Giri\u015f<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki ya\u015famlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in vazedilen bir din, bir sistem bir ideoloji ya da herhangi bir ya\u015fam tarz\u0131n\u0131n, insanlar taraf\u0131ndan nas\u0131l ya\u015fanaca\u011f\u0131 ile ilgili kurallar o din ya da sistemin kendisine \u00f6zg\u00fcd\u00fcr. \u0130nsanlar, kabul ettikleri din ya da ideolojiyi nas\u0131l sistemle\u015ftirip hayatlar\u0131na uygulayacaklar\u0131 hususundaki metodu, inand\u0131klar\u0131 din ya da sistemden almak zorundad\u0131rlar. Bu husus, be\u015feri ideolojiler i\u00e7in s\u00f6zkonusu oldu\u011fu gibi, \u0130sl\u00e2m dini i\u00e7in de s\u00f6z konusudur.<\/p>\n

Bir dinin ya da ideolojinin, insan hayat\u0131na nas\u0131l uygulanaca\u011f\u0131 ile ilgili olarak kendisine \u00f6zg\u00fc bir metodunun bulunmas\u0131, o dinin ya da ideolojinin kendi i\u00e7erisinde tutarl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131, yeterlili\u011fini ve b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ortaya koyar. \u0130nsan ya\u015fam\u0131na nas\u0131l uygulanaca\u011f\u0131 konusunda kendisine \u00f6zg\u00fc bir metodu bulunmayan bir din ya da ideoloji, eksik ve yetersiz oldu\u011fu gibi ayn\u0131 zamanda insan ya\u015fam\u0131nda etkili ve uzun vadeli olmaz ve zaman i\u00e7erisinde kaybolur gider.<\/p>\n

Hi\u00e7bir din ya da ideoloji, ba\u015fka bir dinin ya da ideolojinin metodu ile hayatiyetini s\u00fcrd\u00fcremeyece\u011fi gibi, ba\u015fka bir metotla da insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lamaz. Bir dinin ya da ideolojinin, ba\u015fka bir din ya da ideolojinin metoduyla ortaya konulmas\u0131, hem o din ve ideolojiye yap\u0131labilecek en b\u00fcy\u00fck k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr hem de o din ya da ideolojiyi bozmakt\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n, be\u015feri sistemlerin metotlar\u0131yla insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131, \u0130sl\u00e2m\u2019a yap\u0131labilecek en b\u00fcy\u00fck k\u00f6t\u00fcl\u00fckt\u00fcr. Be\u015feri sistemlerin metotlar\u0131yla vak\u0131f, dernek ve partileriyle \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 yorumlamaya kalk\u0131\u015fanlar, S\u00fcnnetullah\u2019taki davet metodunu terk ettikleri i\u00e7in \u015firke d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, k\u00fcfre girmi\u015flerdir. Bu kimseler, bu hareketleriyle y\u00fcce Allah\u2019\u0131n \u00fczerine iftira atm\u0131\u015f, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 eksik g\u00f6rerek bu esaslara hakaret etmi\u015f ve \u0130sl\u00e2m dinini bozmaya kalk\u0131\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan, insanlar\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in indirilen y\u00fcce \u0130sl\u00e2m dini, be\u015feri d\u00fc\u015f\u00fcncelerin basit metotlar\u0131yla insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lamaz. \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n, be\u015feri k\u00fcf\u00fcr ve \u015firk sistemlerinin kurallar\u0131ndan hareketle insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmaya kalk\u0131\u015f\u0131lmas\u0131, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 bilmemekten kaynaklanan bir cehalettir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131 kendisine kulluk etmeleri i\u00e7in yaratm\u0131\u015f, kullar\u0131n\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczenlemek i\u00e7in y\u00fcce emirlerini i\u00e7eren \u0130sl\u00e2mi kurallar\u0131 indirmi\u015ftir. Bu kurallar\u0131n nas\u0131l ya\u015fanaca\u011f\u0131n\u0131n ve di\u011fer insanlara nas\u0131l ula\u015ft\u0131r\u0131laca\u011f\u0131n\u0131n metodunu da ayn\u0131 kurallar i\u00e7erisinde indiren y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131n bu metod \u00e7er\u00e7evesinde \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 ya\u015famalar\u0131n\u0131 ve bu metodun belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcler do\u011frultusunda hareket etmelerini emretmi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m dini, h\u00fck\u00fcm olarak tamamland\u0131\u011f\u0131 gibi, bu h\u00fck\u00fcmlerin sosyal hayata uygulanmas\u0131n\u0131n nas\u0131l olaca\u011f\u0131 ve insanlara nas\u0131l ula\u015ft\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 ile ilgili metod y\u00f6n\u00fcnden de tamamlanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u201cBug\u00fcn sizin i\u00e7in dininizi olgunla\u015ft\u0131rd\u0131m, size nimetimi tamamlad\u0131m ve size din olarak \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 be\u011fendim\u2026\u201d (Maide, 3)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n, hi\u00e7bir eksiklik b\u0131rakmadan tamamlad\u0131\u011f\u0131 \u0130sl\u00e2m, zaman ve mek\u00e2n farkl\u0131l\u0131\u011f\u0131ndan etkilenmeden, nazil oldu\u011fu ilk d\u00f6nemdeki saf ve berrakl\u0131\u011f\u0131 ile h\u00fck\u00fcm ve metod olarak de\u011fi\u015fmeden k\u0131yamete kadar devam edecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah (cc), t\u00fcm zaman ve mek\u00e2nlarda bulunan insanlar\u0131n her hallerini biliyor ve ona g\u00f6re h\u00fck\u00fcm koyuyor.<\/p>\n

H\u00fck\u00fcm ve metod olarak evrensel ve \u00e7a\u011flar\u00fcst\u00fc bir niteli\u011fe sahip olan \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcm ya da metod olarak belli bir zaman ve mek\u00e2nda de\u011fi\u015ftirilmeye kalk\u0131\u015f\u0131lmas\u0131 y\u00fcce Allah\u2019\u0131n koydu\u011fu h\u00fckm\u00fc ve metodu be\u011fenmemektir ki bu, apa\u00e7\u0131k bir \u015fekilde \u015firk ve k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), ta\u011futun (be\u015feri sistemlerin) reddedilmesini istemi\u015ftir. Bu nedenle reddedilmesi gereken ve k\u00fcf\u00fcr olan be\u015feri sistemlerin yasalar\u0131 ve metotlar\u0131yla \u0130sl\u00e2m anlat\u0131lamaz, ya\u015fanamaz. Ancak M\u00fcsl\u00fcman olduklar\u0131 iddias\u0131nda olan baz\u0131 kimseler, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bu emrini g\u00f6rmezden gelerek, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131, k\u00fcf\u00fcr ve \u015firk yasalar\u0131na uydurma gayreti i\u00e7erisine girmi\u015flerdir. \u015eirk ve k\u00fcf\u00fcr sistemlerini kabul eden bu kimseler, S\u00fcnnetullahta benzeri bulunmayan vak\u0131f, dernek ve parti gibi \u015firk ve k\u00fcf\u00fcr yuvalar\u0131n\u0131 kullanarak \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 anlatacaklar\u0131n\u0131 sanmaktad\u0131rlar. Oysa as\u0131l kullan\u0131lanlar kendileridir ve be\u015feri \u015firk ve k\u00fcf\u00fcr d\u00fczenleri bu kimseleri a\u00e7\u0131k\u00e7a kullanmaktad\u0131r.<\/p>\n

\u015eu bir ger\u00e7ektir ki, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n en m\u00fckemmel bir \u015fekilde va\u2019zetti\u011fi \u0130slami h\u00fck\u00fcmleri ve bu h\u00fck\u00fcmlerin insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 metodunu hi\u00e7bir g\u00fc\u00e7 ya da ki\u015fi de\u011fi\u015ftiremez, de\u011fi\u015ftirmeye g\u00fc\u00e7 yetiremez. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah (cc), her y\u00f6n\u00fcyle dinini tamamlam\u0131\u015f ve koruma alt\u0131na alm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u201cRabb\u2019inin kelimesi do\u011fruluk\u00e7a ve adalet\u00e7e tamamlanm\u0131\u015ft\u0131r. O\u2019nun kelimelerini de\u011fi\u015ftirebilecek yoktur. O, i\u015fitendir, bilendir. Yery\u00fcz\u00fcnde bulunanlar\u0131n \u00e7o\u011funa uysan, seni Allah yolundan sapt\u0131r\u0131rlar. Onlar sadece zannediyorlar ve onlar sadece sa\u00e7mal\u0131yorlar.\u201d (En\u2019am, 115-116)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n m\u00fckemmel bir \u015fekilde tamamlad\u0131\u011f\u0131 \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcmlerini, ne Peygamber (as), ne de ba\u015fka kimseler de\u011fi\u015ftirebilir. \u0130sl\u00e2mi esaslara iman eden herkes, iman etti\u011fi esaslar\u0131 oldu\u011fu gibi kabul etmek ve uygulamak zorundad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc iman etmek bunu b\u00f6yle yapmay\u0131 gerektirir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmler, t\u00fcm \u00e7a\u011flar\u0131n \u00fczerinde bir evrenselli\u011fe sahiptir. Bu nedenle belli bir \u00e7a\u011fdaki insanlar\u0131n, kendi zanlar\u0131ndan ortaya koyduklar\u0131 kimi yol ve y\u00f6ntemlerle \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcm ve metodunda de\u011fi\u015fiklik yapmaya kalk\u0131\u015fmalar\u0131 bu evrenselli\u011fe ayk\u0131r\u0131d\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n zanla hareket ederek metod belirlemeye kalk\u0131\u015fmalar\u0131 ancak sa\u00e7mal\u0131kt\u0131r. Sa\u00e7ma ve eksik olan be\u015feri d\u00fc\u015f\u00fcncenin, ilahi olan ve en m\u00fckemmel bir \u015fekilde tamamlanan y\u00fcce Allah\u2019\u0131n dinine y\u00f6n vermesi, metod koymas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), Tevhidi esaslar\u0131 insanlara g\u00f6nderirken bu esaslar\u0131n nas\u0131l tebli\u011f edileceklerini, hayata nas\u0131l uygulanaca\u011f\u0131n\u0131 da bildirmi\u015ftir. Bu nedenle S\u00fcnnetullahta de\u011fi\u015fiklik olmayaca\u011f\u0131 ilkesine uygun olarak \u0130sl\u00e2mi esaslar, k\u0131yamete kadar kendisine \u00f6zg\u00fc metoduyla anlat\u0131lacak ve uygulanacakt\u0131r.<\/p>\n

