0131 zamanda insanlar \u00fczerinde ilahl\u0131k taslayan birer g\u00fc\u00e7t\u00fcrler. Bu nedenle birbirini tamamlayan ta\u011fut ve ilah kavramlar\u0131n\u0131n ne anlama geldiklerini \u00e7ok iyi bilinmelidir ki reddedilebilsin.
\n
Tu\u011fyan\u0131n nedenleri
\n
Tu\u011fyan\u0131n en \u00f6nemli nedenlerinden biri, ki\u015finin kendisini yeterli g\u00f6rmesidir. Daha ilk surede dikkatler, kendilerini yeterli g\u00f6r\u00fcp azg\u0131nla\u015fan ki\u015filere \u00e7ekilmektedir. \u0130nsanlar\u0131n, kendilerini hangi konuda nas\u0131l yeterli g\u00f6rd\u00fckleri hususu ise, devam eden surelerde \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya konulmaktad\u0131r.
\n
Zaman i\u00e7erisinde yarat\u0131l\u0131\u015f gayesini unutan insan, kendisine verilen nimetlerle azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n zirvesine ula\u015fm\u0131\u015f ve b\u00f6ylece Rabb\u2019ine isyan etmi\u015ftir. Bu isyan, kimi zaman Rabb\u2019ini unutup kendisi rabl\u0131k taslamak \u015feklinde tezah\u00fcr ederken, kimi zaman kendisine g\u00f6nderilen Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r \u015feklinde kendisini g\u00f6stermi\u015f, kimi zaman da kendisine bildirilen ilahi mmesaj\u0131 kar\u0131\u015ft\u0131rmak, bir k\u0131sm\u0131na inan\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terketmek \u015feklinde olmu\u015ftur.
\n
\u0130nsanlardan baz\u0131lar\u0131, kendilerine g\u00f6nderilen Tevhidi esaslar\u0131 kabul etmeyip ink\u00e2r ederek azg\u0131nla\u015f\u0131rlarken baz\u0131lar\u0131 da kendilerine verilen de\u011fi\u015fik nimetleri kendilerinden bilmi\u015fler zaman i\u00e7erisinde kendilerine verilen nimetlerin as\u0131l sahibi(rabbi)nin kendileri olduklar\u0131na inanm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
Di\u011fer bir k\u0131s\u0131m kimseler de, kendilerine verilen nimetleri, kendilerine belirlenen ilahi esaslara g\u00f6re kullanmayarak azg\u0131nla\u015f\u0131p tu\u011fyan etmi\u015flerdir. Di\u011fer bir k\u0131s\u0131m kimseler de kendilerine bildirilen Tevhidi esaslar\u0131 terk edip hevalar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinerek azm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
\u0130lahi mesaj\u0131 ve Tevhidi esaslar\u0131 rededen kimseler, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan kendilerine g\u00f6nderilen ilahi mesaj\u0131 reddetmi\u015fler ve Hakk\u0131 tavsiye eden el\u00e7ilere de kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131km\u0131\u015flar, onlara bask\u0131 ve i\u015fkence yapm\u0131\u015flard\u0131r. Risalet tarihinde Tevhidi esaslar\u0131 ink\u00e2r edenler, genellikle toplumun \u00f6n\u00fcnde bulunan kimseler olmu\u015ftur. Bu ink\u00e2rc\u0131lar\u0131n tipik \u00f6rne\u011fi Fir\u2019avn\u2019d\u0131r.
\n
\u201cNas\u0131l ki Fir\u2019avn\u2019e da bir el\u00e7i g\u00f6ndermi\u015ftik. Fir’avn, el\u00e7iye isyan etti. Biz de onu a\u011f\u0131r bir yakalay\u0131\u015fla yakalad\u0131k.\u201d (M\u00fczzemmil,16)
\n
Fir\u2019avn, azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mayacak derecede azg\u0131nla\u015fm\u0131\u015f, insanlar \u00fczerinde kendisini ilah g\u00f6recek derecede ileri gitmi\u015ftir.
\n
\u201cFir’avn dedi ki: \u2018Ey ileri gelenler, ben sizin i\u00e7in benden ba\u015fka bir ilah bilmiyorum, ey H\u00e2m\u00e2n, haydi benim i\u00e7in \u00e7amurun \u00fczerinde ate\u015f yak(arak tu\u011fla imal et de) bana bir kule yap, belki M\u00fbs\u00e2’n\u0131n ilah\u0131na \u00e7\u0131kar\u0131m, \u00e7\u00fcnk\u00fc ben onu (M\u00fbs\u00e2’y\u0131) yalanc\u0131lardan san\u0131yorum." (Kasas, 38)
\n
\u201c(Fir’avn ey M\u00fbs\u00e2): \u201cAndolsun ki benden ba\u015fka ilah edinirsen, seni mutlaka zindana at\u0131lanlardan yapaca\u011f\u0131m\u2019 dedi.\u201d (\u015euara, 29)
\n
\u201cBen sizin en y\u00fcce rabbinizim\u2019 dedi.\u201d (Naziat, 24)
\n
Fir\u2019avn\u2019\u0131n bu azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131, daha sonraki d\u00f6nemlerde be\u015feri sistem ve ideolojiler yoluyla devam etmi\u015f, g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar gelmi\u015ftir. Bug\u00fcn be\u015feri sistem ve ideolojiler, azg\u0131nl\u0131klar\u0131nda, insanlar \u00fczerinde ilahl\u0131k ve rabl\u0131k taslamalar\u0131nda Fir\u2019avn\u2019\u0131 fersah fersah geride b\u0131rakm\u0131\u015flard\u0131r.
