Giri\u015f<\/p>\n

Din, insan\u0131n, d\u00fcnya hayat\u0131ndaki fiziksel, psikolojik, ruhi ve eylemsel hareketlerini d\u00fczenleyen kanun ve kurallar\u0131n b\u00fct\u00fcn\u00fcd\u00fcr. \u0130nsano\u011flu f\u0131traten toplum i\u00e7inde ya\u015famaya meyilli olarak yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Toplum i\u00e7inde ya\u015famak zorunda olan insan\u0131n, do\u011fal olarak kendisine kar\u015f\u0131 sorumluluklar\u0131, en yak\u0131n ailesi de dahil, di\u011fer insanlarla (nefislerle) belli ili\u015fkileri olaca\u011f\u0131, manevi olarak kimi de\u011ferlere inanaca\u011f\u0131 muhakkakt\u0131r. Bu nedenle, insan\u0131n bu ili\u015fki ve manevi duygu ve isteklerinin d\u00fczenlenmesi gerekli olmaktad\u0131r.<\/p>\n

\u0130nsan ili\u015fkilerinin d\u00fczenlenmesi belli kurallar i\u00e7erisinde olmazsa toplum hayat\u0131nda kaos ve karga\u015fan\u0131n h\u00fck\u00fcm s\u00fcrece\u011fi, g\u00fc\u00e7l\u00fcn\u00fcn zay\u0131f\u0131 ezece\u011fi, bunal\u0131m\u0131n had safhaya varaca\u011f\u0131, hak ve hukukun ayaklar alt\u0131na al\u0131naca\u011f\u0131 kesindir. Bunun sonucunda toplumda karga\u015fa olacak, ezen ve ezilen s\u0131n\u0131flar olu\u015facak, \u015fiddet ve ter\u00f6r ortaya \u00e7\u0131kacak ve toplumda g\u00fcvensizlik, huzursuzluk ba\u015f g\u00f6sterecektir.<\/p>\n

Dinin ne anlama geldi\u011fini anlamak i\u00e7in \u00f6ncelikle bu kavram\u0131n neleri i\u00e7erdi\u011finin \u00e7ok iyi bilinmesi gerekir. \u00c7\u00fcnk\u00fc kavram\u0131n i\u00e7erdi\u011fi anlam bilinmeden dini tan\u0131mlamak, sa\u011fl\u0131kl\u0131 sonu\u00e7lara ula\u015fmak m\u00fcmk\u00fcn olamayacakt\u0131r.<\/p>\n

Din: Arap\u00e7a D-Y-N harflerinden te\u015fekk\u00fcl eden bir kelime, bir kavramd\u0131r. Bu kavram, iki manada tan\u0131mlanabilir. Birincisi, dinin l\u00fbgat manas\u0131, ikincisi, \u0131st\u0131lahi manas\u0131.<\/p>\n

Dinin l\u00fbgat manas\u0131, itaat, davran\u0131\u015f bi\u00e7imi, ibadet, saltanat, idare, h\u00fck\u00fcm, \u015feriat, \u0130sl\u00e2m, iman, ibadet, tedbir, h\u00fck\u00fcm, hesap, adet, durum tav\u0131r ve davran\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

Ist\u0131lahi olarak din, gerek y\u00fcce Allah (cc), gerekse insanlar taraf\u0131ndan konulsun, insan hayat\u0131n\u0131 ku\u015fatan kanun ve kurallar\u0131n, idare ve h\u00fckm\u00fcn b\u00fct\u00fcn\u00fcd\u00fcr.<\/p>\n

Din kelimesi, Arap\u00e7a olarak, yukar\u0131daki l\u00fbgavi ve \u0131st\u0131lahi manalar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc kapsamaktad\u0131r. Bu anlamda din, \u015feriat, kanun, adet, yol, mezhep, taklit, millet, itaat ve ibadet, boyun e\u011fme, kulluk, k\u00f6lelik yapmak, zilleti kabullenmek, teslim ve tabi olmak, \u00fcst\u00fcnl\u00fck kurmak ve h\u00fckmetmek, emir, boyunduruk alt\u0131na almak, ceza ve m\u00fck\u00e2fat, muhakeme ve hesap anlamlar\u0131n\u0131n t\u00fcm\u00fcn\u00fc i\u00e7ermektedir.<\/p>\n

L\u00fbgavi manada olsun, \u0131st\u0131lahi manada olsun din kavram\u0131nda \u00f6n plana \u00e7\u0131kan en \u00f6nemli husus, hi\u00e7 ku\u015fkusuzdur ki, idare ve h\u00fck\u00fcm konusudur. Bu anlamda, insanlar\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki ya\u015fam\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen, insan ili\u015fkilerine \u00e7\u00f6z\u00fcmler sunan h\u00fck\u00fcmlerin, kanun ve kurallar ile insan ya\u015fam\u0131n\u0131 ilgilendiren meselelere getirilen \u00e7\u00f6z\u00fcm ve \u00f6nerilerin t\u00fcm\u00fcne birden din ad\u0131 verilmektedir.<\/p>\n

Dinin tan\u0131m\u0131 hakk\u0131nda bug\u00fcne kadar bir\u00e7ok tarif yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r; ancak bu tarif ve tan\u0131mlamalar\u0131n hemen t\u00fcm\u00fc, dinin ruhani ve ilahi y\u00f6n\u00fc ele al\u0131narak yap\u0131lm\u0131\u015f, dinin d\u00fcnya hayat\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen y\u00f6n\u00fc \u00fczerinde durulmam\u0131\u015ft\u0131r. Din hakk\u0131ndaki tan\u0131mlamalara bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda bunlar\u0131n, birbirinden kopya edilen tan\u0131mlamalar oldu\u011fu a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6r\u00fclmektedir.<\/p>\n

Yap\u0131lan tan\u0131mlamalar, metafizik bir din anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131 \u00f6nplana \u00e7\u0131karm\u0131\u015f ve d\u00fcnya hayat\u0131ndaki davran\u0131\u015flar tamamen g\u00f6zard\u0131 edilmi\u015ftir. B\u00f6yle olunca da bu tam\u0131n\u0131 yapanlara g\u00f6re \u0130sl\u00e2m, d\u00fcnyevi herhangi bir h\u00fckm\u00fc olmayan yaln\u0131zca manevi, metafizik kurallardan ibaret olan bir din g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fcne b\u00fcr\u00fcnd\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman ya da gayri M\u00fcslim olsun, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131, Yahudilik, Hr\u0131stiyanl\u0131k, Budizm, S\u0131kh dini, \u015eintoizm, Konf\u00fc\u00e7yanizm, Taoizm, Hinduizm, Putperestlik gibi dinlerle beraber tan\u0131mlam\u0131\u015flard\u0131r. Bunlar, \u0130slam’\u0131 namaz, oru\u00e7 ve hacdan ibaret g\u00f6stermi\u015fler, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n, ilim ve teknik, ekonomi, siyasi, i\u00e7timai, sosyal y\u00f6n\u00fc \u00fczerinde hi\u00e7 durmam\u0131\u015flard\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n bu dinlerle beraber tan\u0131mlanmas\u0131, ister bilin\u00e7li, isterse bilin\u00e7siz olarak yap\u0131ls\u0131n Kur’an\u2019a ayk\u0131r\u0131 ve Kur’an\u2019\u0131n d\u00fcnya hayat\u0131na ait h\u00fck\u00fcmlerini gizlemeye y\u00f6nelik bir \u00e7abadan ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir. Kur’an\u2019\u0131n tarif etti\u011fi din, insanlar\u0131n d\u00fcnya hayat\u0131ndaki t\u00fcm ili\u015fkilerini d\u00fczenleyen kurallard\u0131r.<\/p>\n

Din, bir kavram olarak insanlar\u0131n d\u00fcnya hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kurallar oldu\u011funa g\u00f6re, bu kurallar kim taraf\u0131ndan konulursa konulsun, din kavram\u0131 i\u00e7erisinde tan\u0131mlan\u0131r. Buna g\u00f6re, insanlar\u0131n kendi hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in yapt\u0131klar\u0131 kurallar da din olarak tan\u0131mlan\u0131r. \u0130nsanlar aras\u0131ndaki ili\u015fkilerin d\u00fczenlenmesi ve toplumda d\u00fczenin sa\u011flanmas\u0131 konusunda \u00fc\u00e7 sistem ortaya konulmu\u015ftur.<\/p>\n

Birincisi, insan\u0131 yoktan var eden, onu her t\u00fcrl\u00fc duygu ve d\u00fc\u015f\u00fcncelerle donatan, insan\u0131n isteklerini ve e\u011filimlerini en iyi bilen y\u00fcce Allah’\u0131n koydu\u011fu kurallar.<\/p>\n

\u0130kincisi, baz\u0131 insanlar\u0131n, y\u00fcce Allah’\u0131n koydu\u011fu kurallar\u0131 tahrif edip bozarak, kendi istek ve arzular\u0131na g\u00f6re d\u00fczenledikleri kurallar.<\/p>\n

\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fcs\u00fc ise, insanlar\u0131n kendi ya\u015famlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in koyduklar\u0131 kurallar.<\/p>\n

Bu kurallar\u0131n hepsi de sosyal hayat\u0131 d\u00fczenleyen birer dindirler. Y\u00fcce Allah’\u0131n koydu\u011fu ilahi din, insanlar taraf\u0131ndan ilahi dinin tahrif edilip bozulmas\u0131 ile yap\u0131lan \u015firk dini ve insanlar\u0131n kendi yanlar\u0131ndan koyduklar\u0131 be\u015feri k\u00fcf\u00fcr dini.<\/p>\n