Abese suresi, ilahi olan vahyi esaslar\u0131n ve bu esaslar\u0131 insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 metodunun, be\u015feri istek ve arzular taraf\u0131ndan de\u011fi\u015ftirilmesinin m\u00fcmk\u00fcn olamayaca\u011f\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir. Bunun i\u00e7in Hz. Peygamber (as), kimi tutum ve davran\u0131\u015flar\u0131 nedeniyle uyar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. A\u015fa\u011f\u0131daki uyar\u0131, Peygamber (as)\u2019\u0131n ve iman edenlerin nas\u0131l hareket edeceklerini \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde ortaya koymaktad\u0131r.<\/p>\n

\u201c\u00d6yleyse emrolundu\u011fun gibi do\u011fru ol; seninle beraber tevbe edenler de (do\u011fru olsunlar), a\u015f\u0131r\u0131 gitmeyiniz! Zira O, yapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 g\u00f6rmektedir.\u201d (Hud, 112)<\/p>\n

Bu uyar\u0131, Hz. Muhammed (as)\u2019\u0131n ve onunla beraber iman edenlerin, emrolunduklar\u0131 esaslar i\u00e7erisinde hareket etmelerini zorunlu k\u0131lmaktad\u0131r. Bu nedenle ne Hz. Peygamber (as) ve ne de iman edenler, gerek \u0130sl\u00e2mi esaslarda ve gerekse bu esaslar\u0131n insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 ve hayata uygulanmas\u0131 metodunda, kendi istek ve arzular\u0131na ya da ba\u015fka ki\u015filerin isteklerine g\u00f6re herhangi bir de\u011fi\u015fikli\u011fe gidemezler. Aksi halde b\u00fcy\u00fck bir sorumluluk alt\u0131na girerler.<\/p>\n

Abese suresi, \u0130sl\u00e2mi davetin nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131 ile ilgili metodunu belirlerken ayn\u0131 zamanda \u00f6nceli\u011fin kimlere verilece\u011fini de ortaya koymaktad\u0131r. \u0130sl\u00e2mi davetin, \u00f6ncelikle onu talep edene ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 gerekti\u011fini, m\u00fcsta\u011fnile\u015fip kendilerini yeterli g\u00f6rerek azg\u0131nla\u015fan kimselerden davet\u00e7ilerin sorumlu olmad\u0131klar\u0131n\u0131 bildirmektedir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi davet, ki\u015fi ay\u0131r\u0131m\u0131 yap\u0131lmaks\u0131z\u0131n herkese anlat\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u0130sl\u00e2m nokta-i nazar\u0131nda insanlar, davete muhatapl\u0131k a\u00e7\u0131s\u0131ndan, e\u015fit mesafededirler. Baz\u0131 kimselerin, zengin, itibarl\u0131, g\u00fc\u00e7l\u00fc, toplum i\u00e7erisinde sayg\u0131n ve sevilir olmalar\u0131 onlara, davetin \u00f6ncelikli olarak ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 i\u00e7in bir neden de\u011fildir. Di\u011fer taraftan, d\u00fcnyevi maddi de\u011ferlerden mahrum yoksul, kimsesiz, g\u00fc\u00e7s\u00fcz, e\u011fitimsiz olan kimselerin de \u0130sl\u00e2mi davette ikinci plana itilecekleri anlam\u0131na gelmez.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi davet kar\u015f\u0131s\u0131nda t\u00fcm insanlar, maddi refah d\u00fczeylerine, siyasal kimliklerine, \u0131rk ve renklerine bak\u0131lmaks\u0131z\u0131n hepsi e\u015fit mesafededirler. Nitekim y\u00fcce Allah (cc) \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn d\u00fcnyevi maddi de\u011ferlerde ya da soy ve soplarda olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn ancak takvada oldu\u011funu bildirmi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cEy insanlar, biz sizi bir erkek ve bir kad\u0131ndan yaratt\u0131k ve birbirinizi tan\u0131man\u0131z i\u00e7in sizi milletlere ve kabilelere ay\u0131rd\u0131k. All\u00e2h yan\u0131nda en \u00fcst\u00fcn olan\u0131n\u0131z, en \u00e7ok korunan\u0131n\u0131zd\u0131r. All\u00e2h bilendir, haber aland\u0131r.\u201d (Hucurat, 13)<\/p>\n

Rasulullah (as), da insanlar\u0131n e\u015fit olduklar\u0131, kimilerinin di\u011ferlerinden \u00fcst\u00fcn olmad\u0131klar\u0131, \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn ancak takvada oldu\u011fu konusunda \u015f\u00f6yle buyurmu\u015ftur:<\/p>\n

\u201cArap\u2019\u0131n Acem’e, Acem’in Arap\u2019a bir \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc yoktur. Beyaz\u0131n siyaha, siyah\u0131n da beyaza bir \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc yoktur. \u00dcst\u00fcnl\u00fck sadece takva iledir. Hepiniz Ademdensiniz, Adem ise topraktand\u0131r.\u201d (Veda Hutbesinden)<\/p>\n

Abese suresi, \u0130sl\u00e2mi davet metodunun y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan belirlendi\u011fini ortaya koymaktad\u0131r. Bu nedenle Tevhidi esaslara davet yapanlar\u0131n ya da yapacak olanlar\u0131n, Rab\u2019leri taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f ilkeler ve metod do\u011frultusunda hareket etmeleri zorunludur.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi daveti \u00fcstlenen davet\u00e7ilerin, hangi gerek\u00e7e ile olursa olsun, kendi hevalar\u0131ndan metod koymayacaklar\u0131 ve y\u00f6ntem belirtmeyecekleri, surede \u00e7ok a\u00e7\u0131k olarak ortaya konulmu\u015ftur. Y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan belirlenmi\u015f esaslar d\u0131\u015f\u0131nda hareket edenlerin ya da edecek olanlar\u0131n \u00e7ok \u015fiddetli bir \u015fekilde uyar\u0131lacaklar\u0131, Rasulullah (as)\u2019a yap\u0131lan uyar\u0131 ile bildirilmi\u015ftir.<\/p>\n

Abese suresi, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n insanlara hidayet rehberini en sa\u011flam yollarla g\u00f6nderdi\u011fini bildirmektedir. Ancak baz\u0131 kimseler, Rabb\u2019lerinden indirilen esaslara g\u00f6re hareket etmek yerine, bu esaslar\u0131 de\u011fi\u015ftirmeye kalk\u0131\u015fmakta ve kendi hevalar\u0131ndan metodlar uydurmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

Baz\u0131 kimseler de yarad\u0131l\u0131\u015flar\u0131n\u0131 unutarak nank\u00f6rl\u00fck yap\u0131p isyan etmekte ve Rab’leri taraf\u0131ndan kendilerine verilen r\u0131zk\u0131 ink\u00e2r edip nank\u00f6rl\u00fck yapmaktad\u0131rlar. Ancak k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc, ink\u00e2rc\u0131 ve nank\u00f6rler i\u00e7in hi\u00e7 de kolay bir g\u00fcn olmayacakt\u0131r. Onlar o g\u00fcn, k\u0131yametin deh\u015fetinden, d\u00fcnya hayat\u0131nda \u00e7ok de\u011fer verip sevdiklerinden ka\u00e7acaklar, hesap zaman\u0131nda da, isyan edip nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131klar\u0131 Rab\u2019lerine kar\u015f\u0131 utan\u00e7lar\u0131ndan y\u00fczleri kapkara kesilecektir.<\/p>\n

Abese suresi, d\u00fcnya hayat\u0131nda her \u015feyin \u00fczerinde tutulup de\u011fer verilen aile efrad\u0131n\u0131n, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde ki\u015fiye hi\u00e7bir fayda sa\u011flamayaca\u011f\u0131n\u0131, o deh\u015fetli g\u00fcnde herkesin kendi can\u0131n\u0131n derdine d\u00fc\u015fece\u011fini ve insanlar\u0131n en yak\u0131nlar\u0131ndan ka\u00e7acaklar\u0131n\u0131 \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirtmektedir. O halde ak\u0131l sahibi kimselerin, d\u00fcnya hayatlar\u0131nda, d\u00fcnyevi t\u00fcm de\u011ferlerini Allah yolunda ortaya koymal\u0131, ailesine, yak\u0131nlar\u0131na kar\u015f\u0131 ili\u015fkilerini mutlaka y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131 do\u011frultusunda d\u00fczenlemelidirler.<\/p>\n

\u0130man eden kimseler, d\u00fcnya hayatlar\u0131nda, elde edecekleri t\u00fcm de\u011ferleri, kendilerini y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131na yakla\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece \u00f6nemsemelidirler. Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n yolundan ve r\u0131zas\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131 s\u00fcrece ki\u015fi, d\u00fcnyevi de\u011ferlerden ve kendilerini k\u00f6t\u00fc yola ve Rab\u2019lerinin azab\u0131na s\u00fcr\u00fckleyen ki\u015filerden ve \u00e7evreden uzakla\u015fmal\u0131d\u0131rlar.<\/p>\n

N\u00fczul s\u0131ras\u0131na g\u00f6re Mekki surelerde ilk defa Abese suresinde, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n, kullar\u0131na verdi\u011fi r\u0131z\u0131klara a\u00e7\u0131k\u00e7a vurgu yap\u0131lmakta ve insan\u0131n verilen nimetlere kar\u015f\u0131 nank\u00f6rl\u00fck yapt\u0131klar\u0131 bildirilmektedir. Daha \u00f6nceki surelerde r\u0131z\u0131k konusu bu denli a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde belirtilmemi\u015fti.<\/p>\n

Abese suresinden sonra nazil olan bir\u00e7ok surede, peygamberlerin, insanlara Tevhidi esaslar\u0131 anlat\u0131rlarken onlara y\u00fcce Allah\u2019\u0131n verdi\u011fi nimetleri hat\u0131rlatt\u0131klar\u0131 anlat\u0131lmaktad\u0131r. Bu da \u0130sl\u00e2mi davette insanlara Tevhidi esaslar anlat\u0131l\u0131rken nas\u0131l hareket edilece\u011fini ortaya koymaktad\u0131r.<\/p>\n