\n
G\u00fcn\u00fcm\u00fczde, ta\u011fut denilince ilk akla gelen be\u015feri siyasi sistemlerdir. Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi ilahi mesaja alternatif olarak ortaya \u00e7\u0131kan kapitalist ve sosyalist d\u00fc\u015f\u00fcnceler ile bu ideolojileri destekleyen toplumlar, y\u00fcce Allah\u2019a apa\u00e7\u0131k bir \u015fekilde has\u0131m kesilmi\u015flerdir. Gerek bu ideolojilerle idare edilen \u00fclkeler, gerekse bu \u00fclkelerde ya\u015fayan ve bu ideolojileri benimseyen \u00fclke halklar\u0131 Allah\u2019a a\u00e7\u0131k\u00e7a isyan etmi\u015flerdir.
\n
Gerek birey baz\u0131nda mal ve bilgi ile azg\u0131nla\u015fan gerekse \u00fclke baz\u0131nda ideolojik sap\u0131kl\u0131klarla azg\u0131nla\u015fan ki\u015fi, y\u00f6netim ve toplumlar, y\u00fcce Allah\u2019a d\u00f6neceklerini unutarak azg\u0131nl\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00fcnden g\u00fcne art\u0131rmaktad\u0131rlar. Y\u00fcce Allah (cc), kimli\u011fine, ideolojisine, azg\u0131nl\u0131k derecelerine bakmadan t\u00fcm ta\u011futlar\u0131n reddedilmesini istemektedir.
\n
\u0130nsan\u0131n tu\u011fyan etmesi, yaln\u0131zca kendisine g\u00f6nderilen ilahi mesaj\u0131 reddetmesi de\u011fildir. \u0130lahi mesaj\u0131 kabul eden baz\u0131 kimseler, daha sonra ilahi mesaj\u0131 terkederek ya da kendi hevalar\u0131na g\u00f6re de\u011fi\u015ftirerek azm\u0131\u015flard\u0131r. Bunlar\u0131n tipik \u00f6rnekleri, Hz. Musa (as)\u2019\u0131n kavminden olan Samiri ve A\u2019raf suresinde kendisinden s\u00f6zedilen ki\u015fidir.
\n
\u201cOnlara \u015fu adam\u0131n haberini de oku: Kendisine \u00e2yetlerimizi verdik de onlardan s\u0131yr\u0131ld\u0131, \u00e7\u0131kt\u0131, \u015feyt\u00e2n onu pe\u015fine takt\u0131, b\u00f6ylece azg\u0131nlardan oldu. Dileseydik elbette onu o \u00e2yetlerle y\u00fckseltirdik, fakat o, yere sapland\u0131 ve hevesinin pe\u015fine d\u00fc\u015ft\u00fc. Onun durumu, t\u0131pk\u0131 \u015fu k\u00f6pe\u011fin durumuna benzer: \u00dcst\u00fcne varsan da dilini sark\u0131t\u0131p solur, onu b\u0131raksan da dilini sark\u0131t\u0131p solur. \u0130\u015fte \u00e2yetlerimizi yalanlayanlar\u0131n durumu budur. Bu k\u0131ssay\u0131 anlat, belki d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr(\u00f6\u011f\u00fct al\u0131r)lar.\u201d (A\u2019raf, 175-176)
\n
\u201c(M\u00fbsa): \u2018Ey S\u00e2miri, ya senin amac\u0131n nedir?\u2019 dedi. (S\u00e2miri): \u2018Ben dedi, onlar\u0131n g\u00f6rmediklerini g\u00f6rd\u00fcm. El\u00e7inin eserinden bir avu\u00e7 ald\u0131m da att\u0131m; nefsim bana b\u00f6yle ho\u015f g\u00f6sterdi.\u201d (Taha, 95-96)
\n
Samiri, el\u00e7inin getirdi\u011fi mesaj\u0131 kar\u0131\u015ft\u0131rarak azg\u0131nla\u015f\u0131rken, Hz. Musa (as)\u2019\u0131n kavminde olan ki\u015fi ise, kendisine verilen ilmi terkedip havas\u0131n\u0131n pe\u015fine tak\u0131larak tu\u011fyan etmi\u015ftir.
\n
Azg\u0131nla\u015f\u0131p tu\u011fyan eden ba\u015fka bir k\u0131s\u0131m kimseler de; y\u00fcce Allah\u2019a inand\u0131klar\u0131n\u0131 iddia etmelerine ra\u011fmen, insanlar\u0131 Allah yolundan sapt\u0131rmak i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fanlard\u0131r. Bunlar, g\u00fcn\u00fcm\u00fczde a\u011fabey, \u00fcstad, \u015feyh vb. isimlerle insanlar\u0131n \u00f6n\u00fcne \u00e7\u0131k\u0131p \u0130sl\u00e2m ad\u0131na, \u0130sl\u00e2m ile ilgisi bulunmayan \u015feylerle insanlar\u0131 sapt\u0131r\u0131yorlar. K\u0131yamet g\u00fcn\u00fc bu kimseler, birbirlerini ink\u00e2r edecek ve birbirlerine d\u00fc\u015fman olacaklard\u0131r.
\n
60-61- (Birbirlerine) dediler ki: \u2018Hay\u0131r, as\u0131l size merhaba (rahatl\u0131k) yok, siz bunu bizim \u00f6n\u00fcm\u00fcze getirdiniz; ne k\u00f6t\u00fc durak (bu)! Rabbimiz, bunu bizim \u00f6n\u00fcm\u00fcze kim getirdiyse onun ate\u015fteki az\u00e2b\u0131n\u0131 bir kat daha art\u0131r!\u2019 dediler.