\u0130lahi Din \u0130sl\u00e2m<\/p>\n

\u0130lahi din \u0130sl\u00e2m, tektir; y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan konulan h\u00fck\u00fcmlerden ve Hz. Peygamber (as) taraf\u0131ndan uygulanan metoddan ibarettir. \u0130sl\u00e2m, insan ya\u015fam\u0131n\u0131n her alan\u0131na \u00e7\u00f6z\u00fcmler sunmaktad\u0131r. \u0130nsanlar\u0131 yarat\u0131p d\u00fcnya hayat\u0131na g\u00f6nderen y\u00fcce Allah (cc), onlar\u0131n d\u00fcnya hayat\u0131nda ne yapacaklar\u0131n\u0131 (nas\u0131l ya\u015fayacaklar\u0131n\u0131) da bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131n d\u00fcnya hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in g\u00f6nderilen \u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmler, t\u00fcm insanlar i\u00e7in e\u015fit mesafededir. Kimsenin hakk\u0131n\u0131 kimseye \u00e7i\u011fnetmeyen, tek y\u00f6nl\u00fcl\u00fckten uzak, adalet ve hakkaniyete dayanan bu h\u00fck\u00fcmler, insan ya\u015fant\u0131s\u0131n\u0131 ticaretten ekonomiye, be\u015feri ili\u015fkilerden manevi duygulara, siyasetten uluslararas\u0131 ili\u015fkilere, ferdi hareketlerden toplumsal hareketlere kadar olan t\u00fcm ili\u015fkileri en ince ayr\u0131nt\u0131lar\u0131na kadar tek tek ele alarak d\u00fczenler, \u00e7\u00f6z\u00fcmler sunar.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmler do\u011frultusunda hareket eden be\u015fer, d\u00fcnya ve ahirette y\u00fccelir, ahseni takvime(en \u00fcst mertebeye) ula\u015f\u0131r. B\u00f6ylece insan kula kulluktan kurtulup Allah’a kul olur yaln\u0131zca. Ger\u00e7ek huzur g\u00fcven ortam\u0131, birlik ve beraberlik, karde\u015flik ili\u015fkileri bu h\u00fck\u00fcmler i\u00e7inde geli\u015fir.<\/p>\n

\u015eirk Dinleri<\/p>\n

\u015eirk dinleri, temel itibar\u0131yla ilahi dinin tahrif edilmesi ile ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f ve zaman i\u00e7erisinde ilahi dinden ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131 kurallar\u0131n terk edilmesi ile bamba\u015fka bir h\u00fcviyete b\u00fcr\u00fcnd\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u015eirk dinleri, ilahi kurallar\u0131 bozan ilk liderlerinin ismini alm\u0131\u015flard\u0131r. Bunlar, say\u0131sal olarak olduk\u00e7a fazlad\u0131r.<\/p>\n

\u015eirk dinlerinin ba\u015fl\u0131calar\u0131 Tasavvuf, Putperestlik, Budizm, Taoizm, S\u0131kh dini, \u015eintoizm, Konf\u00fc\u00e7yanizm, Hinduizmdir. Bu \u015firk dinlerinin ortak noktalar\u0131, ilahi kurallar\u0131n bozulmas\u0131yla elde edilmekleri ve bir \u00e7o\u011funun yaz\u0131l\u0131 kurallar\u0131n\u0131n bulunmay\u0131\u015f\u0131d\u0131r. \u015eirk dinlerindeki kurallar\u0131n\u0131, bu dinlerin liderleri koyar ve bu kurallar o dine tabi olanlar i\u00e7in \u015fa\u015fmaz birer \u00f6l\u00e7\u00fcd\u00fcr.<\/p>\n

Kurallar\u0131, m\u00fcntesipleri taraf\u0131ndan kesin ve tart\u0131\u015fmas\u0131z bir \u015fekilde kabul edilen \u015firk dinleri, koydu\u011fu kurallarla ba\u011fl\u0131lar\u0131n\u0131 adeta uyu\u015fturur. Bu dinleri kabul eden kimseler, hayatlar\u0131n\u0131 bu dinlerin kurallar\u0131na g\u00f6re de\u011fi\u015ftirirler ve hi\u00e7bir \u015fekilde bundan d\u00f6nmezler. Bu \u015firk dinlerinden tasavvufun mensuplar\u0131, \u0130sl\u00e2mi kimi ibadetleri yapt\u0131klar\u0131 i\u00e7in kendilerini M\u00fcsl\u00fcman sanmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

Tasavvuf, belli kurallar\u0131 olmas\u0131 ve ba\u011fl\u0131lar\u0131n\u0131 ya\u015fanan hayat i\u00e7erisinde bi\u00e7imlendirmesi nedeniyle bir dindir. Bu dinin, \u0130sl\u00e2m ile ilgisi ve benzerli\u011fi yoktur. M\u00fcntesiplerinin baz\u0131 hareketleri \u0130sl\u00e2mi gibi g\u00f6r\u00fcl\u00fcrse de bu, ancak tasavvufun bir gere\u011fi olarak yap\u0131lan hareketlerdir. Zaten tasavvufun \u0130sl\u00e2m toplumu i\u00e7inde yer edinmesi bu benzerlik sayesindedir.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu zanneden birisinin, Allah’a daha fazla yakla\u015fmak zann\u0131 ile tasavvufa y\u00f6nelmesi ve bu gruplardan birine girmesi, onun \u0130sl\u00e2m’dan uzakla\u015fmas\u0131na neden olmaktad\u0131r. Ancak b\u00f6yle ki\u015filer, cahil olduklar\u0131 ve Kur’an’\u0131 ya hi\u00e7 ya da yeterince bilmedikleri i\u00e7in kendilerini h\u00e2l\u00e2 M\u00fcsl\u00fcman zannetmekte, bu nedenle tasavvufun \u015firk d\u00fc\u015f\u00fcncesi i\u00e7erisinde kalmaktad\u0131r.<\/p>\n

Be\u015feri K\u00fcf\u00fcr Dinleri<\/p>\n

Be\u015feri dinler, yap\u0131lar\u0131 ve koyucular\u0131 farkl\u0131 olu\u015fu nedeniyle birbirine z\u0131t ve \u00e7ok de\u011fi\u015fkendirler. Bunlar\u0131n ba\u015fl\u0131calar\u0131 Kemalizm, Kom\u00fcnizm, Sosyalizm, Fa\u015fizm, Demokrasi, diktat\u00f6rl\u00fck ve benzerleridir. Bu dinlerde kanun koyucu, ekonomik ve g\u00fc\u00e7 bak\u0131m\u0131ndan toplum \u00fczerinde olduk\u00e7a etkilidir.<\/p>\n

Be\u015feri k\u00fcf\u00fcr dinlerinde yasalar, g\u00fc\u00e7l\u00fclerin s\u00f6z sahibi oldu\u011fu ve onlar\u0131n emrinde bulunan meclislerden \u00e7\u0131kar\u0131l\u0131r ve kanunlar hep g\u00fc\u00e7l\u00fc s\u0131n\u0131f\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131na g\u00f6re d\u00fczenlenir. G\u00fc\u00e7l\u00fc olanlar\u0131n s\u00f6z sahibi oldu\u011fu, idareyi ele ald\u0131\u011f\u0131 be\u015feri dinlerde, g\u00fc\u00e7l\u00fclerin koyaca\u011f\u0131 b\u00fct\u00fcn h\u00fck\u00fcmler hep kendileri ve yanda\u015flar\u0131 lehinde olacakt\u0131r. Bu nedenle be\u015feri dinlerde adalet ve hak \u00f6l\u00e7\u00fcleri bulunmaz.<\/p>\n

\u0130nsan\u0131n kendi hevas\u0131ndan, insanlar\u0131 idare etmek i\u00e7in koydu\u011fu kurallar, tek tarafl\u0131 ve her zaman kural\u0131 koyan\u0131n lehine i\u015flemi\u015ftir tarih boyunca. Onlar, hi\u00e7bir zaman b\u00fct\u00fcn toplumu e\u015fit tutacak h\u00fck\u00fcmler koymazlar\/koyamazlar. Be\u015feri dinlerin ba\u015fl\u0131calar\u0131, Kemalizm, Kom\u00fcnizm, Sosyalizm. Fa\u015fizm, Demokrasi, diktat\u00f6rl\u00fckt\u00fcr.<\/p>\n

Be\u015feri dinlerde, \u00e7\u0131kar\u0131lan yasalar do\u011frultusunda olu\u015fturulan toplumda g\u00fc\u00e7l\u00fc s\u0131n\u0131f, her t\u00fcrl\u00fc imk\u00e2na sahipken idare edilen s\u0131n\u0131f, sefalet i\u00e7erisinde bocalar durur, adaletsizlik ve zul\u00fcm had safhaya ula\u015f\u0131r.<\/p>\n

Be\u015feri sistemlerde, adalet ve hakkaniyet \u00f6l\u00e7\u00fclerinin bulunmamas\u0131 nedeniyle s\u00fcrekli bir \u00e7at\u0131\u015fma ve kaos ortam\u0131 mevcuttur. Ezilen s\u0131n\u0131f (mustazaflar) giderek ezilmi\u015fliklerinin fark\u0131na var\u0131rlar ve i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 duruma \u00e7\u00f6z\u00fcm ararlar. \u00c7\u00f6z\u00fcm, g\u00fc\u00e7l\u00fcler taraf\u0131ndan engellendi\u011finde de toplumda \u00e7at\u0131\u015fma ba\u015flar. Bu nedenle be\u015feri k\u00fcf\u00fcr sistemlerinde g\u00fccen ve huzur bulunmaz.<\/p>\n

Din konusunda tan\u0131mlamalar yapan yazarlar, be\u015feri ideolojileri din kapsam\u0131 i\u00e7erisinde kabul etmeseler de y\u00fcce Allah (cc), kendi g\u00f6nderdi\u011fi hak dinden ba\u015fka be\u015feri dinlerin de var oldu\u011funu, ancak kendi dininin en \u00fcst\u00fcn din oldu\u011funu bildiriyor. Nitekim y\u00fcce Allah (cc), Hz. Yusuf (as)’a karde\u015fini yan\u0131nda al\u0131koymas\u0131 i\u00e7in kendisine bir yol g\u00f6sterdi\u011fini, bu uygulaman\u0131n Kral\u0131n dininde (M\u0131s\u0131r kanunlar\u0131nda) olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirmektedir.<\/p>\n