Surenin Arka Plan\u0131<\/p>\n

Rasulullah (as)\u2019\u0131n, Kurey\u015f kavminin ileri gelenlerini, imana ve \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 kabul etmeye davet etti\u011fi s\u0131rada, \u00e2m\u00e2 Abdullah ibn \u00dcmm\u00fc Mektum, i\u00e7eri girip \u201cAllah\u2019\u0131n sana \u00f6\u011frettiklerinden bana da \u00f6\u011fret ya Rasulullah\u201d diyerek Rasulullah (as)\u2019a seslenmi\u015fti. Rasulullah (as)\u2019\u0131n kendisine cevap vermemesi \u00fczerine \u00dcmm\u00fc Mektum, ayn\u0131 talebini tekrarlam\u0131\u015ft\u0131. Bunun \u00fczerine Rasulullah (as), y\u00fcz\u00fcn\u00fc ek\u015fiterek yan\u0131n\u0131 \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019a \u00e7evirip Kurey\u015f ileri gelenleriyle konu\u015fmas\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fc.<\/p>\n

Adab-\u0131 mua\u015feret gere\u011fi, iki insan kendi aralar\u0131nda konu\u015furlarken onlar\u0131n yan\u0131na gelen \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc bir \u015fah\u0131s, iki ki\u015fi aras\u0131ndaki konu\u015fman\u0131n bitmesini beklemeli ya da \u00e7ok aciliyet gerektiren bir durum s\u00f6zkonusu ise, konu\u015fmak i\u00e7in izin almal\u0131d\u0131r. Bu kurala uymayan, belki de \u00e2m\u00e2 oldu\u011fu i\u00e7in i\u00e7eri girdi\u011finde Rasulullah (as)\u2019\u0131n yan\u0131nda bulunanlar\u0131 g\u00f6rmeyen \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019un bu davran\u0131\u015f\u0131, Rasulullah (as)\u2019\u0131n can\u0131n\u0131 olduk\u00e7a s\u0131km\u0131\u015ft\u0131 ve Rasulullah (as), y\u00fcz\u00fcn\u00fc ek\u015fitip \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019a yan\u0131n\u0131 d\u00f6nerek m\u00fc\u015friklerin ileri gelenlerine davetini s\u00fcrd\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fc.<\/p>\n

Rasulullah (as), gecesini g\u00fcnd\u00fcz\u00fcne katarak b\u00fct\u00fcn g\u00fcc\u00fc ile tebli\u011f g\u00f6revini s\u00fcrd\u00fcr\u00fcyor, insanlar\u0131n Tevhidi esaslara iman etmelerini istiyordu. \u00d6zellikle M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n \u00e7ok s\u0131k\u0131nt\u0131 \u00e7ektikleri bir d\u00f6nemde, Rasulullah (as), M\u00fcsl\u00fcmanlara eziyet eden, onlara i\u015fkence yapan m\u00fc\u015friklerin ileri gelenlerinin iman etmelerini istiyordu. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu durumda, hem \u0130sl\u00e2m daha h\u0131zl\u0131 yay\u0131lacak, hem de iman edenler \u00fczerindeki bu zul\u00fcm \u00e7emberi kalkacakt\u0131.<\/p>\n

M\u00fc\u015friklerin ileri gelenlerinin iman etmeleri halinde, hem onlara ba\u011fl\u0131 insanlar iman edecekler, hem \u0130sl\u00e2m daha rahat anlat\u0131lacak ve hem de onlar\u0131n belas\u0131ndan korkan kimseler \u0130sl\u00e2m\u2019a girebileceklerdi. Rasulullah (as) bu d\u00fc\u015f\u00fcnce ve gayretle Mekke ileri gelenlerinden Velid, \u00dcmeyye bin Halef, Utbe bin Rabia ve di\u011ferlerine \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 anlat\u0131yor, onlar\u0131n bir an \u00f6nce M\u00fcsl\u00fcman olmalar\u0131n\u0131 istiyordu.<\/p>\n

Rasulullah (as), kar\u015f\u0131s\u0131nda kendisini sessizce dinleyen m\u00fc\u015friklerin ileri gelenlerinin iman edeceklerini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyor, bu nedenle \u015fevkle ve hararetle konu\u015fmas\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcr\u00fcyordu. Ancak cehalet ve hasetlik, kibir ve azg\u0131nl\u0131k i\u00e7indeki m\u00fc\u015frikler, bu ilahi mesaj\u0131 kabul etmeye bir t\u00fcrl\u00fc yana\u015fm\u0131yorlard\u0131. \u00dcstelik bu m\u00fc\u015frikler, fakir olan kimselerin, meclislerinde ya da yanlar\u0131nda bulunmas\u0131ndan ho\u015flanm\u0131yorlard\u0131. \u0130\u015fte tam bu s\u0131rada Abdullah. \u0130bni. \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019un i\u00e7eri girip s\u00f6z\u00fc b\u00f6lmesi, Rasulullah (as)\u2019\u0131n can\u0131n\u0131 olduk\u00e7a s\u0131km\u0131\u015ft\u0131. Bu y\u00fczden Rasulullah (as), y\u00fcz\u00fcn\u00fc ek\u015fitip \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019a yan\u0131n\u0131 d\u00f6nm\u00fc\u015ft\u00fc. Bunun \u00fczerine y\u00fcce Allah (cc), Rasulullah (as)\u2019\u0131 uyararak Abese suresinin ilk ayetlerini inzal etmi\u015fti.<\/p>\n

Surenin Tefsiri<\/p>\n

1-2- \u201c Surat\u0131n\u0131 ek\u015fitti ve d\u00f6nd\u00fc, \u00e2m\u00e2 geldi diye!\u201d<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7iler, \u0130slami esaslar\u0131n ortaya konulmas\u0131nda, insanlar aras\u0131nda hi\u00e7bir ay\u0131r\u0131m yapmazlar, yapmamal\u0131d\u0131r da. Ki\u015filerin, makam-mevki, mal-servet, \u00fcn ve \u015f\u00f6hretlerine, renk ve dillerine bak\u0131lmaks\u0131z\u0131n herkese e\u015fit bir \u015fekilde davet ula\u015ft\u0131r\u0131lmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Ki\u015fisel, \u015fahsi konularda insanlar, istedikleri kararlar\u0131 alabilir, istedikleri i\u015fi yapabilirler. \u0130nsan, be\u015fer olu\u015funun getirdi\u011fi baz\u0131 \u00f6zellikler nedeniyle, kimi zaman kendine g\u00f6re baz\u0131 de\u011ferlendirmelerde bulunur, kendince baz\u0131 sonu\u00e7lar elde etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131r. Bu nedenle kimi zaman istedi\u011fine kavu\u015fur, ancak istedi\u011fi sonu\u00e7lar\u0131 elde edemedi\u011fi, istedi\u011fi amaca ula\u015famad\u0131\u011f\u0131 zamanlar da olabilir. Ki\u015filer, bireysel ve d\u00fcnyevi i\u015flerinde, plan ve programlar\u0131nda, do\u011fru kararlar da verebilirler, yanl\u0131\u015f kararlar da verebilirler. Bu tamamen ki\u015fisel bir sorundur, fayda ve zarar\u0131 tamamen ki\u015fiye aittir.<\/p>\n

Ki\u015fisel plan ve programlarda bireyler tamamen \u00f6zg\u00fcrd\u00fcrler, sonu\u00e7lar\u0131na da kendileri katlan\u0131rlar. Ancak s\u00f6zkonusu ilahi mesaj olunca bu durumda bireyler, hi\u00e7bir \u015fekilde kendi isteklerine g\u00f6re hareket edemezler. Onlar, \u0130sl\u00e2mi davetin insanlara ula\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131nda kendilerine bildirilen esaslar do\u011frultusunda hareket etmekle m\u00fckelleftirler.<\/p>\n

Bu surede, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 insanlara ula\u015ft\u0131rmakla g\u00f6revli olan Hz. Muhammed (as)\u2019a daveti, insanlara nas\u0131l ula\u015ft\u0131rmas\u0131 gerekti\u011fi anlat\u0131l\u0131yor. Hz. Muhammed (as), \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n daha rahat ve s\u00fcratli bir \u015fekilde yay\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnerek, Mekke ileri gelenlerine \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 anlat\u0131yor, bunlar\u0131n \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131 kabul etmelerini can\u0131 g\u00f6n\u00fclden istiyordu. Bu nedenle de bu hararetli tebli\u011f \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 aksatacak bir durumdan ho\u015flanm\u0131yordu. Ancak ilahi mesaj\u0131n sahibi y\u00fcce Allah (cc), indirdi\u011fi h\u00fck\u00fcmlerin uygulama metodundan taviz verilmesini ya da bu metodun de\u011fi\u015ftirilmesini istemiyordu.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), en g\u00fczel \u00f6rnek olarak g\u00f6nderdi\u011fi Peygamberinin her davran\u0131\u015f\u0131n\u0131n, iman edenler taraf\u0131ndan \u00f6rnek al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131 bildi\u011fi i\u00e7in, onun herhangi bir hata yapmas\u0131n\u0131 istemiyordu. \u0130\u015fte bu nedenle \u00dcmm\u00fc Mektum \u00f6rne\u011fi, Peygamber \u015fahs\u0131nda yap\u0131lan bir yanl\u0131\u015f\u0131n d\u00fczeltilerek iman edenlerin davet metodu \u00fczerinde kendi isteklerine g\u00f6re hareket etmelerini \u00f6nl\u00fcyordu.<\/p>\n

Hz. Davut (as)\u2019a iki davac\u0131 g\u00f6nderip onu imtihan eden y\u00fcce Allah (cc), Hz. Muhammed (as)\u2019\u0131 da \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019u g\u00f6ndererek imtihan ediyordu. Bir tarafta b\u00fct\u00fcn g\u00fc\u00e7 ve servetleriyle toplum \u00fczerinde otorite sahibi olan Mekke ileri gelenleri, di\u011fer tarafta kendisi zaten M\u00fcsl\u00fcman olan ve toplum \u00fczerinde herhangi bir etkisi bulunmayan \u00dcmm\u00fc Mektum!<\/p>\n