\n
D\u00fcnyada s\u00f6z s\u00f6yletmedikleri, u\u011frunda gerekti\u011finde canlar\u0131n\u0131 vermeye haz\u0131r oldukalr\u0131, mallar\u0131n\u0131 pe\u015fke\u015f \u00e7ektikleri a\u011fabey, efendi ve \u015feyhleri ile K\u0131yamet g\u00fcn\u00fc aralar\u0131 a\u00e7\u0131lacak, birbirlerine d\u00fc\u015fman olacak ve birbirleri i\u00e7in azap dileyecekler.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131na dayanmayan her dostluk, ge\u00e7ici, sahte ve y\u00fczeyseldir, ger\u00e7eklerle kar\u015f\u0131la\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131 anda bu t\u00fcr dostluklar y\u0131k\u0131l\u0131p gidecek d\u00fc\u015fmanl\u0131\u011fa d\u00f6n\u00fc\u015fecektir. \u0130\u015fte o hesap g\u00fcn\u00fcnde bu sahte dostlar ayr\u0131lacak, ancak ayr\u0131lmalar\u0131 onlar\u0131 kurtarmayacakt\u0131r. Bulunduklar\u0131 cehennemde g\u00f6zleri m\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 arayacak, ancak orada M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 g\u00f6remeyecekler.
\n
62-64- Bize ne oldu ki (d\u00fcny\u00e2da) k\u00f6t\u00fclerden sayd\u0131\u011f\u0131m\u0131z adamlar\u0131 (burada) g\u00f6rm\u00fcyoruz? dediler. Hani onlarla alay ederdik. Yoksa g\u00f6zler(imiz) mi onlardan kayd\u0131 (da onlar\u0131 g\u00f6remiyoruz)? Bu, mutlaka ger\u00e7ektir, ate\u015f halk\u0131n\u0131n tart\u0131\u015fmas\u0131d\u0131r.
\n
\u0130nk\u00e2rc\u0131 k\u00e2firlerin, Hakk\u0131 bat\u0131la kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 m\u00fc\u015friklerin, Tevhidi esaslardan rahats\u0131zl\u0131k duyan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n bulunduklar\u0131 yer, d\u00fcnyada \u00f6nemsemeyip ink\u00e2r ettikleri ate\u015ftir ve art\u0131k oradan onlar i\u00e7in bir \u00e7\u0131k\u0131\u015f da s\u00f6zkonusu de\u011fildir. Y\u00fcce Allah (cc), k\u00fcf\u00fcr cephesinin cehennemdeki durumlar\u0131n\u0131 \u00f6rnek vererek o g\u00fcne kar\u015f\u0131 insanlar\u0131 uyar\u0131yor.
\n
65-68- De ki: \u2018Ben ancak bir uyar\u0131c\u0131y\u0131m; Tek ve kahreden Allah’tan ba\u015fka ilah yoktur. O, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin Rabbidir, d\u00e2im\u00e2 \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r. De ki: \u2018O, b\u00fcy\u00fck bir haberdir; siz ondan y\u00fcz \u00e7eviriyorsunuz.
\n
Y\u00fcce Allah (cc), cehennem ehlinin durumunu bildirdikten sonra, insanlara uyar\u0131n\u0131n s\u00fcrekli yap\u0131lmas\u0131n\u0131, b\u00fcy\u00fck bir haber olan cehennemden kurtulu\u015fun yaln\u0131zca y\u00fcce Allah\u2019tan ba\u015fka ilah olmad\u0131\u011f\u0131na iman edilmesini istemektedir.
\n
\u201cO, g\u00f6klerin, yerin ve ikisi aras\u0131ndakilerin Rabbidir, d\u00e2im\u00e2 \u00fcst\u00fcnd\u00fcr, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r.\u201d Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bir olu\u015funa inanmak yaln\u0131zca \u201cO Bir\u2019dir\u201d demek olmay\u0131p O\u2019nun, g\u00f6klerin ve yerin Rabb\u2019i oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fini de kabul edip Uluhiyet ve Rububiyeti yaln\u0131zca O\u2019na hasretmek gerekir. \u0130\u015fte o zaman y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131na kar\u015f\u0131 ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131 olacakt\u0131r.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019a iman, b\u00fct\u00fcn s\u0131fatlar\u0131 ile O\u2019nu kabul etmek ve O\u2019ndan ba\u015fka bir ilah\u0131n, otoritenin, r\u0131z\u0131k vericinin, korkulacak ve sevilecek bir g\u00fcc\u00fcn olmad\u0131\u011f\u0131na inan\u0131p hayat\u0131 ona g\u00f6re d\u00fczenlemektir.
\n
\u0130man, hayat\u0131n yeni ba\u015ftan y\u00fcce Allah\u2019\u0131n belirledi\u011fi esaslara g\u00f6re d\u00fczenlemek, d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar \u00fczerinde O\u2019ndan ba\u015fka g\u00fcce ve ki\u015fiye \u00fcst\u00fcnl\u00fck vermemektir. \u0130\u015fte ancak o zaman ger\u00e7ekten iman edilmi\u015f olunacak ve i\u015fte ancak o zaman o b\u00fcy\u00fck haber olan cehennemden uzak olunacakt\u0131r.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n birlenerek O\u2019nun, Uluhiyet ve Rububiyetine iman edilmesinin istenmesinde sonra insan\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131, meleklerin secdesi ve \u0130blis\u2019in isyan edi\u015fi \u00fczerinde durulmaktad\u0131r. Bu haberin burada anlat\u0131lmas\u0131, yukar\u0131da verilen \u201cMuhakkak ki tu\u011fyan edenlere de en k\u00f6t\u00fc bir gelecek vard\u0131r\u201d 55. ayete bir at\u0131ft\u0131r.