\u201cBunun \u00fczerine (Yusuf), karde\u015finin y\u00fck\u00fcnden \u00f6nce \u00f6tekilerin y\u00fcklerini arama\u011fa ba\u015flad\u0131; sonra tas\u0131 karde\u015finin y\u00fck\u00fcnden \u00e7\u0131kard\u0131. \u0130\u015fte Yusuf’a b\u00f6yle bir \u00e7are \u00f6\u011frettik. Yoksa kral\u0131n dini(kanunu)na g\u00f6re karde\u015fini alamazd\u0131; me\u011fer Allah dilemi\u015f olsun. (Biz) diledi\u011fimizi derecelerle y\u00fckseltiriz. Her bilgi sahibinin \u00fcst\u00fcnde daha bir bilen vard\u0131r .\u201d (Yusuf, 76)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), Kur’an\u2019da \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda di\u011fer dinlerin de oldu\u011funa dikkat \u00e7ekmi\u015f, bu dinlerin, kendi yan\u0131nda herhangi bir de\u011ferlerinin bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), insan hayat\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kanun ve kurallar\u0131 din olarak adland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak y\u00fcce Allah (cc), ger\u00e7ek dinin kendi koydu\u011fu din oldu\u011funu, bunun d\u0131\u015f\u0131ndaki dinlerden raz\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, bu dinlere mensup olanlar\u0131n, yapt\u0131klar\u0131 iyi i\u015fleri kabul etmeyece\u011fini, bunlar\u0131n ahirette ziyana u\u011frayacaklar\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cAllah kat\u0131nda din, \u0130slam’d\u0131r. Kitap verilmi\u015f olanlar, kendilerine ilim geldikten sonra s\u0131rf aralar\u0131ndaki a\u015f\u0131r\u0131l\u0131k y\u00fcz\u00fcnden ayr\u0131l\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fcler. Kim Allah’\u0131n ayetlerini ink\u00e2r ederse, bilsin ki Allah, hesab\u0131 \u00e7abuk g\u00f6rendir.\u201d (Al-i \u0130mran, 19)<\/p>\n

\u201cKim \u0130sl\u00e2m’dan ba\u015fka bir din ararsa, bilsin ki, (o din) ondan kabul edilmeyecek ve o, \u00e2hirette kaybedenlerden olacakt\u0131r.\u201d (Al-i \u0130mran, 85)<\/p>\n

"Peygamberini hidayetle ve hak din ile b\u00fct\u00fcn dinlere \u00fcst\u00fcn k\u0131lmak i\u00e7in g\u00f6nderen O’dur. \u0130sterse m\u00fc\u015frikler ho\u015f g\u00f6rmesin" (Tevbe, 33)<\/p>\n

Yukar\u0131da verilen ayetlerden de anla\u015f\u0131laca\u011f\u0131 \u00fczere din, sadece y\u00fcce Allah’\u0131n koydu\u011fu kurallara verilen isim de\u011fildir; be\u015ferin de kendi ya\u015famlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in, koydu\u011fu kurallar da din kavram\u0131 ile tan\u0131mlanmaktad\u0131r. Bug\u00fcn insan ya\u015fam\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kurallar\u0131 koyan be\u015feri sistemler, \u2018ideoloji\u2019 ya da \u2018sistem\u2019 olarak ifade edilmektedir. Ancak bu tan\u0131mlama, ideoloji ya da sistemlerin din olduklar\u0131 ger\u00e7e\u011fini ortadan kald\u0131rmamaktad\u0131r.<\/p>\n

Be\u015feri ideoloji ve sistemlerin din; \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n ise sistem olarak, -bilin\u00e7li bir \u015fekilde tan\u0131mlanmamas\u0131- insanlar\u0131, sosyal ya\u015famlar\u0131nda iki dine birden mensup olma gibi bir duruma d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Bunun sonucunda insanlar, \u00f6zellikle de M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 iddias\u0131nda olanlar, ya\u015famlar\u0131n\u0131n baz\u0131 b\u00f6l\u00fcmlerini be\u015feri sistemlere, baz\u0131 b\u00f6l\u00fcmlerini \u0130sl\u00e2m’a g\u00f6re tanzim etmi\u015flerdir. Bu durum, M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131n\u0131 iddia kimseleri \u015firke ve k\u00fcfre sokmu\u015ftur.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dinini kabul etmi\u015f, hayat\u0131n\u0131 bu dine g\u00f6re d\u00fczenlemi\u015f, \u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmlere itaat edip teslim olmu\u015f bir kimse, hi\u00e7bir \u015fekilde hayat\u0131n\u0131 ba\u015fka bir dinin, ya da sistemin kurallar\u0131na g\u00f6re d\u00fczenleyemez ve o din ya da sisteme itaat edemez. \u00c7\u00fcnk\u00fc insan yaln\u0131zca bir dine mensup olabilir ve o dini din olarak kabul edebilir. Yani ki\u015fi iki dinli olamaz; ayn\u0131 anda iki dinin, iki ayr\u0131 sistemin emirlerini yerine getiremez.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi esaslara iman edip M\u00fcsl\u00fcman olan bir kimse, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n z\u0131dd\u0131 olan demokratik bir sisteme g\u00f6re hareket edemez. \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n yan\u0131nda demokrasiyi de benimseyen bir kimse, a\u00e7\u0131k\u00e7a \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, m\u00fc\u015frik olmu\u015f, \u0130sl\u00e2m dairesinden \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. B\u00f6yle birisinin kendisinin M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu s\u00f6ylemesi de onu M\u00fcsl\u00fcman yapmaz.<\/p>\n

Bir insan, hem M\u00fcsl\u00fcman hem demokrat, hem M\u00fcsl\u00fcman hem sosyalist, hem M\u00fcsl\u00fcman hem kapitalist, hem M\u00fcsl\u00fcman hem kavmiyet\u00e7i, hem M\u00fcsl\u00fcman hem Hr\u0131stiyan, hem M\u00fcsl\u00fcman hem tarikat\u00e7\u0131 olamaz. \u015eayet bir kimse, ayn\u0131 anda iki sisteme, iki dine mensup oldu\u011funu iddia ediyorsa \u0130sl\u00e2m\u2019a g\u00f6re o ki\u015fi mutlaka ikincisindendir, yani \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki dinlerdendir. M\u00fcsl\u00fcman sa\u011fc\u0131. M\u00fcsl\u00fcman solcu, M\u00fcsl\u00fcman demokrat kavramlar\u0131, \u0130sl\u00e2m’\u0131 bilmeyen, kendi konumlar\u0131n\u0131 me\u015fru g\u00f6stermek isteyen cahil bilgisizlerin uydurmas\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Kur\u2019an-\u0131 Kerim, M\u00fcsl\u00fcman olan bir kimsenin, mutlak manada \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n emirlerine g\u00f6re hareket etmesini ve \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka bir sistemi kabul edip o sisteme itaat etmemesini ister. Aksi halde bu kimse, m\u00fc\u015frik olur, \u0130sl\u00e2m\u2019dan \u00e7\u0131kar.<\/p>\n

\u201cBir de y\u00fcz\u00fcn\u00fc Tevhid dinine d\u00f6nd\u00fcr ve sak\u0131n m\u00fc\u015friklerden olma.\u201d (Yunus, 105)<\/p>\n

\u201cSen y\u00fcz\u00fcn\u00fc, All\u00e2h’\u0131 birleyici olarak do\u011fruca dine \u00e7evir: All\u00e2h’\u0131n yaratma yasas\u0131na ki, insanlar\u0131 ona g\u00f6re yaratm\u0131\u015ft\u0131r. All\u00e2h’\u0131n yaratmas\u0131 de\u011fi\u015ftirilemez. \u0130\u015fte do\u011fru din odur. Fakat insanlar\u0131n \u00e7o\u011fu bilmezler.\u201d (Rum, 30)<\/p>\n

\u201cBen y\u00fcz\u00fcm\u00fc tamamen, g\u00f6kleri ve yeri yoktan var edene \u00e7evirdim ve art\u0131k ben O(na) ortak ko\u015fanlardan de\u011filim!\u201d (En\u2019am, 79)<\/p>\n

\u201cDe ki: \u2018Rabbim beni do\u011fru yola iletti, dosdo\u011fru dine, All\u00e2h’\u0131 birleyen \u0130br\u00e2him’in dinine. O, m\u00fc\u015friklerden de\u011fildi. De ki: \u2018Benim teslimiyetim, ib\u00e2detim, hay\u00e2t\u0131m ve \u00f6l\u00fcm\u00fcm hep \u00e2lemlerin Rabbi All\u00e2h i\u00e7indir.\u201d (En\u2019am, 161-162)<\/p>\n

\u0130deoloji ve sistemlerin din olarak tan\u0131mlanmamas\u0131, \u0130sl\u00e2m’\u0131n siyasi boyutunu ink\u00e2r etme d\u00fc\u015f\u00fcncesinden kaynaklanmaktad\u0131r. \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015fmanlar\u0131n\u0131n ve ta\u011futi sistemlere yaranma \u00e7abas\u0131nda olan \u0130slamc\u0131lar\u0131n, \u0130slam’\u0131, di\u011fer tahrif edilmi\u015f dinler gibi ruhbanl\u0131k olarak tan\u0131mlamalar\u0131, \u0130sl\u00e2m’\u0131n d\u00fcnyevi kurallar\u0131n\u0131 ink\u00e2r etmelerinden ve insanlardan bu ger\u00e7ekleri gizlemek istemelerinden dolay\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Tahrif edilmi\u015f dinlerin, ruhbanl\u0131k olarak adland\u0131r\u0131lmalar\u0131 normaldir, bunlar\u0131n zaten d\u00fcnyevi fazla kurallar\u0131 bulunmamaktad\u0131r. Oysa \u0130sl\u00e2mi kurallar\u0131n neredeyse %90\u2019\u0131 d\u00fcnya hayat\u0131yla ilgilidir. Di\u011fer kalan %10\u2019u da, insanlar\u0131n d\u00fcnyada yapt\u0131klar\u0131 fiillerin ahiretteki kar\u015f\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 bildirmektedir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m Dini<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini, bireyin adab\u0131 mua\u015feret kurallar\u0131ndan ba\u015flayarak aile, toplumsal, sosyal ve i\u00e7timai kurallar\u0131, siyasal, devlet idaresi, ticari ve hukuki t\u00fcm ili\u015fkilerini d\u00fczenleyen kurallar\u0131 belirlemi\u015ftir. Y\u00fcce Allah (cc), insan\u0131 yaratt\u0131ktan sonra ba\u015f\u0131bo\u015f b\u0131rakmam\u0131\u015f, onun t\u00fcm davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kurallar\u0131 kendisine bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

"O ki yaratt\u0131, d\u00fczene koydu. O ki belirleyip hedefini g\u00f6sterdi." (\u00c2la 2-3)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), yaratt\u0131\u011f\u0131 kullar\u0131n\u0131n yery\u00fcz\u00fcnde neler yapacaklar\u0131n\u0131, nas\u0131l hareket edeceklerini, neleri yap\u0131p neleri yapmayacaklar\u0131n\u0131 bildirmi\u015f, onlara yol g\u00f6sterip hedeflerini belirlemi\u015ftir. Kullar\u0131n\u0131 yaratan y\u00fcce Allah (cc), onlar\u0131n d\u00fcnya hayat\u0131ndaki t\u00fcm ili\u015fkilerini d\u00fczenlemi\u015ftir. Bu d\u00fczenlemeye de y\u00fcce Allah (cc) din demi\u015ftir.<\/p>\n