Rasulullah(as), \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019un zaten M\u00fcsl\u00fcman oldu\u011funu g\u00f6z\u00f6n\u00fcnde bulundurarak, ona daha sonra da \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n h\u00fck\u00fcmlerini anlataca\u011f\u0131n\u0131, oysa Mekke ileri gelenlerini her zaman b\u00f6yle bir arada bulamayaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyordu. Bu nedenle o anda onlara bir \u015feylerin anlat\u0131lmas\u0131n\u0131n daha iyi olaca\u011f\u0131n\u0131 ve belki de anlatt\u0131klar\u0131n\u0131n kendilerine fayda sa\u011flayaca\u011f\u0131n\u0131 umuyordu. Bu s\u0131rada i\u00e7eri giren \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019un davetsiz geli\u015fine ve kendisi konu\u015furken s\u00f6ze kar\u0131\u015fmas\u0131na can\u0131 s\u0131k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. \u0130\u015fte bu nedenle Rasulullah (as) y\u00fcz\u00fcn\u00fc buru\u015fturup ek\u015fitti ve \u00dcmm\u00fc Mektum\u2019a yan\u0131n\u0131 d\u00f6nd\u00fc.<\/p>\n

\u201cSurat\u0131n\u0131 ek\u015fitti ve d\u00f6nd\u00fc; kendisine \u00e2m\u00e2 geldi diye!\u201d<\/p>\n

\u0130slami davet metodu, bireylerin durumuna, mevki ve makamlar\u0131na g\u00f6re belirlenmez. \u0130sl\u00e2m, y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan nazil olan ve esaslar\u0131n\u0131 da bizzat Kendisinin belirledi\u011fi y\u00fcce bir din ve ilahi bir mesajd\u0131r. Bu y\u00fcce din, insanlar\u0131n d\u00fc\u015f\u00fcnceleri \u00fczerinde bir y\u00fcceli\u011fe sahiptir. Bu nedenle, be\u015feri yol ve y\u00f6ntemler, \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131n hayata aktar\u0131lmas\u0131nda kurallar belirleyemezler.<\/p>\n

\u0130slami esaslar, insanlar\u0131n iman etmeleriyle y\u00fccelmez ve \u015fereflenmez, tam aksine iman etmekle insanlar \u015fereflenir ve y\u00fccelirler. Bu nedenle insanlar, kendi \u015fereflerini kazand\u0131klar\u0131 \u0130sl\u00e2mi esaslara uymak zorundad\u0131rlar. \u0130nsanlar\u0131n mal ve servet, makam ve mevki sahibi olmalar\u0131, \u0130sl\u00e2mi davette ve \u0130slami esaslar\u0131n hayata uygulanmas\u0131nda herhangi bir belirleyicilik hakk\u0131 vermez. M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7i, bu ger\u00e7e\u011fi g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurarak insanlara \u0130slami ger\u00e7ekleri ula\u015ft\u0131rmaya \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

\u015eayet \u0130sl\u00e2m nokta-i nazar\u0131nda insanlar\u0131n sahip olduklar\u0131 de\u011ferler \u00f6nemli olsayd\u0131, y\u00fcce Allah(cc) bu durumda ilahi mesaj\u0131, sahip olduklar\u0131 mal ve servetleriyle, g\u00fc\u00e7 ve otoriteleriyle insanlar \u00fczerinde etkili olan, insanlar\u0131 arkalar\u0131nda s\u00fcr\u00fckleyen g\u00fc\u00e7 sahiplerine indirirdi. B\u00f6ylece \u0130sl\u00e2m, insanlar taraf\u0131ndan daha kolayl\u0131kla kabul edilirdi. Ancak bu durumda \u00f6n plana \u00e7\u0131kacak olan, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n mesaj\u0131 de\u011fil, toplum \u00f6nc\u00fclerinin g\u00fcc\u00fc ve otoriteleri olacakt\u0131 ve o toplum, \u00f6nderleri istedi\u011fi i\u00e7in iman etmi\u015f olacaklard\u0131. \u0130\u015fte bu nedenle y\u00fcce Allah\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi el\u00e7iler, genellikle toplumun orta tabakas\u0131 i\u00e7erisinden se\u00e7ilmi\u015flerdir.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m i\u00e7in aslolan, birey olarak insan\u0131n ar\u0131nmas\u0131 ve Rabb\u2019ine y\u00f6nelmesidir. Bu ise, ancak bireyin \u00f6zg\u00fcr iradesi ile iman etmesine, iman etti\u011fi esaslar do\u011frultusunda, hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda kalmadan, salih amellerde bulunmas\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah r\u0131zas\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kimi nedenlerle iman eden ya da kimi salih amellerde bulunanlar, hi\u00e7bir \u015fekilde \u00f6\u011f\u00fct alamazlar, ar\u0131n\u0131p y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131 do\u011frultusunda hareket edemezler.<\/p>\n

3-4- \u201cNe bilirsin belki o ar\u0131nacak yahut \u00f6\u011f\u00fct alacak da, \u00f6\u011f\u00fct kendisine yarayacak!\u201d<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7iler i\u00e7in aslolan, davetin yap\u0131lmas\u0131d\u0131r; davet yap\u0131lmadan, ki\u015filerin bu daveti kabul edip etmeyeceklerini ara\u015ft\u0131rmak davet\u00e7i M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n g\u00f6revi de\u011fildir. Kalpler, Allah\u2019\u0131n elindedir ve kimin iman edip etmeyece\u011fini, kimin hangi ama\u00e7larla iman etti\u011fini ve kimin iman etti\u011fi esaslar do\u011frultusunda hareket edece\u011fini de en iyi bilen O\u2019dur. Bu nedenle davet\u00e7i M\u00fcsl\u00fcmanlara d\u00fc\u015fen sorumluluk, ki\u015filerin niyet, stat\u00fc, konum ve renklerine bakmadan davetin yap\u0131lmas\u0131d\u0131r. \u0130man edip etmemek, ar\u0131n\u0131p ar\u0131nmamak, daveti alanlar\u0131n sorumluluklar\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Davet, pe\u015fin h\u00fck\u00fcmlerle ve ki\u015filerin toplumsal stat\u00fclerine bak\u0131larak yap\u0131lmayaca\u011f\u0131 gibi davet\u00e7iler, davetin sonucunu da belirleyemezler. Davet, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bildirdi\u011fi \u00fczere anlat\u0131l\u0131p b\u0131rak\u0131l\u0131r. M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7iler, Tevhidi esaslar\u0131 ortaya koymakla m\u00fckelleftirler, insanlar\u0131n bu esaslar\u0131 kabul edip etmemelerinde sorumlu de\u011fildirler.<\/p>\n

\u201cKorunanlara, o(insa)nlar\u0131n hesab\u0131ndan bir sorumluluk yoktur, ama belki (inan\u0131p) korunurlar diye bir hat\u0131rlatmak laz\u0131md\u0131r.\u201d (En\u2019am, 69)<\/p>\n

5-7- \u201cSen kendisini m\u00fcsta\u011fni g\u00f6rene y\u00f6neliyorsun; onun ar\u0131nmas\u0131ndan sana ne!\u201d<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7iler, \u0130slami daveti \u00f6ncelikle akleden, b\u00f6b\u00fcrlenip kibirlenmeyen, kendilerini \u00fcst\u00fcn g\u00f6r\u00fcp insanlar\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fcmsemeyen, m\u00fctevaz\u0131 olan kimselere ula\u015ft\u0131rmal\u0131d\u0131rlar. Davet\u00e7iler, kendilerini m\u00fcsta\u011fni g\u00f6ren kimselere mesaj\u0131 ula\u015ft\u0131rmal\u0131, ancak pe\u015flerine d\u00fc\u015f\u00fcp zamanlar\u0131n\u0131 bo\u015fu bo\u015funa harcamamal\u0131, zamanlar\u0131n\u0131 Tevhidi esaslar\u0131 talep edenlere, bu konuda ihtiya\u00e7 duyanlara ay\u0131rmal\u0131d\u0131rlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc aslolan, fayda verecek olanlara daveti ula\u015ft\u0131rmakt\u0131r.<\/p>\n

\u201cO halde e\u011fer hat\u0131rlatmak fayda verirse hat\u0131rlat; sayg\u0131l\u0131 olan hat\u0131rlar.\u201d (A\u2019la, 9-10)<\/p>\n

M\u00fcsta\u011fnile\u015fip her konuda kendilerini \u00fcst\u00fcn g\u00f6ren insanlar\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fcmseyen, b\u00f6b\u00fcrlenip kibirlenen, hevas\u0131n\u0131 ilah edinip onun do\u011frultusunda ya\u015fayan kimseler, insani \u00f6zelliklerini yitirdikleri i\u00e7in bunlar, gere\u011fi gibi iman edip Tevhidi esaslara tabi olmazlar. M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7ilerin sorumluluklar\u0131 yaln\u0131zca Tevhidi esaslar\u0131 duyurmak, insanlar\u0131 cehennem azab\u0131na kar\u015f\u0131 uyarmakt\u0131r.<\/p>\n

\u201cSen ancak ondan korkacak olanlar\u0131 uyar\u0131c\u0131s\u0131n.\u201d (Naziyat, 45)<\/p>\n

Davet\u00e7ilerin \u00f6ncelikli amac\u0131, insanlar\u0131 ar\u0131nd\u0131rmak de\u011fildir; onlar, \u00f6ncelikle mesajlar\u0131n\u0131 insanlara ula\u015ft\u0131rmal\u0131d\u0131rlar. Ar\u0131n\u0131p ar\u0131nmama, iman edip etmeme davetle muhatap olan kimsenin sorunudur. Davet\u00e7iler, davetlerini y\u00fcce Allah\u2019\u0131n belirledi\u011fi esaslar dahilinde davetlerini ula\u015ft\u0131rmakla m\u00fckelleftirler, sonucu tayin etmekle m\u00fckellef de\u011fildir.<\/p>\n