\n
\u0130blis ve azg\u0131nl\u0131k, birbiri ile \u00f6rt\u00fc\u015fen iki kelime; y\u00fcce Allah\u2019a tu\u011fyan edenler, \u0130blisin s\u0131fat\u0131n\u0131 alm\u0131\u015flard\u0131r. Surede, tu\u011fyan edi\u015f nedeni; y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emirlerini yapmamakt\u0131r. \u0130\u015fte y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emrini yapmay\u0131p tu\u011fyan edenlerin yerleri de cehennemden ba\u015fka bir yer olmayacakt\u0131r.
\n
69-70- Y\u00fcce topluluk tart\u0131\u015f\u0131rlarken (aralar\u0131nda) neler ge\u00e7ti\u011fi hakk\u0131nda bir bilgim yoktu. Ben ancak apa\u00e7\u0131k bir uyar\u0131c\u0131 oldu\u011fum i\u00e7in bana vahyediliyor.
\n
71-74- Rabbin meleklere demi\u015fti ki: \u2018Ben \u00e7amurdan bir insan yarataca\u011f\u0131m. Onu bi\u00e7imlendirip ona ruhumdan \u00fcfledi\u011fim zaman derhal secdeye kapan\u0131n. Meleklerin hepsi t\u00fcm olarak secde ettiler; yaln\u0131z \u0130blis etmedi, b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslad\u0131 ve k\u00e2firlerden oldu.
\n
75-81- (Rabbin) dedi ki: \u2018Ey \u0130blis, iki elimle yaratt\u0131\u011f\u0131ma secde etmekten seni al\u0131koyan nedir? B\u00fcy\u00fckl\u00fck m\u00fc taslad\u0131n, yoksa y\u00fccelerden mi oldun? (\u0130blis) \u2018Ben ondan iyiyim. Beni ate\u015ften, onu \u00e7amurdan yaratt\u0131n\u2019 dedi. (Rabb\u2019in) buyurdu ki: \u2018Haydi \u00e7\u0131k oradan, sen kovuldun; ta cez\u00e2 g\u00fcn\u00fcne kadar l\u00e2netim \u00fczerinedir!\u2019 (\u0130blis) Rabbim, \u00f6yleyse yeniden dirilecekleri g\u00fcne kadar bana s\u00fcre ver\u2019 dedi. (Rabb\u2019in) buyurdu: \u2018Haydi sen s\u00fcre verilenlerdensin, o belli vaktin g\u00fcn\u00fcne kadar.
\n
\u0130blis, emredilen \u015feyi yapmay\u0131p azg\u0131nla\u015fmas\u0131n\u0131n nedeni olarak kendisinin \u00fcst\u00fcn oldu\u011funu ifade etmektedir. Kibir ve gurur, insan\u0131n sa\u011fl\u0131kl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmesini, ger\u00e7ekleri g\u00f6rmesini ve kendisinden istenilen \u015feyi muhakeme etmesini engeller. \u0130\u015fte \u0130blis, bu hataya d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ve kendisinin daha iyi oldupunu iddia ederek b\u00f6b\u00fcrlenip kibirlenmi\u015ftir.
\n
B\u00f6b\u00fcrlenip kibirlenmek \u015feytan\u0131n vasf\u0131d\u0131r; bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), kendisini \u00f6\u011f\u00fcp y\u00fccelten, kibirlenip b\u00f6b\u00fcrlenen ki\u015fileri sevmemektedir. \u00d6v\u00fcn\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenmek, azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n ta kendisidir. B\u00f6b\u00fcrlenen kimseler, ancak \u015feytan\u0131n karde\u015fleridirler.
\n
\u201cKarde\u015fleri ise onlar\u0131, azg\u0131nl\u0131\u011fa \u00e7ekerler, hi\u00e7 yakalar\u0131n\u0131 b\u0131rakmazlar.\u201d (A\u2019raf, 202)
\n
\u201cYery\u00fcz\u00fcnde haks\u0131z yere b\u00fcy\u00fcklenenleri \u00e2yetlerimden uzakla\u015ft\u0131raca\u011f\u0131m. Onlar her \u00e2yeti g\u00f6rseler de yine ona inanmazlar. Do\u011fru yolu g\u00f6rseler, onu yol edinmezler, ama azg\u0131nl\u0131k yolunu g\u00f6rseler, onu yol edinirler. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar, \u00e2yetlerimizi yalanlad\u0131lar ve onlar\u0131 umursamaz oldular.\u201d (A\u2019raf, 146)
\n
\u201cO ettiklerine sevinen, yapmad\u0131klar\u0131 \u015feylerle \u00f6v\u00fclmeyi sevenlerin, az\u00e2bdan kurtulacaklar\u0131n\u0131 sanma. Onlar i\u00e7in ac\u0131 bir az\u00e2b vard\u0131r.\u201d (Al-i \u0130mran, 188)
\n
\u201cAllah’a kulluk edin, O’na hi\u00e7bir \u015feyi ortak ko\u015fmay\u0131n, ana babaya, akrab\u00e2ya, \u00f6ks\u00fczlere, yoksullara, yak\u0131n kom\u015fuya, uzak kom\u015fuya, yan(\u0131n\u0131z)daki arkada\u015fa, yolcuya, ellerinizin alt\u0131nda bulunanlara iyilik edin. All\u00e2h, \u00f6v\u00fcn\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenen insanlar\u0131 sevmez.\u201d (Nisa, 36)
\n
\u015eeytan, insanlar\u0131 yapt\u0131klar\u0131 \u015feylerle b\u00f6b\u00fcrlendirerek azd\u0131rmakta ve b\u00f6ylece Allah yolunda sapt\u0131rarak isyana s\u00fcr\u00fcklemektedir. \u0130sl\u00e2m, m\u00fc\u2019minlerin her yerde ve her zaman m\u00fctevaz\u0131 ile hareket etmelerini, al\u00e7akg\u00f6n\u00fcll\u00fc olmalar\u0131n\u0131 istemektedir.