\u201c\u2026Bug\u00fcn sizin i\u00e7in dininizi olgunla\u015ft\u0131rd\u0131m, size nimetimi tamamlad\u0131m ve size din olarak \u0130sl\u00e2m’a r\u00e2z\u0131 oldum\u2026\u201d (Maide, 3)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini en m\u00fckemmel haliyle tamamlanm\u0131\u015f ve insanlar\u0131n buna uymalar\u0131 istenmi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m dininden ba\u015fka din ve sistemlere uymak sap\u0131kl\u0131ktan ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n b\u00fct\u00fcn davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 d\u00fczenleyecek kurallar\u0131 en g\u00fczel bir \u015fekilde d\u00fczenlemi\u015ftir. Bunlar\u0131 \u015f\u00f6yle s\u0131ralayabiliriz:<\/p>\n

Adab-\u0131 Mua\u015ferat Kurallar\u0131<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini, yaln\u0131zca ceza ve yapt\u0131r\u0131m kurallar\u0131n\u0131 de\u011fil, ayn\u0131 zamanda toplumu olu\u015fturan bireylerin, birbirlerine kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranacaklar\u0131n\u0131 belirten nezaket kurallar\u0131n\u0131 da ortaya koymu\u015ftur. \u0130sl\u00e2m dini, sosyal hayatta uyulacak esaslar\u0131 da en ince bir \u015fekilde d\u00fczenlemi\u015f, insanlar\u0131n sosyal hayat i\u00e7erisinde ne yapacaklar\u0131n\u0131, birbirlerine kar\u015f\u0131 nas\u0131l davranacaklar\u0131n\u0131 da belirtmi\u015ftir. \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n adab\u0131 mua\u015feret kurallar\u0131, be\u015feri hi\u00e7bir dinde, hi\u00e7bir sistemde bulunmayan ideal kurallard\u0131r.<\/p>\n

\u201cRahm\u00e2n’\u0131n kullar\u0131 \u00f6yle kimselerdir ki, yery\u00fcz\u00fcnde m\u00fctevaz\u0131 olarak y\u00fcr\u00fcrler, c\u00e2hiller kendilerine laf atarsa \u2018Sel\u00e2m\u2019 derler.\u201d (Furkan, 63)<\/p>\n

\u201cEy inananlar, kendi evlerinizden ba\u015fka evlere, izin al\u0131p halk\u0131na sel\u00e2m vermeden girmeyin. Herhalde bunun, sizin i\u00e7in daha iyi oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp anlars\u0131n\u0131z. E\u011fer orada kimseyi bulamazsan\u0131z, size izin verilinceye kadar oraya girmeyin. Ve e\u011fer size: \u2018D\u00f6n\u00fcn\u2019 denirse d\u00f6n\u00fcn. Bu, sizin i\u00e7in daha temizdir. All\u00e2h yapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 bilendir.\u201d (Nur, 27-28)<\/p>\n

\u201cEy iman edenler, Peygamber’in evlerine (olur olmaz) girmeyin. Ancak yemek i\u00e7in size izin verilir de girerseniz (erkenden gelip) yeme\u011fin pi\u015fmesini beklemeyin. \u00c7a\u011fr\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131z zaman girin; yeme\u011fi yeyince da\u011f\u0131l\u0131n, s\u00f6ze dalmay\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu (davran\u0131\u015f\u0131n\u0131z) Peygamberi incitiyor, fakat o, (bunu s\u00f6ylemekten) utan\u0131yordu. Ama All\u00e2h, ger\u00e7ek(leri s\u00f6ylemek)ten utanmaz. Onlardan (yani peygamberin han\u0131mlar\u0131ndan) bir \u015fey istedi\u011finiz zaman perde arkas\u0131ndan isteyin. Bu, hem sizin kalpleriniz, hem de onlar\u0131n kalpleri i\u00e7in daha temizdir. Sizin, All\u00e2h’\u0131n El\u00e7isini incitmeniz ve kendisinden sonra onun e\u015flerini nik\u00e2hlaman\u0131z asla olamaz. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu, All\u00e2h kat\u0131nda b\u00fcy\u00fck(bir g\u00fcn\u00e2h)t\u0131r.\u201d (Ahzab, 53)<\/p>\n

\u201cEy inananlar, aran\u0131zda gizli konu\u015ftu\u011funuz zaman g\u00fcn\u00e2h, d\u00fc\u015fmanl\u0131k ve El\u00e7iye kar\u015f\u0131 gelme \u00fczerinde konu\u015fmay\u0131n; iyilik ve takv\u00e2 \u00fczerinde konu\u015fun ve huz\u00fbruna toplanaca\u011f\u0131n\u0131z Allah’tan korkun.\u201d (M\u00fccadele, 9)<\/p>\n

Aile Hukuku<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m aile hukuku, be\u015feri hi\u00e7bir hukukta bulunmayan haklar\u0131 en iyi \u015fekilde d\u00fczenlemi\u015f, aile bireylerinin buna uymalar\u0131n\u0131, hem imani bir sorumluluk, hem de be\u015feri bir g\u00f6rev olarak belirtmi\u015ftir. Aile hukukunda bireyler, kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 olarak birbirlerinin hakk\u0131na sayg\u0131 g\u00f6stermekle m\u00fckelleftirler.<\/p>\n

\u201c\u2026Erkeklerin kad\u0131nlar \u00fczerinde bulunan haklar\u0131 gibi, kad\u0131nlar\u0131n da erkekler \u00fczerinde haklar\u0131 vard\u0131r. Erkeklerin, kad\u0131nlar \u00fczerinde(ki haklar\u0131), bir derece fazlad\u0131r. All\u00e2h azizdir, hakimdir\u2026\u201d (Bakara, 228)<\/p>\n

\u201c\u2026Biz, e\u015fleri ve ellerinin alt\u0131nda bulunanlar hakk\u0131nda m\u00fc\u2019minlere yapmalar\u0131 gerekli k\u0131ld\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u015feyi bil(dir)dik ki, sana bir zorluk olmas\u0131n. Allah, \u00e7ok ba\u011f\u0131\u015flayan, \u00e7ok esirgeyendir.\u201d (33 Ahzab, 50)<\/p>\n

\u201cAll\u00e2h’\u0131n sizi birbirinizden \u00fcst\u00fcn k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u015feylere g\u00f6z dikmeyin. Erkeklere de kazand\u0131klar\u0131ndan bir pay var, kad\u0131nlara da kazand\u0131klar\u0131ndan bir pay var. Allah’tan, O’nun l\u00fctf\u00fcn\u00fc isteyin. Ku\u015fkusuz All\u00e2h, her \u015feyi bilendir.\u201d (Nisa, 32)<\/p>\n

\u201cAll\u00e2h, insanlar\u0131 birbirinden \u00fcst\u00fcn k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve mallar\u0131ndan harcad\u0131klar\u0131 i\u00e7in erkekler, kad\u0131nlar \u00fczerinde y\u00f6neticidirler. Bundan dolay\u0131 iyi kad\u0131nlar it\u00e2atk\u00e2r olup, All\u00e2h’\u0131n kendilerini korumas\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k gizliyi korurlar\u2026\u201d (Nisa, 34)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini, aile kurumu i\u00e7erisinde miras hukukunu da en iyi \u015fekilde d\u00fczenlemi\u015f, aile bireylerinin haklar\u0131 tek tek bildirilmi\u015f ve aile bireyleri koruma alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Aile bireylerine d\u00fc\u015fen g\u00f6rev, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bildirdi\u011fi haklara kesinlikle riayet etmektir.<\/p>\n

Aile i\u00e7erisinde, bireylerin birbirlerinin hukukuna kar\u015f\u0131 herhangi bir tav\u0131r tak\u0131nmalar\u0131 durumunda \u0130sl\u00e2m dini, \u00e7\u00f6z\u00fcm yollar\u0131n\u0131 g\u00f6stermi\u015f, haklar\u0131n \u00e7i\u011fnenmesini \u00f6nlemi\u015ftir. Bunun i\u00e7in \u0130sl\u00e2m dini, \u00f6ncelikle aile i\u00e7i hukukun i\u015fletilmesini tavsiye etmi\u015f, sorunun giderilmemesi halinde normal hukuk kurallar\u0131n\u0131n i\u015fletilmesini istemi\u015ftir.<\/p>\n

\u201c\u015eayet (e\u015flerin) aralar\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131lmas\u0131ndan endi\u015fe ederseniz, erke\u011fin ailesinden bir hakem ve kad\u0131n\u0131n ailesinden bir hakem g\u00f6nderin. Bunlar uzla\u015ft\u0131rmak isterlerse, Allah, onlar\u0131n aras\u0131n\u0131 bulur. Muhakkak ki Allah bilendir, haber aland\u0131r.\u201d (4 Nisa, 35)<\/p>\n

Ceza Hukuku<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dininin ceza yasalar\u0131, ki\u015fiyi cezaland\u0131r\u0131p onu toplumun d\u0131\u015f\u0131na atmay\u0131 de\u011fil, onu topluma kazand\u0131rmay\u0131 hedef almaktad\u0131r. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m ceza yasalar\u0131na klasik anlamda ceza yasalar\u0131 de\u011fil bir noktada m\u00fck\u00e2fat yasalar\u0131 da denilebilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2m dinindeki ceza yasalar\u0131, ki\u015fiye hayat kazand\u0131rmakta, toplum i\u00e7erisinde lay\u0131k oldu\u011fu yeri kazanmas\u0131n\u0131 sa\u011flamaktad\u0131r.<\/p>\n

Adaleti temel prensip olarak kabul eden \u0130sl\u00e2m dini, cezaland\u0131rmada da adaleti g\u00f6zetir ve hi\u00e7bir \u015fekilde, hi\u00e7 kimseye farkl\u0131 bir muamele yapmaz. Su\u00e7 i\u015fleyen kimse, su\u00e7u oran\u0131nda cezaland\u0131r\u0131l\u0131r ve kesinlikle ayn\u0131 su\u00e7u i\u015fleyenlerden farkl\u0131 bir ceza almaz.<\/p>\n