Davete muhatap olan kimselerin, daha fazla bir \u015feyler \u00f6\u011frenmek i\u00e7in \u00e7aba sarf etmeleri, ara\u015ft\u0131r\u0131p soru\u015fturmalar\u0131 ve bu konuda yard\u0131m istemeleri durumunda davet\u00e7i M\u00fcsl\u00fcmanlar, o kimselere daha fazla zaman ay\u0131rmal\u0131, onlar\u0131 daha fazla bilgilendirmek i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fmal\u0131d\u0131rlar. Davet\u00e7iler, talep eden kimselerle ilgilenmek istemez ya da bu konuda isteksiz olurlarsa y\u00fcce Allah (cc) indinde sorumlu olacaklard\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc davette keyfili\u011fin yeri yoktur ve M\u00fcsl\u00fcman davet\u00e7iler istedikleri gibi hareket edemezler.<\/p>\n

8-10- \u201cAncak sana ko\u015farak gelen ve o (Allah)\u2019tan korkmu\u015f iken sen onunla ilgilenmiyorsun.\u201d<\/p>\n

\u0130slami davete kar\u015f\u0131 duyarl\u0131l\u0131k g\u00f6steren kimselere daha fazla zaman ay\u0131rmak, davet\u00e7ilerin kendi isteklerine ba\u011fl\u0131 de\u011fildir. Kendi isteklerine g\u00f6re hareket edenler, t\u0131pk\u0131 bu surede Rasulullah (as)\u2019a yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00fczere, Rabb\u2019leri taraf\u0131ndan uyar\u0131ya muhatap olacaklard\u0131r.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131, kendi hevalar\u0131na ya da i\u00e7erisinde bulunduklar\u0131 toplumun ya da idaresi alt\u0131nda ya\u015fad\u0131klar\u0131 sistemin kurallar\u0131na, bu kurallar\u0131n izin verdi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fclere g\u00f6re anlatmaya \u00e7al\u0131\u015fan kimseler, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n koydu\u011fu davet metodunu b\u0131rakm\u0131\u015flard\u0131r. Bu kimseler, dini h\u00fck\u00fcmlerin bir k\u0131sm\u0131n\u0131 al\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terk ettiklerinden, S\u00fcnnetullah\u2019taki davet metoduna ayk\u0131r\u0131 hareketlerinden dolay\u0131 \u015firk i\u00e7erisine girmi\u015flerdir.<\/p>\n

Kendi hevalar\u0131ndan hareket ederek \u0130sl\u00e2mi davet metodunu bozan kimselerdir ve bunlar, insanlara \u0130sl\u00e2mi esaslar\u0131 anlat\u0131rlarken de yanl\u0131\u015f hareket etmektedirler. B\u00f6yle kimseler, davette \u00f6nceli\u011fi, toplumda karizmatik bir ki\u015fili\u011fe sahip olanlara, mal-servet, makam-mevki sahibi olanlara vermekte ve onlarla ilgilenmektedirler. Bu sakat anlay\u0131\u015f, S\u00fcnnetullah\u2019a ve nebevi davet metoduna uymamakta ve y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131na ayk\u0131r\u0131 d\u00fc\u015fmektedir.<\/p>\n

Nebevi davet metodunda, davet ortaya konulacak, davete icabet edenlere y\u00f6nelinecek ve onlara \u0130slami esaslar \u00f6\u011fretilecektir. Bu nedenle, \u0130sl\u00e2m davet\u00e7ileri, i\u00e7inde bulunduklar\u0131 maddi s\u0131k\u0131nt\u0131lardan dolay\u0131 davette zenginlere \u00f6ncelik veremeyecekleri gibi, zorbalar taraf\u0131ndan bask\u0131 ve zulme u\u011frayacaklar\u0131 endi\u015fesiyle de ta\u011futi sistemin izin verdi\u011fi kurallara g\u00f6re hareket edemezler.<\/p>\n

11-12 kesinlikle o bir hat\u0131rlatmad\u0131r, dileyen \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r.<\/p>\n

\u0130slami davet, insanlara Rab\u2019lerinin emir ve yasaklar\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmaktan ibarettir. Bu hat\u0131rlatma, hi\u00e7bir \u015fekilde bask\u0131 ve \u015fiddetle de\u011fil, en g\u00fczel bir ifade ile yap\u0131lacakt\u0131r. Bu hat\u0131rlatman\u0131n i\u00e7eri\u011fi, nas\u0131l yap\u0131laca\u011f\u0131 ve kimlere hat\u0131rlat\u0131laca\u011f\u0131 bir b\u00fct\u00fcn olarak Kur’an’\u0131 Kerim\u2019de mevcuttur. Y\u00fcce Allah (cc), bu konuda Hz. Musa (as)\u2019\u0131 \u00f6rnek vermektedir. Hz. Musa (as), azg\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda s\u0131n\u0131r tan\u0131mayan Fir\u2019avn\u2019e g\u00f6nderilirken bile ondan, Fir\u2019avn\u2019e kar\u015f\u0131 yumu\u015fak davranmas\u0131 istemi\u015ftir.<\/p>\n

\u201cFir’avn’e gidin, \u00e7\u00fcnk\u00fc o azd\u0131. Ona yumu\u015fak s\u00f6z s\u00f6yleyin, belki \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r veya korkar.\u201d (Taha, 43-44)<\/p>\n

Davette yumu\u015fak olunmal\u0131 ki, davete muhatap olanlar, kendi istek ve arzlar\u0131yla, hi\u00e7bir bask\u0131 alt\u0131nda kalmadan, yaln\u0131zca Rabb\u2019ini raz\u0131 etmek d\u00fc\u015f\u00fcncesiyle \u00f6\u011f\u00fct als\u0131nlar, iman etsinler. Zaten ancak \u00f6\u011f\u00fct almak isteyen kimseler Kur’an\u2019dan \u00f6\u011f\u00fct alabilir.<\/p>\n

\u201cDileyen \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r.\u201d<\/p>\n

\u00d6\u011f\u00fct almak, \u00f6\u011f\u00fct alacak olan\u0131n \u00f6zg\u00fcr iradesine, talep etmesine ve samimi olmas\u0131na ba\u011fl\u0131d\u0131r. \u00d6\u011f\u00fct almada zor ve cebir kullanman\u0131n ya da hat\u0131r\u0131n yeri yoktur. \u00c7\u00fcnk\u00fc ilahi mesaj\u0131n yap\u0131s\u0131nda, zorlaman\u0131n ya da hat\u0131r\u0131n de\u011fil, \u00f6zg\u00fcr bir irade ile istemenin ve kabul etmenin yeri vard\u0131r.<\/p>\n

\u201cDinde zorlama yoktur, do\u011fruluk sap\u0131kl\u0131ktan ayr\u0131l\u0131p belli olmu\u015ftur. Kim ta\u011futu reddedip Allah\u2019a iman ederse elbette ki o, kopmayan sa\u011flam bir kulpa yap\u0131\u015fm\u0131\u015ft\u0131r.\u201d (Bakara, 256)<\/p>\n

\u00d6zg\u00fcr iradesiyle \u00f6\u011f\u00fct almak isteyen kimseler, Kur’an\u2019da belirtilen esaslardan hareketle ve Kur’an\u2019\u0131n iman edenlerde bulunmas\u0131n\u0131 istedi\u011fi \u00f6zellikleri \u00fczerlerinde bulundurmakla istedikleri \u00f6\u011f\u00fcd\u00fc alabilir ve Rabb\u2019lerini raz\u0131 edebilirler. Heva ve heveslerinden hareket edip \u201cBen b\u00f6yle d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum ve bu \u015fekilde anl\u0131yorum\u201d diyerek kendi indi g\u00f6r\u00fc\u015flerine g\u00f6re Kur’an’\u0131 yorumlamaya kalk\u0131\u015fanlar, Kur’an\u2019dan \u00f6\u011f\u00fct alamazlar. Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n istedi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fcleri e\u011fip b\u00fckmeden, tevil edip sapt\u0131rmadan dosdo\u011fru hareket edenler ve samimi olanlar Kur’an\u2019dan nasiplenip \u00f6\u011f\u00fct alabilirler.<\/p>\n

\u201cDileyen onu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr, \u00f6\u011f\u00fct al\u0131r. Allah dilemedik\u00e7e onlar \u00f6\u011f\u00fct alamazlar. O takva sahibidir ve O ma\u011ffiret sahibidir.\u201d (M\u00fcddessir, 55-56)<\/p>\n

Takvaya ula\u015fmak, Rabb\u2019inin ma\u011ffiretine kavu\u015fmak isteyen kimse, mutlak anlamda iman edip kabul etti\u011fi Kur’an\u2019\u0131n belirledi\u011fi \u00f6l\u00e7\u00fclere uygun bir \u015fekilde hareket etmeli, bu \u00f6l\u00e7\u00fclerin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmamal\u0131d\u0131r. Y\u00fcce Allah (cc), hidayet rehberi ve yol g\u00f6sterici olan kitab\u0131n\u0131 insanlara g\u00f6nderirken, bu kitaba nas\u0131l iman edilece\u011fini, bundan nas\u0131l \u00f6\u011f\u00fct al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131 da bildirmi\u015ftir. Bu bildirilen esaslara uygun hareket edenler, takvaya ve y\u00fcce Allah\u2019\u0131n rahmetine ve ma\u011ffiretine ula\u015f\u0131lacaklard\u0131r.<\/p>\n

\u201cDo\u011fru yola iletmek bize aittir.\u201d (Leyl, 12)<\/p>\n

\u201cK\u0131sa ve do\u011fru yolu Allah g\u00f6sterir. Ama o yoldan sapan da var. Allah dileseydi hepinizi hidayete ula\u015ft\u0131r\u0131rd\u0131.\u201d (Nahl, 9)<\/p>\n

Hidayeti bulmak ancak, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bildirdi\u011fi esaslara uygun iman etmek ve bu esaslara, hi\u00e7bir s\u0131k\u0131nt\u0131 duymadan teslim olmakla ula\u015f\u0131lacakt\u0131r. Ki\u015filerin, kendi zanlar\u0131na g\u00f6re iman etmeleri ve iman ettikten sonra istedikleri gibi hareket etmeleri onlar\u0131 hidayete de\u011fil sap\u0131kl\u0131\u011fa s\u00fcr\u00fckler.<\/p>\n