\n
M\u00fcsl\u00fcmanlar, insanlarla ili\u015fkilerinde, sokakta y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015flerinde ve toplum i\u00e7erisinde s\u00f6z ve tav\u0131rlar\u0131nda al\u00e7akg\u00f6n\u00fcll\u00fc olurlar, kibir ve gurur i\u00e7erisinde hareket etmezler. M\u00fcsl\u00fcmanlar, insanlar kendilerine bir \u015fey sorduklar\u0131nda kibirli bir tav\u0131r tak\u0131narak insanlardan y\u00fczlerini \u00e7evirmez, onlarla ilgilenir, sorunlar\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar.
\n
\u201cRahm\u00e2n’\u0131n kullar\u0131 \u00f6yle kimselerdir ki, yery\u00fcz\u00fcnde m\u00fctev\u00e2zi olarak y\u00fcr\u00fcrler, c\u00e2hiller kendilerine laf atarsa \u2018Sel\u00e2m\u2019 derler.\u201d (Furkan, 63)
\n
\u201cYery\u00fcz\u00fcnde kabara kabara y\u00fcr\u00fcme. \u00c7\u00fcnk\u00fc sen yeri y\u0131rtamazs\u0131n, boyca da da\u011flara eri\u015femezsin!\u201d (\u0130sra, 37)
\n
\u201c\u0130nsanlara yana\u011f\u0131n\u0131 b\u00fckme ve yery\u00fcz\u00fcnde b\u00f6b\u00fcrlenerek y\u00fcr\u00fcme. Zira All\u00e2h, kendini be\u011fenip \u00f6v\u00fcnen kimseyi sevmez.\u201d (Lokman, 18)
\n
\u015eeytan (aleyhillane) kendisi, hakk\u0131 olmayan bir konuda kendisini \u00fcst\u00fcn g\u00f6r\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenenerek Rabb\u2019ine isyan etti\u011fi i\u00e7in, insanlar\u0131 da ayn\u0131 yolla Rab\u2019lerine isyan ettirmek i\u00e7in u\u011fra\u015fmaktad\u0131r.
\n
Baz\u0131 kimseler, edindikleri birka\u00e7 bilgi birikimi ile kendilerini di\u011fer insanlardan \u00fcst\u00fcn g\u00f6r\u00fcrler. \u00d6zellikle g\u00fcn\u00fcm\u00fczde hoca, a\u011fabet, \u015feyh, ustad vb. s\u0131fatlar tak\u0131lan baz\u0131 kimseler, kendilerine tabi olan kimseler yan\u0131nda kendilerini adeta g\u00f6klerde g\u00f6r\u00fcr havas\u0131 ile hareket etmekte, tabilerinin kendileri yan\u0131nda el-pen\u00e7e ba\u011flamalar\u0131n\u0131 onaylar bir tav\u0131rla kar\u015f\u0131lamaktad\u0131rlar.
\n
\u0130nsan, kendisine Rabb\u2019i taraf\u0131ndan verilen her \u015feyin, kendisine emanet olarak verildi\u011finin ve bunun bir sorumluluk oldu\u011funun bilincinde hareket etmeli, bu verilenlerin, verili\u015f gayesini \u00e7ok iyi bilmeli ve ona g\u00f6re hareket etmelidir. Kendilerine verilenlerle sevinip b\u00f6b\u00fcrlenen kimseler, bu verilenlerin kendilerinden bir g\u00fcn al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131 ve bunlar\u0131n hesab\u0131n\u0131 vereceklerini de bilmelidirler.
\n
\u201cKi elinizden \u00e7\u0131kana \u00fcz\u00fclmeyesiniz ve (All\u00e2h’\u0131n) size verdi\u011fiyle sevinip \u015f\u0131marmayas\u0131n\u0131z. \u00c7\u00fcnk\u00fc All\u00e2h, kendini be\u011fenip \u00f6v\u00fcnen kimseleri sevmez.\u201d (Hadid, 23)
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n kendilerine verdi\u011fi nimetlerle sevinip bunlarla insanlar \u00fczerinde \u00fcst\u00fcnl\u00fck kuranlar, bunlarla \u00f6v\u00fcn\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenenler, \u015feytan\u0131n tuza\u011f\u0131na d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f kimselerdir. \u015eeytan bu kimseleri bu y\u00f6nden girerek Rab\u2019lerine isyan ettirmi\u015ftir.
\n
82-85- (\u0130blis) dedi: \u2018Senin izzet ve \u015ferefine andolsun ki onlar\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc azd\u0131raca\u011f\u0131m, yaln\u0131z onlardan salih kullar\u0131n (hari\u00e7). (Rabb\u00een) buyurdu ki: \u2018Do\u011frudur (salih kullar\u0131ma bir \u015fey yapamazs\u0131n) ve ben ger\u00e7ek olarak diyorum ki, senden ve onlar i\u00e7inde sana uyan kimselerden cehennemi dolduraca\u011f\u0131m!