\u201cO(Hak Kitab\u0131)nda onlara, cana can, g\u00f6ze g\u00f6z, buruna burun, kula\u011fa kulak, di\u015fe di\u015f ve yaralara kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 k\u0131s\u00e2s yazd\u0131k. Kim bunu ba\u011f\u0131\u015flarsa o, kendisi i\u00e7in kef\u00e2ret olur ve kim All\u00e2h’\u0131n indirdi\u011fiyle h\u00fckmetmezse, i\u015fte z\u00e2limler onlard\u0131r.\u201d (Maide, 45)<\/p>\n

\u201cK\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn cezas\u0131, yine onun gibi bir k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr. Kim affeder, bar\u0131\u015f\u0131rsa onun m\u00fck\u00e2fat\u0131 Allah’a \u00e2ittir. Do\u011frusu O, z\u00e2limleri sevmez.\u201d (\u015eura, 40)<\/p>\n

\u201cEy ak\u0131l sahipleri, k\u0131sasta sizin i\u00e7in hayat vard\u0131r, b\u00f6ylece korunursunuz.\u201d (Bakara, 179)<\/p>\n

\u201cZin\u00e2 eden kad\u0131n ve zin\u00e2 eden erke\u011fin her birine y\u00fcz de\u011fnek vurun; Allah’a ve \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne inananlar iseniz All\u00e2h’\u0131n cez\u00e2s\u0131n\u0131 uygulamada sizi, onlara kar\u015f\u0131 ac\u0131ma duygusu tutmas\u0131n. M\u00fc’minlerden bir grup da onlara yap\u0131lan az\u00e2ba \u015fahit olsun.\u201d (Nur, 2)<\/p>\n

Be\u015feri sistemlerde, insanlar su\u00e7 i\u015flemeye adeta te\u015fvik edilir, kapitalist olsun sosyalist olsun, b\u00fct\u00fcn sistemlerde zina, h\u0131rs\u0131zl\u0131k, adam \u00f6ld\u00fcrme eylemleri su\u00e7u olmas\u0131na ve bu su\u00e7lara kar\u015f\u0131 bir cezan\u0131n varl\u0131\u011f\u0131na ra\u011fmen, bu sistemleri uygulayan devletlerde ki\u015filer, su\u00e7 i\u015flemeye adeta te\u015fvik edilirler.<\/p>\n

Ticaret Hukuku<\/p>\n

Ya\u015fam\u0131n her alan\u0131n\u0131 en iyi \u015fekilde tanzim eden \u0130sl\u00e2m dini, insanlar aras\u0131ndaki ticari ili\u015fkileri de belli kurallara ba\u011flam\u0131\u015f, bu kurallar do\u011frultusunda hareket etmeyi zorunlu k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130sl\u00e2mi ticaretin temel ilkesi, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131 do\u011frultusunda hareket etmek ve bu ilke do\u011frultusunda ticareti y\u00fcr\u00fctmektir.<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131n ya\u015fam\u0131nda \u00e7ok \u00f6nemli bir yer tutan ticaret hayat\u0131, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n \u00e7ok \u00f6nem verdi\u011fi konulardan biridir. Bu nedenle \u0130sl\u00e2m, ticaret konusunda \u00e7ok \u00f6nemli h\u00fck\u00fcmler va\u2019zetmi\u015ftir. Kapitalizmin, \u201cb\u0131rak\u0131n yaps\u0131nlar, b\u0131rak\u0131n ge\u00e7sinler\u201d ilkesiyle bir k\u0131s\u0131m insanlar\u0131 ekonomik olarak zenginle\u015ftirip sivrilten, halk\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 ezen ac\u0131mas\u0131z ekonomik yap\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131n \u0130sl\u00e2m dini, zengin ve fakir aras\u0131ndaki dengeyi s\u00fcrekli olarak korumu\u015ftur.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m\u2019da ticaretin nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131, bor\u00e7lanman\u0131n kurallar\u0131, helal ve haram s\u0131n\u0131rlar\u0131 en ince noktas\u0131na kadar d\u00fczenlenmi\u015f, iman edenlerin buna uymalar\u0131 istenmi\u015ftir. Ticari hayatta s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmamas\u0131 i\u00e7in \u0130sl\u00e2m dini senetle\u015fmeyi prensip olarak kabul etmi\u015f, b\u00f6ylece ticaret nedeni ile insanlar aras\u0131nda sorunlar\u0131n \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 daha ilk ba\u015ftan ortadan kald\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u2018Nereden gelirse gelsin\u2019 mant\u0131\u011f\u0131 ve \u2018\u00fcz\u00fcm\u00fcn\u00fc ye ba\u011f\u0131n\u0131 sorma\u2019 gibi kayna\u011f\u0131 belli olmayan haram ve gayri me\u015fru geliri normal sayan, faizi ekonomisinin temeli yaparak al\u0131n teri olmadan, insanlar\u0131n s\u0131rt\u0131ndan \u00e7ok kolay kazan\u00e7 elde etmeyi te\u015fvik eden kapitalist ekonomik sisteme kar\u015f\u0131 \u0130sl\u00e2m, kayna\u011f\u0131 belli olmayan her t\u00fcrl\u00fc kazanc\u0131 gayri me\u015fru g\u00f6rm\u00fc\u015f, insanlar\u0131 s\u00f6m\u00fcren faizi haram sayarak Allah\u2019a ve Rasul\u00fcne sava\u015f a\u00e7mak olarak kabul etmi\u015f, faiz ile i\u015ftigal edenleri cehennemde ebediyen kalmakla uyarm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u201cTart\u0131da ta\u015fk\u0131nl\u0131k edip dengeyi bozmay\u0131n; tart\u0131y\u0131 ad\u00e2letle yap\u0131n, terazide eksiklik yapmay\u0131n.\u201d (Rahman, 8-9)<\/p>\n

\u201cFaiz yiyenler, ancak \u015feyt\u00e2n\u0131n dokunup \u00e7arpt\u0131\u011f\u0131 kimsenin kalkt\u0131\u011f\u0131 gibi kalkarlar. Bu, onlar\u0131n: \u2018Al\u0131\u015fveri\u015f de faiz gibidir.\u2019 demelerinden \u00f6t\u00fcr\u00fcd\u00fcr. Oysa All\u00e2h, al\u0131\u015f-veri\u015fi hel\u00e2l, faizi har\u00e2m k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Kime Rabbi’nden bir \u00f6\u011f\u00fct gelir de vazge\u00e7erse, ge\u00e7mi\u015fte olan kendisinindir ve i\u015fi de Allah’a kalm\u0131\u015ft\u0131r. Kim tekrar (faize) d\u00f6nerse onlar ate\u015f halk\u0131d\u0131r, orada ebedi kalacaklard\u0131r.\u201d (Bakara, 275)<\/p>\n

\u201cEy iman edenler, Cuma g\u00fcn\u00fc namaz i\u00e7in \u00e7a\u011fr\u0131ld\u0131\u011f\u0131(n\u0131z) zaman, All\u00e2h’\u0131 anma\u011fa ko\u015fun, al\u0131\u015fveri\u015fi b\u0131rak\u0131n; e\u011fer bilirseniz bu, sizin i\u00e7in daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r. Namaz k\u0131l\u0131nd\u0131ktan sonra yery\u00fcz\u00fcne da\u011f\u0131l\u0131n ve All\u00e2h’\u0131n l\u00fctf\u00fcnden (r\u0131zk\u0131n\u0131z\u0131) aray\u0131n. All\u00e2h’\u0131 \u00e7ok an\u0131n ki ba\u015far\u0131ya eresiniz.\u201d (Cuma, 9-10)<\/p>\n

\u201c\u00d6l\u00e7\u00fc ve tart\u0131da hile yapanlar\u0131n vay haline! Onlar insanlardan bir \u015fey \u00f6l\u00e7\u00fcp ald\u0131klar\u0131 zaman \u00f6l\u00e7\u00fcy\u00fc tam yaparlar. Kendileri onlara bir \u015fey \u00f6l\u00e7t\u00fckleri veya tartt\u0131klar\u0131 zaman (\u00f6l\u00e7\u00fc ve tart\u0131y\u0131) eksik yaparlar. Onlar, tekrar diriltileceklerini sanm\u0131yorlar m\u0131?\u201d (Mutaffifin, 1-4)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), yery\u00fcz\u00fcnde her \u015feyi bir denge \u00fczerine yaratm\u0131\u015f, bu dengelerin bozulmas\u0131n\u0131 kesinlikle yasaklam\u0131\u015ft\u0131r. Hile yaparak, insanlar\u0131 kand\u0131rarak ticaret yapanlar, insanlar\u0131n haklar\u0131n\u0131 gasbettikleri gibi yery\u00fcz\u00fcn\u00fcn dengelerini de bozmaya \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131rlar. Di\u011fer taraftan Rasulullah (as), stok\u00e7ulu\u011fu yasaklam\u0131\u015f, halk\u0131n muhta\u00e7 oldu\u011fu zaruri ihtiya\u00e7lar\u0131n, fiyatlar\u0131n\u0131n artmas\u0131 i\u00e7in saklanmas\u0131n\u0131 yasaklam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dininin, ticaret ile ilgili kurallar\u0131n\u0131 b\u0131rak\u0131p i\u00e7erisinde ya\u015fad\u0131klar\u0131 be\u015feri sistemlerin ticari kurallar\u0131na g\u00f6re hareket eden kimseler, kurallar\u0131na g\u00f6re hareket ettikleri sistemi din edinmi\u015flerdir.<\/p>\n

Siyaset<\/p>\n

Allah’a ihlasla itaat, O’nun koydu\u011fu b\u00fct\u00fcn h\u00fck\u00fcmlere, hi\u00e7 bir ekleme ve \u00e7\u0131karma yapmadan, oldu\u011fu gibi kabul edip teslim olmakt\u0131r. Allah\u2019a ihlasla itaat; hakimiyet, h\u00fck\u00fcm ve emir konusunda ki\u015finin Allah’tan ba\u015fkas\u0131na boyun e\u011fmemesi, Allah’tan ba\u015fkas\u0131n\u0131n koydu\u011fu kurallara hi\u00e7bir \u015fekilde uymamas\u0131, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi h\u00fck\u00fcmlere s\u0131ms\u0131k\u0131 sar\u0131lmas\u0131d\u0131r. Ancak bu \u015fekilde y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi h\u00fck\u00fcmlere teslim olan ki\u015fiye y\u00fcce Kur\u2019an\u2019da M\u00fcsl\u00fcman ad\u0131n\u0131 verilmi\u015f, onlar\u0131n tabi olduklar\u0131 dine de \u0130sl\u00e2m denilmi\u015ftir.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman bir ki\u015fi, Allah’\u0131n otoritesi d\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcm be\u015feri otoriteleri reddedip Allah’\u0131n otoritesine teslim olan, O\u2019nun indirdi\u011fi esaslara g\u00f6re hareket edendir. Zaten \u201cLa ilahe illallah\u201d kelime-i Tevhidin anlam\u0131 da budur. Kur’an’\u0131 Kerim, iman edenleri a\u00e7\u0131k\u00e7a uyarmakta ve \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n yan\u0131nda ba\u015fka bir sistemi kabul etmeyi kesinlikle yasaklamaktad\u0131r.<\/p>\n