Vahyin g\u00f6nderilmesindeki eminlik, hidayet bulma ve yol g\u00f6sterme<\/p>\n

\u015eu ink\u00e2r edilemez bir ger\u00e7ektir ki insan, be\u015fer olu\u015fu nedeniyle eksiktir. Bu nedenle insandan sad\u0131r olabilecek her s\u00f6z, davran\u0131\u015f ya da bu s\u00f6z ve davran\u0131\u015flardan m\u00fcte\u015fekkil olan yasalar, mutlaka eksik ve hatal\u0131d\u0131r. Yar\u0131n kendilerinin ne olacaklar\u0131n\u0131 bilmeyen ki\u015filerin, insanlar\u0131n geleceklerini ipotek alt\u0131na alacak yasalar koymalar\u0131, toplumsal huzursuzlu\u011fa ve karga\u015faya yol a\u00e7acakt\u0131r. Oysa alemlerin Rabb\u2019in y\u00fcce Allah (cc) b\u00f6yle de\u011fildir.<\/p>\n

K\u00e2inat\u0131, insan\u0131 ve hayat\u0131 yaratan y\u00fcce Allah (cc), her t\u00fcrl\u00fc eksikliklerden ve hatalardan m\u00fcnezzehtir, y\u00fccedir. Bu nedenle O\u2019nun taraf\u0131ndan inzal edilen ilahi h\u00fck\u00fcmler de eksiksiz ve m\u00fckemmeldir. Y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131n yery\u00fcz\u00fcndeki hayatlar\u0131n\u0131 d\u00fczene koymak i\u00e7in g\u00f6nderdi\u011fi h\u00fck\u00fcmleri de yine bu m\u00fckemmeliyet i\u00e7erisinde g\u00f6ndermi\u015ftir.<\/p>\n

13-16- \u201cDe\u011ferli sahifeler i\u00e7inde, y\u00fckseltilmi\u015f ve temiz tutulmu\u015f bir \u015fekilde, de\u011ferli ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131lar\u0131n ellerinde (g\u00f6nderilmi\u015ftir.)\u201d<\/p>\n

Y\u00fcce Allah taraf\u0131ndan g\u00f6nderilen Tevhidi esaslar, g\u00fcvenilir yollarla, temiz sahifeler i\u00e7erisinde ve de\u011ferli, g\u00fc\u00e7l\u00fc el\u00e7iler vas\u0131tas\u0131yla g\u00f6nderilmi\u015f ve bizzat y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan koruma alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle hi\u00e7bir \u015fekilde de\u011fi\u015fikli\u011fe u\u011framam\u0131\u015f, be\u015feri ya da \u015feytani bir d\u00fc\u015f\u00fcnce kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u201cO (Kur’an) kovulmu\u015f \u015feyt\u00e2n\u0131n s\u00f6z\u00fc de\u011fildir.\u201d (Tekvir, 25)<\/p>\n

\u201cKi, o (Kur’an) elbette de\u011ferli bir el\u00e7inin s\u00f6z\u00fcd\u00fcr. O, bir \u015f\u00e2irin s\u00f6z\u00fc de\u011fildir. Ne de az inan\u0131yorsunuz! Bir k\u00e2hinin s\u00f6z\u00fc de de\u011fildir. Ne de az d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorsunuz!\u201d (Hakka, 40-42)<\/p>\n

\u201cSenden \u00f6nce hi\u00e7bir res\u00fbl ve nebi g\u00f6ndermemi\u015ftik ki o, temenni etti\u011fi zaman, \u015feyt\u00e2n onun temennisine (bir d\u00fc\u015f\u00fcnce) atm\u0131\u015f olmas\u0131n. Fakat All\u00e2h, \u015feyt\u00e2n\u0131n att\u0131\u011f\u0131n\u0131 siler, sonra kendi \u00e2yetlerini sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131r. All\u00e2h, alimdir, hakimdir.\u201d (Hac, 52)<\/p>\n

\u015eeytan ve \u015feytani d\u00fczenlerin, Tevhidi esaslar\u0131 kar\u0131\u015ft\u0131rmaya, davet metodunu bozmaya y\u00f6nelik \u00e7abalar\u0131 Kur’an\u2019a ve \u0130sl\u00e2m\u2019a hi\u00e7bir zarar veremez. Bug\u00fcn, \u015feytan\u0131n dostlar\u0131 olan Samiri soylu kimselerin, ilahi mesaj\u0131n metodunu bozmaya y\u00f6nelik \u00e7abalar\u0131, Kur’an\u2019\u0131n korunmu\u015flu\u011fu gere\u011fi bo\u015fa \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Bu nedenle Kur’an\u2019a iman edenlerin, iman ettikleri esaslar\u0131n sa\u011flaml\u0131\u011f\u0131na g\u00fcvenmeleri ve bu ilahi mesaja kendi hevalar\u0131ndan hi\u00e7bir katk\u0131 yapmadan hayatlar\u0131na uygulamalar\u0131 gerekir. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130sl\u00e2mi esaslara yap\u0131lan her katk\u0131, Rasulullah (as)\u2019\u0131n diliyle sap\u0131kl\u0131kt\u0131r.<\/p>\n

\u201c\u0130sl\u00e2m\u2019a sonrada kat\u0131lan her \u015fey bid\u2019at, her bid\u2019at sap\u0131kl\u0131k ve her sap\u0131kl\u0131k cehennemdedir.\u201d<\/p>\n

Vahyi esaslar, y\u00fcce Allah (cc) taraf\u0131ndan eksiksiz bir \u015fekilde insanlara g\u00f6nderilmi\u015f ve tamamlanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu nedenle Tevhidi esaslar, yap\u0131s\u0131 gere\u011fi d\u0131\u015far\u0131dan hi\u00e7bir m\u00fcdahaleyi kabul etmez ve S\u00fcnnetullahta varolan ilahi metodun d\u0131\u015f\u0131nda bir metodla insanlara duyurulamaz. \u00c7\u00fcnk\u00fc vahyi esaslar, ilahidir ve bu ilahi mesaj\u0131n kabul edilmesinde, ya\u015fan\u0131lmas\u0131nda ve tebli\u011f edilmesindeki metod da ilahidir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n tamam olarak g\u00f6nderdi\u011fi bir dine ve bu dinin davet, ya\u015fay\u0131\u015f ve uygulan\u0131\u015f metoduna, -hangi ama\u00e7la olursa olsun- yap\u0131lacak bir katk\u0131 bidat, sap\u0131kl\u0131k ve sonu cehennemliktir. \u0130lahi mesaj\u0131 tarihi s\u00fcre\u00e7te bozmak isteyen, kendilerine g\u00f6nderilen ilahi mesaj\u0131 de\u011fi\u015ftirme\u011fe \u00e7al\u0131\u015fan bozguncular\u0131n bir\u00e7ok \u00f6rnekleri g\u00f6r\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr.<\/p>\n

\u201cDerken o z\u00e2limler, onu, kendilerine s\u00f6ylenenden ba\u015fka bir s\u00f6zle de\u011fi\u015ftirdiler. Biz de yapt\u0131klar\u0131 k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerden dolay\u0131 o zalimlerin \u00fczerine g\u00f6kten bir azap indirdik.\u201d (Bakara, 59)<\/p>\n

Ne \u015feytan (aleyhillane) ve ne de \u015feytan\u0131n insan cinsinden olan yard\u0131mc\u0131lar\u0131, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n korumas\u0131 alt\u0131ndaki ilahi mesaj\u0131 ve bu mesaj\u0131n davet metodunu bozmaya ve de\u011fi\u015ftirmeye muktedir olamazlar. Onlar, ancak kendi \u015firk ve k\u00fcf\u00fcrlerini art\u0131rabilir ve cehennem ate\u015flerini alevlendirebilirler. \u00c7\u00fcnk\u00fc y\u00fcce Allah (cc), \u00e7ok sa\u011flam yollarla ilahi mesaj\u0131 g\u00f6ndermi\u015f ve onu koruma alt\u0131na alm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n

\u201cO, elbette de\u011ferli bir Kur’an’d\u0131r, sakl\u0131 bir Kit\u00e2ptad\u0131r ki, o (sakl\u0131 ola)na temizlerden ba\u015fkas\u0131 dokunmaz ve alemlerin Rabb\u2019inden indirilmi\u015ftir.\u201d (Vak\u0131a, 77-80)<\/p>\n

\u201cMuhakkak ki o (Kur’an), \u00e2lemlerin Rabb\u2019inin indirmesidir. Onu, er-R\u00fbhu’l-Emin (Cebr\u00e2il) indirdi; senin kalbine; uyar\u0131c\u0131lardan olman i\u00e7in.\u201d (\u015euara, 192-194)<\/p>\n

\u201cKesinlikle, o \u015ferefli bir Kur’an’d\u0131r, korunan bir levhadad\u0131r.\u201d (Buruc, 21-22)<\/p>\n

\u0130nsanl\u0131\u011f\u0131, be\u015feri sistemlerin karanl\u0131klar\u0131ndan kurtar\u0131p vahyin ayd\u0131nl\u0131\u011f\u0131na \u00e7\u0131karmak i\u00e7in sa\u011flam yollarla g\u00f6nderilen Kur’an, g\u00f6nderili\u015findeki benzersizlik gibi h\u00fck\u00fcmleri de benzersizdir. Kur’an, hem h\u00fck\u00fcmlerindeki adil ve rahmet olu\u015fu, sorunlara en g\u00fczel \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fc \u00e7\u00f6z\u00fcm getiri\u015fi nedeniyle hem de \u00e7a\u011flar\u00fcst\u00fc ve evrensel olu\u015fu y\u00f6n\u00fcyle be\u015ferin yazd\u0131\u011f\u0131 hi\u00e7bir yasa ve hi\u00e7bir kitapla k\u0131yaslanamayacak kadar e\u015fsizdir.<\/p>\n

Kur’an\u2019\u0131n, her y\u00f6n\u00fcyle e\u015fsiz olu\u015fu, onun hayata aktar\u0131lmas\u0131nda, insanlara verdi\u011fi huzur ve mutluluk y\u00f6n\u00fcyle de benzersizdir. Zaten bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), Kur\u2019ani h\u00fck\u00fcmleri ayd\u0131nl\u0131k, be\u015feri h\u00fck\u00fcmleri karanl\u0131k olarak tarif etmektedir. Karanl\u0131k nas\u0131l ki, hi\u00e7bir zaman ve hi\u00e7bir \u015fekilde ayd\u0131nl\u0131\u011fa benzemiyorsa, be\u015feri sistemler de \u00f6yle \u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmlerle k\u0131yaslanamaz.<\/p>\n