\n
Y\u00fcce Allah (cc), M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 \u015feytan\u0131n oyunlar\u0131na kar\u015f\u0131 uyarmakta, kendilerine herhangi bir konuda \u015feytani bir vesvese geldi\u011finde bu vesveseyi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp do\u011fruyu g\u00f6rmelerini istemektedir.
\n
M\u00fcsl\u00fcmanlar, herhangi bir konuda vesveseye d\u00fc\u015ft\u00fcklerinde hemen o konudaki y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emrini hat\u0131rlayarak do\u011fru olan\u0131 yapmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar ve do\u011fruyu bulurlar. Bunu da ancak Allah\u2019tan korkan muttakiler ba\u015farabilirler.
\n
\u201cNe zaman \u015feyt\u00e2ndan bir k\u00f6t\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcnce seni d\u00fcrt\u00fcklerse, Allah’a s\u0131\u011f\u0131n; \u00e7\u00fcnk\u00fc O, i\u015fitendir, bilendir. Allah’tan korkanlar, kendilerine \u015feyt\u00e2ndan gelen bir vesvese dokundu\u011fu zaman d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, (ger\u00e7e\u011fi) g\u00f6r\u00fcrler.\u201d (A\u2019raf, 200-201)
\n
\u015eeytandan ve \u015feytan\u0131n insan cinsinden olan yard\u0131mc\u0131lar\u0131ndan onlar\u0131n her t\u00fcrl\u00fc vesvese ve fitnelerinden korunman\u0131n yolu, hez zaman Kur\u2019ani \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde hareket etmek, Rasulullah (as)\u2019\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 gibi Kur\u2019an\u2019\u0131 ahlak edinmektir. \u0130\u015fte muttakiler onlard\u0131r ki, Kur\u2019an\u2019\u0131 hayat prensibi olarak alm\u0131\u015flar, her s\u00f6z ve hareketlerini Kur\u2019ani h\u00fck\u00fcmlere g\u00f6re yapmaktad\u0131rlar.
\n
\u201cKur’\u00e2n, oku(mak iste)di\u011fin zaman kovulmu\u015f \u015feyt\u00e2ndan Allah’a s\u0131\u011f\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc inananlara ve Rablerine dayananlara o(\u015feyt\u00e2)n\u0131n bir g\u00fcc\u00fc yoktur. Onun g\u00fcc\u00fc, sadece kendisini dost tutanlara ve Allah’a ortak ko\u015fanlarad\u0131r (o, sadece onlar\u0131 etkileyebilir).\u201d (Nahl, 98-100)
\n
\u201cKullar\u0131ma s\u00f6yle: En g\u00fczel s\u00f6z\u00fc s\u00f6ylesinler. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u015feyt\u00e2n aralar\u0131na girer. Do\u011frusu \u015feyt\u00e2n, insan\u0131n apa\u00e7\u0131k d\u00fc\u015fman\u0131d\u0131r.\u201d (\u0130sra, 53)
\n
\u201cO beni, bana gelen Zikirden sapt\u0131rd\u0131. Zaten \u015feyt\u00e2n, insan\u0131 yapayaln\u0131z ve yard\u0131mc\u0131s\u0131z b\u0131rak\u0131r.\u201d (Furkan, 29)
\n
Buraya kadar sure incelendi\u011finde g\u00f6r\u00fcld\u00fc ki, Kur\u2019an\u2019daki b\u00fct\u00fcnl\u00fck, surelerde de kendisini g\u00f6stermektedir. Surenin hemen ba\u015f\u0131nda Kur\u2019an\u2019a yemin edilerek ilahi h\u00fck\u00fcmlerden sapanlar\u0131n nas\u0131l gurur ve kibir i\u00e7erisine girdikleri anlat\u0131lm\u0131\u015f, azg\u0131nla\u015fan kavimlerden \u00f6rnekler verilmi\u015ftir.
\n
Surede, ilahi mesaja teslim olanlar\u0131n, her durumda y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6neldiklerini ve bunlar\u0131n nas\u0131l y\u00fcceltildiklerini ve y\u00fcce Allah (cc) yan\u0131nda de\u011ferli kimseler olduklar\u0131 bildirilirken, ilahi mesajdan y\u00fcz\u00e7evirenlerin de nas\u0131l azg\u0131nla\u015ft\u0131klar\u0131n\u0131 ve Rab\u2019leri taraf\u0131ndan helak edildiklerini haber veriliyor.
\n
Suredeki bu b\u00fct\u00fcnl\u00fck, son b\u00f6l\u00fcmde de ortaya konulmakta ve y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emrine isyan ederek azg\u0131nla\u015fan \u0130blis (aleyhillane)\u2019\u0131n durumu haber verilmeltedir. \u0130blis\u2019in durumunu bildiren y\u00fcce Allah (cc), onun azg\u0131nla\u015fma nedenini de bildirmektedir.
\n
\u2018Ey \u0130blis, iki elimle yaratt\u0131\u011f\u0131ma secde etmekten seni al\u0131koyan nedir? B\u00fcy\u00fckl\u00fck m\u00fc taslad\u0131n, yoksa y\u00fccelerden mi oldun? (\u0130blis) \u2018Ben ondan \u00fcst\u00fcn\u00fcm, beni ate\u015ften onu \u00e7amurdan yaratt\u0131n\u2019 dedi.\u201d
\n
Suredeki b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011fe ve azg\u0131nla\u015fan ki\u015filerin durumuna uygun olarak \u0130blis\u2019in azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131 ortaya konulmakta ve azg\u0131nlar\u0131n cehenneme girecekleri gibi \u0130blis ve ona tabi olanlar\u0131n da cehennneme girecekleri bildirilmektedir.