\u201c\u0130nsanlar bir tek \u00fcmmetti. Allah peygamberleri, m\u00fcjdeciler ve uyar\u0131c\u0131lar olarak g\u00f6nderdi, anla\u015fmazl\u0131\u011fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri konularda insanlar aras\u0131nda h\u00fckmetsin diye o peygamberlerle beraber ger\u00e7ekleri i\u00e7inde ta\u015f\u0131yan kitap indirdi…\u201d (Bakara, 213)<\/p>\n

Y\u00f6neticilerin, idare ettikleri insanlara kar\u015f\u0131 \u015fefkatli ve merhametli olmas\u0131n\u0131 tavsiye eden \u0130sl\u00e2m dini, isti\u015fare meclislerini \u00f6n g\u00f6rm\u00fc\u015f ve burada karar al\u0131nmas\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cAll\u00e2h’\u0131n rahmeti sebebiyledir ki, sen onlara yumu\u015fak davrand\u0131n. E\u011fer kaba, kat\u0131 y\u00fcrekli olsayd\u0131n, \u00e7evrenden da\u011f\u0131l\u0131r, giderlerdi. \u00d6yleyse onlar(\u0131n kusurlar\u0131n)dan ge\u00e7, onlar i\u00e7in ma\u011ffiret dile. \u0130\u015fini onlara dan\u0131\u015f, karar verince de Allah’a dayan; \u00e7\u00fcnk\u00fc All\u00e2h kendine dayan\u0131p g\u00fcvenenleri sever.\u201d (Al-i \u0130mran, 159)<\/p>\n

\u201cRablerinin \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na gelirler, namaz\u0131 k\u0131larlar. \u0130\u015fleri, aralar\u0131nda dan\u0131\u015fma iledir. Kendilerine verdi\u011fimiz r\u0131z\u0131ktan hay\u0131r i\u00e7in harcarlar.\u201d (\u015eura, 38)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m, iman eden kimselerin, \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 sistemlerin kurallar\u0131na g\u00f6re hareket etmelerini yasaklad\u0131\u011f\u0131 gibi, ayn\u0131 zamanda onlara en k\u00fc\u00e7\u00fck bir meylin g\u00f6sterilmesini de yasaklam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 sistemlere en k\u00fc\u00e7\u00fck bir meyil g\u00f6steren kimseler, cehennem azab\u0131na girecekler ve \u201cAllah \u015firki affetmez\u201d ilahi buyru\u011fu gere\u011fi, y\u00fcce Allah (cc) kendilerine de yard\u0131m etmeyecektir.<\/p>\n

\u201cRabbinin s\u00f6z\u00fc hem do\u011fruluk, hem de ad\u00e2let bak\u0131m\u0131ndan tamamlanm\u0131\u015ft\u0131r. O’nun s\u00f6zlerini de\u011fi\u015ftirebilecek hi\u00e7 kimse yoktur. O, i\u015fitendir, bilendir.<\/p>\n

Yery\u00fcz\u00fcnde bulunanlar\u0131n \u00e7o\u011funa uysan, seni All\u00e2h’\u0131n yolundan sapt\u0131r\u0131rlar. Onlar sadece zannediyorlar ve onlar sadece sa\u00e7mal\u0131yorlar.\u201d (En\u2019am, 115-116)<\/p>\n

\u201cSak\u0131n zulmedenlere meyletmeyin, sonra size ate\u015f dokunur. Sizin Allah’tan ba\u015fka dostlar\u0131n\u0131z yoktur. Sonra size yard\u0131m edilmez.\u201d (Hud, 113)<\/p>\n

Be\u015feri sistemler, kendi ideolojilerini benimsetmek ve halk \u00fczerindeki y\u00f6netimlerini s\u00fcrd\u00fcrmek i\u00e7in baz\u0131 kimseleri \u00f6d\u00fcllendirerek kendilerine itaat ettirirler. Makam, mevki ve de\u011fi\u015fik parasal \u00f6d\u00fcllerle kendilerine ba\u011flad\u0131klar\u0131 kimseler vas\u0131tas\u0131yla insanlar\u0131 kendilerine itaat ettirmek isteyen be\u015feri d\u00fczenler, bunda fazla bir ba\u015far\u0131 elde edemedikleri zaman bask\u0131 ile ve g\u00fcvenlik g\u00fc\u00e7leri vas\u0131tas\u0131yla insanlara boyun e\u011fdirirler.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini, insanlar\u0131n kendi iradeleri ile iman ve itaat etmelerini ister ve ancak b\u00f6yle bir iman ve itaatin y\u00fcce Allah indinde kabule \u015fayan oldu\u011funu bildirir. Kendi istek ve arzular\u0131 ile \u0130sl\u00e2m dinini kabul edip onun belirledi\u011fi kurallara g\u00f6re hareket eden kimseler, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 din olarak kabul etmi\u015fler demektir.<\/p>\n

Kur’an, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi h\u00fck\u00fcmlere isteyerek ve sadakatle sarmay\u0131 esas almaktad\u0131r. M\u00fcsl\u00fcmanlar, iman ettikleri \u0130sl\u00e2mi esaslara b\u00fct\u00fcn benlikleri ile sar\u0131lm\u0131\u015flar ve y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi esaslardan raz\u0131 olmu\u015flard\u0131r. Bu kimseler, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 din edinmi\u015fler ve kendi iradeleriyle \u0130sl\u00e2mi esaslara boyun b\u00fck\u00fcp kurallar\u0131na teslim olmu\u015flard\u0131r.<\/p>\n

\u0130\u00e7erisinde ya\u015fad\u0131klar\u0131 sistemlere yaranmak isteyen \u0130slamc\u0131lar ve \u0130sl\u00e2m d\u00fc\u015fman\u0131 m\u00fcste\u015frikler, ellerindeki b\u00fct\u00fcn vas\u0131talarla \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n d\u00fcnya hayat\u0131na ait kurallar\u0131n\u0131n bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, \u0130sl\u00e2m dininin devlete y\u00f6nelik h\u00fck\u00fcmlerinin olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 iddia ederler. Oysa gerek Kur\u2019an\u2019\u0131 Kerim\u2019de, gerekse Peygamber (as)\u2019\u0131n \u00f6rnek hayat\u0131nda devlet ile ilgili say\u0131s\u0131z h\u00fck\u00fcmler bulunmaktad\u0131r. \u00d6zellikle Medine \u0130sl\u00e2m Devleti\u2019nde devlet ba\u015fkan\u0131 olan Hz. Muhammed (as), son nefesine kadar \u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmlerle devleti y\u00f6netmi\u015f, bunun d\u0131\u015f\u0131nda hi\u00e7bir h\u00fck\u00fcmle \u00fclkeyi idare etmemi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cB\u00f6yle iken sana dini yalanlatan nedir? All\u00e2h, h\u00fck\u00fcm verenlerin en iyisi de\u011fil midir?\u201d (Tin, 7-8)<\/p>\n

Maun suresi, dinin bir b\u00fct\u00fcn oldu\u011funu, insanlar\u0131n t\u00fcm davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kurallardan birinin terk edilmesi halinde dinin yalanlanaca\u011f\u0131n\u0131 bildirmektedir. \u0130nsan, b\u00fct\u00fcn d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131yla iman etti\u011fi dine g\u00f6re ya\u015famas\u0131 halinde M\u00fcsl\u00fcman olabilir. \u0130nsan\u0131n, davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc \u0130sl\u00e2m dinine, di\u011fer bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc ba\u015fka din ya da sistemlere g\u00f6re d\u00fczenlemesi halinde \u0130sl\u00e2m\u2019dan \u00e7\u0131kmas\u0131na neden olur.<\/p>\n

Kur’an, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kimler olduklar\u0131n\u0131 \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirtmektedir. D\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 Tevhidi esaslara g\u00f6re d\u00fczenleyen kimselere Kur’an\u2019da M\u00fcsl\u00fcmanlar ad\u0131 verilmi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cAll\u00e2h u\u011frunda, O’na yara\u015f\u0131r bi\u00e7imde cih\u00e2d edin. O, sizi se\u00e7ti ve dinde size bir g\u00fc\u00e7l\u00fck y\u00fcklemedi; baban\u0131z \u0130br\u00e2him\u2019in dini(ne uyun). O (All\u00e2h) bundan \u00f6nce de, bu(Kur’\u00e2)nda da size "M\u00fcsl\u00fcmanlar" ad\u0131n\u0131 verdi ki, Rasul size \u015fahit olsun, siz de insanlara \u015fahit olas\u0131n\u0131z. Haydi namaz\u0131 k\u0131l\u0131n, zek\u00e2t\u0131 verin ve Allah’a sar\u0131l\u0131n; s\u00e2hibiniz O’dur. (O), Ne g\u00fczel s\u00e2hip ve ne g\u00fczel yard\u0131mc\u0131d\u0131r!\u201d (Hac, 77-78)<\/p>\n

\u201c(\u0130nsanlar\u0131) Allah’a davet eden, salih amel i\u015fleyen ve \u2018Ben M\u00fcsl\u00fcmanlardan\u0131m\u2019 diyenden daha g\u00fczel s\u00f6zl\u00fc kim olabilir?\u201d (Fussilet, 33)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n belirledi\u011fi esaslar d\u0131\u015f\u0131nda hareket eden, d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131nda \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce, sistem ve ideolojilere yer veren kimseler, \u0130sl\u00e2m dairesi d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131km\u0131\u015f, M\u00fcsl\u00fcmanl\u0131k s\u0131fat\u0131n\u0131 kaybetmi\u015f kimselerdir. Bu kimselere Kur\u2019an\u2019\u0131 Kerim k\u00e2fir, m\u00fc\u015frik, m\u00fcnaf\u0131k ve fas\u0131klar ad\u0131n\u0131 vermektedir. Bu s\u0131fatlar, ki\u015filerin i\u015fledikleri fiillere g\u00f6re M\u00fcsl\u00fcman olmayan kimselere verilmektedir.<\/p>\n