Kur’an ile be\u015feri h\u00fck\u00fcmlerin benzersizlikleri, insana kazand\u0131rd\u0131\u011f\u0131 kimlik a\u00e7\u0131s\u0131ndan da kendi g\u00f6sterir. \u0130sl\u00e2mi esaslara g\u00f6re hayat\u0131n\u0131 d\u00fczenleyen kimseler, huzur ve mutlu olmalar\u0131n\u0131n yan\u0131nda onurlu ve \u00f6zg\u00fcr bir kimli\u011fe kavu\u015furlarken; be\u015feri h\u00fck\u00fcmleri kabul edenler, s\u00fcrekli huzursuz ve mutsuz bir hayat s\u00fcrerler ve kendi cinslerinden insanlara kar\u015f\u0131 ezik, \u00e7\u0131karc\u0131d\u0131rlar.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar, Rab’lerini raz\u0131 ederlerken, be\u015feri sistemlere tabi olanlar Rab’lerine isyan etmektedirler. \u0130sl\u00e2mi h\u00fck\u00fcmlere g\u00f6re ya\u015fayanlar, d\u00fcnya ve ahirette kurtulu\u015fa ula\u015f\u0131p cennetle m\u00fck\u00e2fatland\u0131r\u0131rlarken; be\u015feri h\u00fck\u00fcmleri ya\u015fam tarz\u0131 olarak alanlar hem d\u00fcnya hayat\u0131nda rezil olmaktad\u0131rlar, hem de ahirette ebediyen cehennemde yanmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), \u0130sl\u00e2mi esaslara g\u00f6re ya\u015fayanlarla be\u015feri sistemlere g\u00f6re ya\u015fayanlar aras\u0131ndaki fark\u0131 \u015f\u00f6yle belirtmektedir.<\/p>\n

\u201cYoksa biz, inan\u0131p iyi i\u015fler yapanlar\u0131, yery\u00fcz\u00fcnde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z? Yoksa korunanlar\u0131 yoldan \u00e7\u0131kanlar gibi mi tutaca\u011f\u0131z?\u201d (Sad, 28)<\/p>\n

\u201cBiz M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 g\u00fcnahk\u00e2rlar gibi yapar m\u0131y\u0131z hi\u00e7?\u201d (Kalem, 35)<\/p>\n

\u201cRabb\u2019inden bir delil \u00fczerinde bulunan insan, k\u00f6t\u00fc i\u015fi kendilerine s\u00fcslendirilen ve keyiflerine uyan kimseler gibi olur mu?\u201d (Muhammed, 14)<\/p>\n

B\u00fct\u00fcn bu ilahi uyar\u0131lara ra\u011fmen insanlar\u0131n \u00e7o\u011fu, h\u00e2l\u00e2 be\u015feri ta\u011futi sistemlere tabi olmakta, be\u015feri sistemlerin esareti, zulm\u00fc ve bask\u0131s\u0131 alt\u0131nda huzursuz, mutsuz, kaos ve bunal\u0131m i\u00e7erisinde, \u015fiddet ve ter\u00f6r alt\u0131nda ya\u015famaktad\u0131rlar. Bu kimseler, isyan ve nank\u00f6rl\u00fcklerinde direterek kurtulu\u015f yollar\u0131n\u0131 g\u00f6steren Tevhidi esaslara y\u00f6nelmemekte, Rab\u2019lerinin h\u00fck\u00fcmlerine teslim olup O\u2019nu raz\u0131 etmeye \u00e7al\u0131\u015fmamaktad\u0131rlar.<\/p>\n

\u0130nsan Nank\u00f6rd\u00fcr<\/p>\n

17-22- \u201cKahrolas\u0131 insan, ne kadar da n\u00e2nk\u00f6rd\u00fcr! (All\u00e2h) kendisini hangi \u015feyden yaratt\u0131? Nutfe (sperm)den. Onu yaratt\u0131, ona bi\u00e7im verdi, sonra ona yolu kolayla\u015ft\u0131rd\u0131, sonra onu \u00f6ld\u00fcrd\u00fc, kabre koydurdu, sonra diledi\u011fi zaman onu diriltip kald\u0131rd\u0131\u201d<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n ihsan etti\u011fi onca nimete, indirdi\u011fi Tevhidi esaslara ra\u011fmen, ilahi mesaja gere\u011fince iman etmemek ve bu esaslar\u0131 hayat prensipleri haline getirip bu prensipler do\u011frultusunda ya\u015famamak, en b\u00fcy\u00fck nank\u00f6rl\u00fck ve k\u00fcf\u00fcrd\u00fcr. \u0130nsan, kendi yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmeden kendisini yaratan Rabb’ine e\u015f ko\u015far, isyan eder, nank\u00f6rl\u00fck yapar.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc) insan\u0131 belli belirsiz bir sudan yaratm\u0131\u015f, onu en g\u00fczel bir bi\u00e7imde \u015fekillendirmi\u015f, ona her birinin g\u00f6revi ayr\u0131 olan organlar nasip etmi\u015f, onu d\u00fc\u015f\u00fcnme, akletme, konu\u015fma yetenekleriyle donatm\u0131\u015ft\u0131r. En g\u00fczel bir \u015fekilde yarat\u0131lan insana d\u00fcnya hayat\u0131nda zevk al\u0131p haz duyaca\u011f\u0131 mal, m\u00fclk e\u015f ve \u00e7ocuklar nasip edilmi\u015f, hi\u00e7bir \u00fccret talep edilmeden su, hava, ay, g\u00fcne\u015f ve de\u011fi\u015fik nimetler onun emrine tahsis edilmi\u015ftir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), insanlara verdi\u011fi d\u00fcnyevi ve fiziki nimetlerden, manevi haz ve duygulardan daha \u00f6nemli olan ve insanlara Tevhidi esaslar\u0131 g\u00f6ndermi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131, be\u015feri sistemlerin karanl\u0131klar\u0131ndan \u0130slami nura ve ayd\u0131nl\u0131\u011fa \u00e7\u0131karan hidayet rehberi olan Kur’an, d\u00fcnya hayat\u0131nda huzur ve mutlulu\u011fun, \u00f6zg\u00fcrl\u00fck ve adaletin, sevgi ve bar\u0131\u015f\u0131n kayna\u011f\u0131d\u0131r. Kur\u2019ani esaslar\u0131n insanlara verdi\u011fi huzur ve saadeti, be\u015feri hi\u00e7bir sistem veremez, bu g\u00fcne kadar da vermemi\u015ftir.<\/p>\n

Tevhidi esaslar do\u011frultusunda hareket etmesi halinde y\u00fcce Allah (cc) insana, ahiret hayat\u0131nda kurtulu\u015fu, rahmeti, cennet ve sonsuz m\u00fckafatlar\u0131 nasip edecektir. Ancak insan, Rabb\u2019inin kendisine ikram etti\u011fi b\u00fct\u00fcn nimetleri g\u00f6rmezlikten gelerek nank\u00f6rl\u00fck yapm\u0131\u015f, Rabb\u2019ine isyan etmi\u015f ve \u015firk ko\u015fmu\u015ftur. \u0130nsan ger\u00e7ekten \u00e7ok cahil ve nank\u00f6rd\u00fcr.<\/p>\n

Nank\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fc ya\u015fam tarz\u0131 olarak alan insanlar, \u015f\u00fck\u00fcr yerine nank\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fc, imana kar\u015f\u0131 k\u00fcfr\u00fc, ayd\u0131nl\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 karanl\u0131\u011f\u0131 se\u00e7mi\u015fler, k\u00f6leli\u011fi kullu\u011fa, esareti \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011fe, zulm\u00fc adalete, nefreti sevgiye, d\u00fc\u015fmanl\u0131\u011f\u0131 dostlu\u011fa tercih etmi\u015flerdir. B\u00f6ylece bu kimseler, ahiret hayat\u0131nda, m\u00fckafat yerine cezay\u0131, cennet yerine cehennemi, rahmet yerine azab\u0131 kendi iradeleri ile se\u00e7mi\u015flerdir.<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131n nank\u00f6rl\u00fck etmeleri, isyan edip \u015firk ko\u015fmalar\u0131, ne b\u00fcy\u00fck bir cehalet ve ne b\u00fcy\u00fck bir zul\u00fcmd\u00fcr. \u0130nsanlar, ger\u00e7ekten \u00e7ok cahil ve zalimdirler ki, kendilerine verilen onca nimeti, ilahi hidayeti ve vahyi emaneti terk etmi\u015flerdir.<\/p>\n

\u201cBiz em\u00e2neti, g\u00f6klere, yere ve da\u011flara sunduk; onu y\u00fcklenmekten ka\u00e7\u0131nd\u0131lar, ondan korktular; onu insan y\u00fcklendi; do\u011frusu o, \u00e7ok z\u00e2lim, \u00e7ok c\u00e2hildir.\u201d (Ahzab, 72)<\/p>\n

\u0130nsanlar, nas\u0131l ve neden yarat\u0131ld\u0131klar\u0131n\u0131, nas\u0131l \u015fekillenip bi\u00e7imlendiklerini d\u00fc\u015f\u00fcnmedikleri gibi, kendilerine verilen hidayeti ve bah\u015fedilen nimetleri de d\u00fc\u015f\u00fcnmemi\u015flerdir. \u0130man etmeyen insanlar, g\u00fcne\u015fin ayd\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rmemek i\u00e7in g\u00f6zlerini kapatan kimseler gibi, ger\u00e7ekleri kabul etmemek i\u00e7in ak\u0131llar\u0131n\u0131 devre d\u0131\u015f\u0131 b\u0131rakarak d\u00fc\u015f\u00fcnmemi\u015f, duygu ve hevalar\u0131 ile hareket etmi\u015flerdir. \u0130\u015fte bu, b\u00fcy\u00fck bir cehalet ve insanlar\u0131n kendilerine yapt\u0131klar\u0131 en b\u00fcy\u00fck zul\u00fcmd\u00fcr.<\/p>\n