\n
Suredeki b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011fe uygun olarak surenin ba\u015f\u0131nda \u201cS\u00e2d, (uyar\u0131c\u0131) ve \u015fanl\u0131 Kur’\u00e2n’a andolsun ki,\u201d (Sad, 1) ve ortalar\u0131nda \u201cBu, bir hat\u0131rlamad\u0131r; muttakiler i\u00e7in g\u00fczel bir gelecek vard\u0131r.\u201d (Sad, 49) ile sonunda verilen \u201cO (Kur’\u00e2n), ancak b\u00fct\u00fcn \u00e2lemlere \u00f6\u011f\u00fctt\u00fcr.\u201d (Sad, 87) ilahi mesajlar, surenin her y\u00f6nden b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koymaktad\u0131r.
\n
\u0130sl\u00e2mi davet \u00fccret kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 yap\u0131lmaz
\n
Kur\u2019an, \u0130sl\u00e2mi davetin nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131, davet\u00e7ilerin, davette hangi \u015fekilde hareket edeceklerini \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirtmektedir. Y\u00fcce Allah (cc), insanlara g\u00f6nderdi\u011fi Tevhidi esaslar\u0131n el\u00e7ileri taraf\u0131ndan nas\u0131l duyurulaca\u011f\u0131n\u0131, el\u00e7ilerin nelere dikkat edeceklerini, insanlarla ili\u015fkilerinin ne olaca\u011f\u0131n\u0131 \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde vermi\u015ftir.
\n
\u0130sl\u00e2mi davetin, nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131 ile ilgili en g\u00fczel \u00f6rnek hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, risalet \u00f6nderlerinin Tevhidi esaslar\u0131 insanlara duyurma metodlar\u0131d\u0131r. Risalet \u00f6nderlerinin davet metodlar\u0131, sonradan gelen Tevhid erleri taraf\u0131ndan, hi\u00e7bir de\u011fi\u015fiklik yap\u0131lmadan aynen al\u0131nmak zorundad\u0131r.
\n
86-88- De ki: \u2018Ben sizden buna kar\u015f\u0131 bir \u00fccret istemiyorum ne ben sahte (bir Rasul) de\u011filim. O (Kur’\u00e2n), ancak b\u00fct\u00fcn \u00e2lemlere \u00f6\u011f\u00fctt\u00fcr. Bir s\u00fcre sonra onun haberini \u00e7ok iyi bileceksiniz!
\n
Tevhidi esaslar\u0131 insanlara duyurman\u0131n, insanlari y\u00fcce Allah\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi dine davet etmenin ilk ve en \u00f6nemli \u015fart\u0131, davetin, hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 ve otoriteden izin almadan y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emretti\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde yap\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu, davetin olmazsa olmaz \u015fart\u0131d\u0131r.
\n
Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi Tevhidi esaslar\u0131n tebli\u011f metodunu ya da bu davetin nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131 ile ilgili h\u00fckm\u00fc be\u015feri ta\u011futi sistemler belirleyemez. \u0130sl\u00e2m, zaten bu be\u015feri sistemleri ortadan kald\u0131r\u0131p dini yaln\u0131zca y\u00fcce Allah\u2019a has k\u0131lmak i\u00e7in g\u00f6nderilmi\u015ftir.
\n
\u201cFitne kalmay\u0131ncaya ve din tamamen All\u00e2h’\u0131n oluncaya kadar onlarla sava\u015f\u0131n! E\u011fer (k\u00fcf\u00fcrlerine) son verirlerse muhakkak ki All\u00e2h, ne yapt\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6rmektedir.\u201d (Enfal, 39)
\n
Tevhidi esaslar\u0131n ilk \u015fart\u0131, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n ta\u011fut olarak nitelendirdi\u011fi, insanlar \u00fczerinde h\u00fck\u00fcmran olan be\u015feri sistemleri ve kanun koyucular\u0131 reddedip yaln\u0131zca y\u00fcce Allah\u2019\u0131 tek ilah, tek otorite kabul etmektir. Tevhidi esaslar\u0131n son hedefi ise, yery\u00fcz\u00fcnden fitne olan bu be\u015feri d\u00fczenleri kald\u0131r\u0131p Allah\u2019\u0131n dinini hakim k\u0131lmakt\u0131r.
\n
Ta\u011futu reddedip y\u00fcce Allah\u2019\u0131n tek ilah, tek otorite kabul ettikten sonra yery\u00fcz\u00fcnden fitne kalk\u0131p din tamamen y\u00fcce Allah\u2019\u0131n oluncaya kadar, yani Tevhidi esaslar\u0131n ilk \u015fart\u0131ndan son hedefine kadar ki s\u00fcrede, her durum ve konuda Kur\u2019ani \u00f6l\u00e7\u00fcler i\u00e7erisinde hareket etmektir.
\n
\u0130lahi h\u00fck\u00fcm, be\u015feri sistemleri yery\u00fcz\u00fcnden kald\u0131rmay\u0131 emrederken, be\u015feri sistemlerden, \u201c\u0130zin verin de sizi yery\u00fcz\u00fcnden kald\u0131ray\u0131m\u201d ya da \u201cSizi yery\u00fcz\u00fcnden kald\u0131rmak i\u00e7in hangi yolu kullanmal\u0131y\u0131m\u201d diye be\u015feri ta\u011futi sistemlere sorulmaz, onlardan bu konu i\u00e7in izin al\u0131nmaz. Zaten be\u015feri sistemler de kendilerini yery\u00fcz\u00fcnden kald\u0131racak bir sisteme izin vermezler.