K\u00e2firler, d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131nda \u0130sl\u00e2mi esaslara yer vermeyen, hayat\u0131n\u0131 \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce, sistem ve ideolojilere g\u00f6re d\u00fczenleyen kimselerdir. K\u00e2firlerin ya\u015fam\u0131nda \u0130sl\u00e2m\u2019dan izler bulunmad\u0131\u011f\u0131 gibi, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve s\u00f6zlerinde de \u0130sl\u00e2mi bir kayg\u0131 ta\u015f\u0131mamaktad\u0131rlar.<\/p>\n

\u201c\u2026 Ayetlerimizi, k\u00e2firlerden ba\u015fkas\u0131 ink\u00e2r etmez.\u201d (Ankebut, 47)<\/p>\n

M\u00fc\u015frikler, d\u00fc\u015f\u00fcnce ve ya\u015fay\u0131\u015f olarak iki ki\u015filiklidirler; \u0130sl\u00e2mi kurallar\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 benimseyip ya\u015fad\u0131klar\u0131 gibi \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 kurallara da d\u00fc\u015f\u00fcnce, s\u00f6z ve davran\u0131\u015flar\u0131nda yer verirler ve bundan rahats\u0131zl\u0131k duymazlar. M\u00fc\u015frikler, \u0130sl\u00e2m d\u0131\u015f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnce, sistem ve ideolojileri \u0130sl\u00e2mi esaslarla ayn\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fcde de\u011ferlendirirler. Onlar\u0131n \u0130sl\u00e2mi hassasiyetleri, geleneksel baz\u0131 al\u0131\u015fkanl\u0131klardan ibarettir ve bunlar genellikle namaz, oru\u00e7, \u00f6rt\u00fc gibi al\u0131\u015f\u0131lagelen ibadetlerdir.<\/p>\n

\u201c\u0130nsanlardan kimi, Allah’tan ba\u015fka e\u015fler tutar, Allah\u2019\u0131 sever gibi onlar\u0131 severler. \u0130man edenler ise en \u00e7ok Allah\u2019\u0131 severler. Zulmedenler, azab\u0131 g\u00f6rd\u00fckleri zaman b\u00fct\u00fcn kuvvetin Allah’a ait oldu\u011funu ve Allah\u2019\u0131n azab\u0131n\u0131n \u00e7etin oldu\u011funu anlayacaklar\u0131n\u0131 ke\u015fke bilselerdi!\u201d (Bakara, 165)<\/p>\n

M\u00fcnaf\u0131klar, d\u00fc\u015f\u00fcnce plan\u0131nda farkl\u0131, ameli olarak farkl\u0131 ki\u015filik sergileyen, s\u00f6zlerinde samimi olmayan, inanmad\u0131klar\u0131 halde inanm\u0131\u015f g\u00f6r\u00fcnen, ikiy\u00fczl\u00fc kimselerdir. Yalan s\u00f6ylemeyi, insanlar\u0131 kand\u0131rmay\u0131 meslek haline getiren m\u00fcnaf\u0131klar, \u00e7\u0131karlar\u0131 gere\u011fi her k\u0131l\u0131\u011fa rahatl\u0131kla girerler.<\/p>\n

\u201c\u0130nsanlardan \u00f6yleleri de vard\u0131r ki, iman etmedikleri halde \u2018Allah’a ve \u00e2hiret g\u00fcn\u00fcne inand\u0131k\u2019 derler. Allah\u2019\u0131 ve m\u00fc’minleri aldatma\u011fa \u00e7al\u0131\u015f\u0131rlar, halbuki yaln\u0131z kendilerini aldat\u0131rlar da fark\u0131nda olmazlar.\u201d (Bakara, 8-9)<\/p>\n

Fas\u0131klar, \u0130sl\u00e2mi hi\u00e7bir hassasiyetleri olmad\u0131\u011f\u0131 halde inand\u0131klar\u0131n\u0131 iddia eden, ancak ya\u015famlar\u0131nda, \u0130sl\u00e2mi hi\u00e7bir belirti bulunmayan, d\u00fcnyevi \u00e7\u0131karlar\u0131n\u0131 inand\u0131klar\u0131 iddia ettikleri dinin \u00f6n\u00fcnde tutan kimselerdir. Bunlar, kimi zaman namaz k\u0131lar oru\u00e7 da tutarlar, ancak bunu bir al\u0131\u015fkanl\u0131k olarak yaparlar.<\/p>\n

\u201cDe ki: \u2018E\u011fer babalar\u0131n\u0131z, o\u011fullar\u0131n\u0131z, karde\u015fleriniz, e\u015fleriniz, h\u0131s\u0131m akrab\u00e2n\u0131z, kazand\u0131\u011f\u0131n\u0131z mallar, d\u00fc\u015fmesinden korktu\u011funuz ticaret, ho\u015fland\u0131\u011f\u0131n\u0131z konutlar, size Allah’tan, Rasul\u00fcnden ve O’nun yolunda cih\u00e2t etmekten daha sevgili ise o halde All\u00e2h emrini getirinceye kadar bekleyin! All\u00e2h, yoldan \u00e7\u0131km\u0131\u015f toplulu\u011fu hidayete iletmez.\u201d (Tevbe, 24)<\/p>\n

Maun suresi, \u0130sl\u00e2mi kurallar\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 yap\u0131p di\u011fer bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terk eden kimselerin dini yalanlad\u0131klar\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r. Sure, bu kimselerin, k\u0131ld\u0131klar\u0131 namazlar\u0131n\u0131n kendilerine hi\u00e7bir fayda sa\u011falmayaca\u011f\u0131n\u0131 da belirtmektedir.<\/p>\n

Suren\u0131n Tefsiri<\/p>\n

1-\u201cDini yalanlayan\u0131 g\u00f6rd\u00fcn m\u00fc?<\/p>\n

Bir \u015feyi yalanlamak, s\u00f6zel olarak onun olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemek de\u011fil, o \u015feyin var oldu\u011funu \u00f6nemsememek ve o \u015feye de\u011fer vermemektir. Bu anlamda \u0130sl\u00e2m dinini yalanlamak, onun olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6zle ifade etmek de\u011fil, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n belirledi\u011fi esaslar\u0131 \u00f6nemsememek ve o esaslar do\u011frultusunda hareket etmemek ya da \u0130slami kurallar\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 kabul edip bir k\u0131sm\u0131n\u0131 kabul etmemektir. Nitekim Kur’an, yalanlaman\u0131n nas\u0131l yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 konusunda bir\u00e7ok \u00f6rnek verir.<\/p>\n

\u201cE\u011fer seni yalanlad\u0131larsa, senden \u00f6nce a\u00e7\u0131k deliller, hikmetli sahifeler ve ayd\u0131nlat\u0131c\u0131 Kitab\u0131 getiren peygamberler de yalanlanm\u0131\u015ft\u0131.\u201d (Al-i \u0130mran, 184)<\/p>\n

\u201cAndolsun, biz \u0130sr\u00e2il o\u011fullar\u0131ndan s\u00f6z alm\u0131\u015f ve onlara el\u00e7iler g\u00f6ndermi\u015ftik. Ne zaman bir el\u00e7i onlara canlar\u0131n\u0131n istemedi\u011fi bir \u015fey getirdiyse (gelen el\u00e7ilerin) bir k\u0131sm\u0131n\u0131 yalanlad\u0131lar, bir k\u0131sm\u0131n\u0131 da \u00f6ld\u00fcr\u00fcyorlard\u0131.\u201d (Maide, 70)<\/p>\n

\u201cBiliyoruz, onlar\u0131n dedikleri seni \u00fcz\u00fcyor, ger\u00e7ekte onlar seni yalanlam\u0131yorlar, fakat o z\u00e2limler bile bile All\u00e2h’\u0131n \u00e2yetlerini ink\u00e2r ediyorlar.\u201d (En\u2019am, 33)<\/p>\n

Yukar\u0131daki ayetlerde a\u00e7\u0131k\u00e7a belirtildi\u011fi gibi yalanlamak, ger\u00e7ekleri kabul etmemek ya da bir k\u0131sm\u0131n\u0131 kabul edip bir k\u0131sm\u0131ndan ho\u015flanmamakt\u0131r. Maun suresinde de dinin nas\u0131l yalanland\u0131\u011f\u0131 devam eden ayetlerde a\u00e7\u0131klanmaktad\u0131r.<\/p>\n

2-3- \u0130\u015fte o, yetimi iter, kakar; yoksulu doyurma\u011fa \u00f6nayak olmaz.<\/p>\n

Bu ayetlerde iki \u00f6nemli unsur \u00f6nplana \u00e7\u0131kmaktad\u0131r; \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n gere\u011fini yapmayarak dini yalanlamak ve Kur’an\u2019\u0131n hassasiyetle \u00fczerinde durdu\u011fu yetimin ve yoksulun haklar\u0131n\u0131 gasp ederek onlara zulmetmek. Her iki halde de \u0130slami esaslara kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131lm\u0131\u015f ve y\u00fcce Allah\u2019a isyan edilmi\u015ftir.<\/p>\n

Kur’an, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n bir ya da birka\u00e7 tanesinin gere\u011fini yapmamay\u0131, dini yalanlamak olarak belirtir ve bunu yapanlar\u0131n da ebediyen cehennemde kalacaklar\u0131n\u0131 bildirir. Bunun nedeni, bu kimselerin, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan bildirilen kurallar\u0131n benimsenmemeleri ve bu kurallara ayk\u0131r\u0131 hareket etmeleridir. Kur’an\u2019da bu konuda bir\u00e7ok \u00f6rnek bulunmaktad\u0131r.<\/p>\n

\u201c\u2026Yoksa siz Kitab\u0131n bir k\u0131sm\u0131na inan\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 ink\u00e2r m\u0131 ediyorsunuz? Sizden bunu yapan\u0131n cez\u00e2s\u0131, d\u00fcny\u00e2 hay\u00e2t\u0131nda rezil olmaktan ba\u015fka nedir? K\u0131y\u00e2met g\u00fcn\u00fcnde de (onlar) az\u00e2b\u0131n en \u015fiddetlisine itilirler. All\u00e2h yapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 bilmez de\u011fildir.\u201d (Bakara, 85)<\/p>\n

\u201c\u0130nsanlardan kimi de Allah’a bir kenardan, ib\u00e2det eder. E\u011fer kendisine bir hay\u0131r gelirse onunla huz\u00fbra kavu\u015fur (sevinir) ve e\u011fer ba\u015f\u0131na bir k\u00f6t\u00fcl\u00fck gelirse y\u00fcz \u00fcst\u00fc d\u00f6ner. O, d\u00fcny\u00e2y\u0131 da, \u00e2hireti de kaybetmi\u015ftir. \u0130\u015fte apa\u00e7\u0131k ziyan budur.\u201d (Hac, 11)<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m, yetimlerin, kimsesizlerin ve yoksullar\u0131n koruyucusu ve sahibidir. Bu kimseler, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n korumas\u0131 alt\u0131ndad\u0131rlar. Bu nedenle Kur’an\u2019da s\u00fcrekli bir \u015fekilde yetim ve yoksullar\u0131n haklar\u0131n\u0131n verilmesine vurgu yap\u0131l\u0131r, bunu yapmayanlar\u0131n, zalimler olduklar\u0131 belirtilir ve bunlar\u0131n ebediyen cehennemde kalacaklar\u0131 bildirilir.<\/p>\n

\u201cHay\u0131r, do\u011frusu siz yetime ikr\u00e2m etmiyorsunuz, yoksula yedirme\u011fe te\u015fvik etmiyorsunuz.\u201d (Fecr, 17-18)<\/p>\n

\u201cVe cehennem de getirildi\u011fi zaman; i\u015fte o g\u00fcn insan anlar, ama art\u0131k anlaman\u0131n kendisine ne yarar\u0131 var? \u2018\u00c2h, ke\u015fke ben bu hay\u00e2t\u0131m i\u00e7in g\u00f6nderseydim!\u2019 der.<\/p>\n

O g\u00fcn O’nun yapaca\u011f\u0131 az\u00e2b\u0131 kimse yapamaz ve O’nun vuraca\u011f\u0131 ba\u011f\u0131 kimse vuramaz!\u201d (Fecr, 23-26)<\/p>\n

Kalem ve Kehf surelerindeki bah\u00e7e sahipleri, Karun ve benzerleri, hep mazlumlar\u0131n haklar\u0131n\u0131 gasp ettikleri ve ihtiya\u00e7 sahiplerine haklar\u0131n\u0131 vermedikleri i\u00e7in azaba u\u011frat\u0131lm\u0131\u015f, helak edilmi\u015flerdir. Mal\u0131n sevilmesi ve Allah yolunda verilmemesi, insan\u0131n felaketi olmu\u015ftur. Bu kimselerin M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131n\u0131 iddia edip \u0130sl\u00e2mi baz\u0131 kurallar\u0131 yapmalar\u0131, namaz k\u0131lmalar\u0131, oru\u00e7 tutmalar\u0131, Hacca gitmeleri onlar\u0131n dini yalanlad\u0131klar\u0131 ger\u00e7e\u011fini ortadan kald\u0131rm\u0131yor.<\/p>\n

4- Yaz\u0131klar olsun namaz k\u0131lan \u015funlara,<\/p>\n

Namaz, bir eylem ve aksiyonun, insan\u0131n kimlik ve \u015fahsiyetinin g\u00f6stergesidir. Bu \u00f6yle bir kimlik ku\u015fanmad\u0131r ki, insan\u0131n kimi ve neyi kabul edip neyi reddetti\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya koymaktad\u0131r. Ki\u015fiye ger\u00e7ek \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc sa\u011flayan, onun, kula kulluk yapmayaca\u011f\u0131n\u0131 ortaya koyan, k\u00fcfre, \u015firke ve zulme ba\u015fkald\u0131r\u0131\u015f\u0131 (k\u0131yam\u0131) simgeleyen bir eylemdir.<\/p>\n

Namaz; insan\u0131, kulluk bilincine ula\u015ft\u0131ran, ona, kul\u00acluk g\u00f6rev ve sorumlulu\u011funu idrak ettiren bir eylem; \u00f6l\u00fc ruhlar\u0131 di\u00acrilten bir aksiyon; alemlerin Rabb’ine y\u00f6nelten bir i\u015faret; y\u00fcce Allah’a r\u00fcku ve secde ile yakla\u015ft\u0131ran bir \u00f6l\u00e7\u00fc; onu Rabb’ine y\u00fckselten bir basamak; kulun Rabb’i ile diyalogunu sa\u011flayan bir rab\u0131tad\u0131r.
\n
Namaz, insan\u0131, \u015firk pisli\u011finden, k\u00f6t\u00fcl\u00fck batakl\u0131\u011f\u0131ndan, zulmetten ve cehaletten kurtaran, m\u00fc’minin mirac\u0131, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131n g\u00f6stergesi, cehennemin kap\u0131lar\u0131n\u0131 kilitleyen, cennetin kap\u0131lar\u0131n\u0131 a\u00e7an bir anahtard\u0131r. Kula, nefis tez\u00ackiyesi ettirip ona nefis muhasebesi yapt\u0131ran ve y\u00fcce Allah’a hesap verdiren bir k\u0131lavuz, ki\u015fiyi Kur’an’a y\u00f6neltip onunla kayna\u015ft\u0131ran g\u00fc\u00e7t\u00fcr.<\/p>\n

Namaz, ki\u015fiye \u015fahsiyet kazand\u0131ran ve m\u00fctevaz\u0131 olmay\u0131, b\u00f6b\u00fcrlenmemeyi, zulmetmemeyi, zulme u\u011framamay\u0131 a\u015f\u0131layan bir d\u00fc\u015f\u00fcnce; kalbi yumu\u015fatan bir ila\u00e7; insan\u0131 huzur ve mutlulu\u011fa g\u00f6t\u00fcren bir vas\u0131tad\u0131r.<\/p>\n

M\u00fc’min, namazla kendisini kont\u00acrol eder, eksikliklerini giderir, hatalar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcr ve kendisini s\u00fcrekli yeniler. Bu nedenle, namaz\u0131n\u0131 s\u00fcrekli k\u0131lar; bu s\u00fcreklilik hem hayat\u0131 hem de zaman\u0131 kapsar. Zaman olarak m\u00fc’min, g\u00fcn\u00fcn yirmi d\u00f6rt saatinde Rabb’ine y\u00f6nelir.<\/p>\n

Namaz\u0131 bilin\u00e7li k\u0131lan bir kimse, Rabb\u2019inden kendisine bildirilen b\u00fct\u00fcn kurallara, hi\u00e7bir s\u0131k\u0131nt\u0131 duymadan g\u00f6n\u00fclden teslim olur. Bu nedenle yetimi yoksulu itip kakmaz, onlara kar\u015f\u0131 sevgi ve \u015fefkat g\u00f6sterir. Ancak, namaz\u0131 kimi hareketlerden ibaret sanan kimseler, k\u0131ld\u0131klar\u0131 namaz\u0131n bilincinde olmad\u0131klar\u0131 i\u00e7in namazlar\u0131n\u0131 ancak g\u00f6steri\u015f i\u00e7in k\u0131larlar.<\/p>\n

5-6- Ki onlar namazlar\u0131ndan gaflet ederler. Onlar g\u00f6steri\u015f yaparlar.<\/p>\n

Namazdan gafil olmak ve g\u00f6steri\u015f yapmak, birbirini b\u00fct\u00fcnleyen, birbirini takip eden iki kavram, iki durumdur. Namaz\u0131n insana kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 manevi hazdan, insan\u0131n hayat\u0131na getirdi\u011fi anlamdan ve ki\u015fiye kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 kimlikten gafil olan kimseler, yaln\u0131zca g\u00f6steri\u015f i\u00e7in namaz k\u0131larlar.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131 raz\u0131 etme amac\u0131 ta\u015f\u0131mayan bir namaz gafletle k\u0131l\u0131nan ve g\u00f6steri\u015f olan bir namazd\u0131r. Duygular\u0131 tatmin etme, k\u0131nay\u0131c\u0131lar\u0131n k\u0131namas\u0131ndan korkma, takdir edilme, kimi \u00e7\u0131karlar elde etme ya da k\u0131smi rahatlama duyma durumlar\u0131nda k\u0131l\u0131nan namaz, g\u00f6steri\u015ften ba\u015fka bir \u015fey de\u011fildir. M\u00fc\u015frik, m\u00fcnaf\u0131k ve fas\u0131klar\u0131n k\u0131ld\u0131klar\u0131 namazlar, \u015fekli olarak k\u0131l\u0131nan namazlard\u0131r.<\/p>\n

Yaz\u0131klar olsun namaz k\u0131lan \u015funlara ki, onlar namazlar\u0131ndan gaflet ederler. Onlar g\u00f6steri\u015f yaparlar.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc al\u0131p bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc b\u0131rakan kimselerin k\u0131ld\u0131klar\u0131 namaz bo\u015fa gider ve sahibine hi\u00e7bir \u015fey kazand\u0131rmaz. \u00c7\u00fcnk\u00fc bunlar\u0131n ama\u00e7lar\u0131 Rab\u2019lerini raz\u0131 etmek de\u011fil, kendilerini tatmin etmek ya da ba\u015fkalar\u0131n\u0131 kand\u0131rmakt\u0131r. \u015eayet bunlar\u0131n ama\u00e7lar\u0131 ger\u00e7ekten Rab\u2019lerini raz\u0131 etmeye y\u00f6nelik olsayd\u0131, bu durumda, her biri namaz kadar \u00f6nemli olan y\u00fcce Allah\u2019\u0131n di\u011fer emirlerini de yerine getirirlerdi.<\/p>\n

Namazlar\u0131nda gaflet edip g\u00f6steri\u015f yapan kimseler, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 b\u0131rakt\u0131klar\u0131 gibi insanlara, yetim ve yoksullara kar\u015f\u0131 da duygusuz ve ac\u0131mas\u0131zd\u0131rlar. Bunlar, infak yapmad\u0131klar\u0131 gibi insanlardan,<\/p>\n

7- En ufak bir yard\u0131m\u0131 bile esirgerler.<\/p>\n

 <\/p>\n

Kurani M\u00fccahede: 2011-05-15<\/p>\n

 
\n