\n
\u0130sl\u00e2mi davet, hi\u00e7bir \u015fekilde bir menfaat kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda yap\u0131lmaz ve \u0130sl\u00e2mi davetle ilgili hususlarda davet\u00e7iler, \u015fahsi \u00e7\u0131kar elde etmeye \u00e7al\u0131\u015fmazlar. \u0130sl\u00e2m ad\u0131na yap\u0131lan \u00e7al\u0131\u015fmalardan \u00e7\u0131kar elde etmek, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bildirdi\u011fi \u00fczere, Allah\u2019\u0131n ayetlerini az bir de\u011fere satmakt\u0131r. Bu nedenle b\u00fct\u00fcn Risalet \u00f6nderleri, davetlerini insanlara duyurmaya ba\u015flad\u0131klar\u0131nda \u015fu ger\u00e7e\u011fi ifade etmi\u015flerdir.
\n
\u201cBuna kar\u015f\u0131 sizden bir \u00fccret istemiyorum; ancak Rabbine varan yola girmek isteyene yol g\u00f6steriyorum\u2019 de.\u201d (Furkan, 57)
\n
\u201cBen sizden, buna kar\u015f\u0131 bir \u00fccret istemiyorum. Benim \u00fccretim, yaln\u0131z \u00e2lemlerin Rabbine \u00e2ittir.\u201d (\u015euara, 109)
\n
G\u00fcn\u00fcm\u00fczde, \u0130sl\u00e2m ad\u0131na ortaya \u00e7\u0131k\u0131p \u0130sl\u00e2mi \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 kendileri i\u00e7in gelir getiren bir ara\u00e7 gibi g\u00f6renler, \u0130sl\u00e2mi kitaplar bast\u0131r\u0131p k\u00f6\u015fe olanlar, y\u00fcce Allah\u2019tan bir sevap alamayacaklar\u0131 gibi, O\u2019nun ayetlerini ve dinini bir gelir kayna\u011f\u0131 g\u00f6rd\u00fckleri i\u00e7in de \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk alt\u0131ndad\u0131rlar. \u0130\u015fte bu nedenle b\u00fct\u00fcn Risalet \u00f6nderleri, yapt\u0131klar\u0131 davet i\u00e7in bir \u00fccret istemediklerini a\u00e7\u0131k\u00e7a s\u00f6ylemi\u015flerdir.
\n
Ger\u00e7ekten iman eden kimseler, \u0130sl\u00e2mi \u00e7al\u0131\u015fmalardan gelir elde etmek bir yana bu u\u011furda, canlar\u0131 da dahil, d\u00fcnyevi b\u00fct\u00fcn de\u011ferlerini Allah yolunda harcam\u0131\u015flard\u0131r. Zaten olmas\u0131 gereken de ancak bu olmal\u0131d\u0131r.
\n
\u0130slami davette \u00e7ok \u00f6nemli bir konu da davet\u00e7i \u015fahsiyetin g\u00fcvenilir olmas\u0131d\u0131r. Davet\u00e7i \u015fahsiyet, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131nda g\u00fcven verici bir ki\u015fili\u011fe sahip olmas\u0131 gerekti\u011fi gibi, bizzat \u015fahsiyet olarak da g\u00fcvenilir olmal\u0131d\u0131r.
\n
Davet\u00e7i \u015fahsiyetler, hi\u00e7bir \u015fekilde ba\u015fka isimlerle, kimi etiketlerle ortaya \u00e7\u0131kmamal\u0131, kimi kurum ve kurulu\u015flar\u0131n arkas\u0131na s\u0131\u011f\u0131nmamal\u0131 ve kendisinin toplum i\u00e7inde tan\u0131nd\u0131\u011f\u0131 isimle toplumun kar\u015f\u0131s\u0131na \u00e7\u0131kmal\u0131 davetini bu isimle yapmal\u0131d\u0131r. B\u00fct\u00fcn Risalet \u00f6nderleri toplumda bilinen, tan\u0131nan ve kendilerine g\u00fcvenilen, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131ndan emin olunan kimselerdir.
\n
\u201cBen size g\u00f6nderilmi\u015f g\u00fcvenilir bir el\u00e7iyim.\u201d (\u015euara, 107)
\n
Kur\u2019an, yukar\u0131dan beri anlat\u0131lan konular\u0131, kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 olarak verdi\u011fi \u00f6rnekleri ve durumlar\u0131, insanlara bir \u00f6\u011f\u00fct olmas\u0131 vermi\u015ftir. Bu verilen \u00f6rneklerden \u00f6\u011f\u00fct almayanlar, kendilerine Rab\u2019leri taraf\u0131ndan ne yap\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 bileceklerdir.
\n
O (Kur’\u00e2n), ancak b\u00fct\u00fcn \u00e2lemlere \u00f6\u011f\u00fctt\u00fcr. Bir s\u00fcre sonra onun haberini \u00e7ok iyi bileceksiniz!
\n
Dileyen \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r, Risalet el\u00e7ilerinin yolunu tutar, onlar gibi Rabb\u2019ini raz\u0131 ederek Rabb\u2019i yan\u0131nda yak\u0131n dereceler elde eder, dileyen hevas\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc edinerek azg\u0131nlar\u0131n yolunu tutar, ak\u0131betine u\u011frar ve Rabb\u2019inin gazab\u0131na u\u011frar.<\/p>\n

 <\/p>\n

Kurani mucahede: 2012-08-18<\/p>\n

 
\n