23- \u201cKesinlikle insan, O’nun kendisine emretti\u011fini yapmad\u0131.\u201d<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc) insanlara, birey baz\u0131nda ve toplumsal ba\u011flamda neler yapmalar\u0131 gerekti\u011fini \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f ve buna uygun hareket etmelerini istemi\u015ftir. \u0130nsanlar\u0131n bunlar\u0131 yapmalar\u0131 ya da yapmamalar\u0131 halinde de hangi s\u0131fatlar\u0131 alacaklar\u0131n\u0131 bildirmi\u015ftir. M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n, birey ve toplumsal bazda yapmalar\u0131 gerekenler.<\/p>\n

Birey Baz\u0131nda<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), g\u00f6nderdi\u011fi ilahi mesaja kar\u015f\u0131 birey baz\u0131nda kullar\u0131n\u0131n neler yapmalar\u0131 gerekti\u011fini \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015ftir. Bunlar, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n g\u00f6nderdi\u011fi hidayet rehberi Kur’an\u2019a iman etmeleri (2\/38), ta\u011futtan y\u00fcz \u00e7evirmeleri (2\/256), zalimlere hi\u00e7bir \u015fekilde meyledip sevgi beslememeleri (11\/113), \u015firk ko\u015fmamalar\u0131, k\u00fcfre ve zulme kin ve d\u00fc\u015fmanl\u0131k beslemeleri, namaz\u0131 k\u0131lmalar\u0131, infak etmeleri, yalan s\u00f6ylememeleri, haramlara yakla\u015fmamalar\u0131, zina yapmamalar\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Toplumsal Anlamda<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n, topluca Allah\u2019\u0131n ipine sar\u0131l\u0131p cemaat olmalar\u0131 (3\/103), velayet ve s\u0131rda\u015fl\u0131k hukukunu olu\u015fturmalar\u0131, birbirlerini veli edinmeleri (9\/71,16), da\u011f\u0131l\u0131p par\u00e7alanmamalar\u0131 (8\/46), Allah yolunda cihad edip k\u00fcf\u00fcr ve zorbal\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 bir duvar\u0131n tu\u011flalar\u0131 gibi kenetle\u015fmeleri (61\/4), aralar\u0131ndaki ihtilaflar\u0131 Kur’an ve Peygamberi \u00f6rnekli\u011fe g\u00f6t\u00fcr\u00fcp \u00e7\u00f6z\u00fcme kavu\u015fturmalar\u0131 (4\/59,61), karde\u015flerini kendi \u00f6z nefislerine tercih etmeleri (59\/9), karde\u015flerine kar\u015f\u0131 yumu\u015fak olmalar\u0131 (4\/75), \u0130sl\u00e2mi daveti, bir cemaat ve birliktelik ruhu i\u00e7inde yerine getirmeleri (41\/33), Rab\u2019lerinin r\u0131zas\u0131 do\u011frultusunda \u00e7al\u0131\u015fan M\u00fcsl\u00fcmanlarla beraber bulunmalar\u0131d\u0131r(18\/28).<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bildirdi\u011fi apa\u00e7\u0131k h\u00fck\u00fcmlere ra\u011fmen insanlardan kimileri, Allah\u2019\u0131n emirlerinin ya t\u00fcm\u00fcn\u00fc yapmam\u0131\u015f ya da bir k\u0131sm\u0131n\u0131 yap\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terk ederek k\u00fcfre, \u015firke, f\u0131sk ve nifaka girmi\u015flerdir. \u0130\u015fte bu, b\u00fcy\u00fck bir ziyan ve h\u00fcsrand\u0131r.<\/p>\n

R\u0131z\u0131k<\/p>\n

24-32- \u0130nsan \u015fu yiyece\u011fine baks\u0131n. Biz suyu iyice d\u00f6kt\u00fck, sonra topra\u011f\u0131 g\u00fczelce yard\u0131k da; orada bitirdik dane, \u00fcz\u00fcm, yonca, zeytin, hurma, iri ve g\u00fcr bah\u00e7eler, meyve ve \u00e7ay\u0131r; sizin ve hayvanlar\u0131n\u0131z\u0131n ge\u00e7imi i\u00e7in.<\/p>\n

Abese suresinin bu b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde y\u00fcce Allah(cc), insanlar\u0131n dikkatlerini, kendilerine verilen r\u0131z\u0131klara \u00e7ekmekte ve r\u0131zk\u0131 nas\u0131l yaratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klamaktad\u0131r. \u0130nsanlar\u0131n ve hayvanlar\u0131n r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131n kendisi taraf\u0131ndan verildi\u011fini, Rezzak olan\u0131n kendisi oldu\u011funu insanlara duyuran y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n r\u0131z\u0131k endi\u015fesiyle kendisinden ba\u015fka kimseleri de Rab edinmemelerini istemektedir.<\/p>\n

\u0130nsan nank\u00f6r olunca, kendisine bah\u015fedilen say\u0131s\u0131z nimetlerin kendisine nas\u0131l verildi\u011fini bu nimetlerin nereden geldiklerini de d\u00fc\u015f\u00fcnmez. Nank\u00f6r kimse, t\u0131pk\u0131 Karun gibi, her \u015feyi kendisinin elde etti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. B\u00f6yle bir kimse, k\u00e2inattaki olu\u015fumlar\u0131, hayat\u0131, do\u011fay\u0131 ve do\u011fada varolan olay ve olgular aras\u0131ndaki ili\u015fkileri d\u00fc\u015f\u00fcnmez. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmeyen nank\u00f6r insan, kendisine verilen nimetlerin bir g\u00fcn kendisinden al\u0131naca\u011f\u0131n\u0131 ya da b\u00fct\u00fcn bu verilenleri geride b\u0131rak\u0131p \u00f6lece\u011fini de d\u00fc\u015f\u00fcnmez.<\/p>\n

Heva ve arzusunun isteklerine boyun e\u011fip Rabb\u2019ine kar\u015f\u0131 nank\u00f6rl\u00fck yaparak isyan eden insan, bir g\u00fcn mutlaka \u00f6lecek ve yapt\u0131klar\u0131n\u0131n hesab\u0131n\u0131 Rabb\u2019ine verecektir. \u00d6l\u00fcm, d\u00fcnya hayat\u0131n\u0131 ebedi san\u0131p ama\u00e7 edinen kimse i\u00e7in \u00e7ok \u00f6nemli bir ibrettir. \u0130nsan\u0131n, sahip oldu\u011fu her \u015feyden soyutlan\u0131p yapayaln\u0131z bir \u015fekilde topra\u011f\u0131n alt\u0131na girmesi ve beraberinde hi\u00e7bir \u015fey g\u00f6t\u00fcrmeden yapayaln\u0131z gitmesi \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmesi gereken \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir olayd\u0131r.<\/p>\n

D\u00fcnya hayat\u0131nda, ebedi ya\u015fayacakm\u0131\u015f gibi mal ve servet y\u0131\u011fan, d\u00fcnyal\u0131k pe\u015finde ko\u015fan, bu y\u00fczden Rabb\u2019inden kendisine g\u00f6nderilen Tevhidi esaslar\u0131 g\u00f6rmezden gelen kimse, \u00f6l\u00fcm\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcnmek bile istemez. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u00f6l\u00fcmle b\u00fct\u00fcn varl\u0131klar\u0131n\u0131 kaybedece\u011fini ve kendisine verilenlerin hesab\u0131n\u0131n sorulaca\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr.<\/p>\n

\u00d6l\u00fcm\u00fcn, b\u00fcy\u00fck ibret oldu\u011funu gere\u011fince d\u00fc\u015f\u00fcnen ve akleden bir kimse, elbette kendisi a\u00e7\u0131s\u0131ndan hay\u0131rl\u0131 olabilecek bir sonu\u00e7lara ula\u015facakt\u0131r. Bu sonu\u00e7 ise ki\u015fiyi, y\u00fcce Allah\u2019a iman etmeye sevk edecek ve Rabb\u2019inden kendisine g\u00f6nderilen Tevhidi esaslar do\u011frultusunda hareket etmesini sa\u011flayacakt\u0131r. Bunun sonucunda insan, d\u00fcnya hayat\u0131nda Rabb\u2019ini raz\u0131 edebilecek fiiller i\u015fleyecek, kendisine verilen nimetleri nas\u0131l kullanmas\u0131 gerekti\u011fini bilecek ve Rabb’ine \u015f\u00fckredecektir.<\/p>\n

\u00d6l\u00fcm\u00fcn bir ibret oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnmeyen kimi insanlar, \u00f6l\u00fcmden ibret almad\u0131klar\u0131 i\u00e7in, hesap vermeye de iman etmeyecek, Rab’lerine kar\u015f\u0131 k\u00fcf\u00fcr ve azg\u0131nl\u0131klar\u0131na devam edeceklerdir. Bu kimseler, Rabb\u2019lerinden kendilerine g\u00f6nderilen emirleri yapmazlar ve isyan i\u00e7inde ya\u015famlar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcr\u00fcrler. Bunun nedeni, kendilerine verilen nimetleri kendilerinden bilmeleri, kendilerini yeterli g\u00f6rmeleridir.<\/p>\n

\u201cKesinlikle insan kendisini yeterli\/m\u00fcsta\u011fni g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcnden azar.\u201d (Alak, 6-7)<\/p>\n

Kendini yeterli g\u00f6rme ve m\u00fcsta\u011fnilik, insan\u0131 tu\u011fyana s\u00fcr\u00fckler ve Rabb\u2019inin emirlerinden uzakla\u015ft\u0131r\u0131r. B\u00f6ylece insan, d\u00fcnya hayat\u0131nda y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emirlerinden uzak bir hayat s\u00fcrer, azg\u0131nla\u015f\u0131p tu\u011fyan eder. Bu isyan ve azg\u0131nl\u0131k, \u00e7e\u015fitli \u015fekillerde yap\u0131lmakta ve bu azg\u0131nlar de\u011fi\u015fik s\u0131fatlar almaktad\u0131rlar.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019a iman etmeyerek O\u2019nun hi\u00e7bir emrini yerine getirmeyen k\u00e2firlerle, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bir k\u0131s\u0131m emirlerini yerine getirip bir k\u0131sm\u0131n\u0131 terk eden m\u00fc\u015frikler ayn\u0131d\u0131r ve her iki grup da sonu\u00e7 itibariyle k\u00e2firdirler. Ayn\u0131 \u015fekilde, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emirlerini ya\u015fam\u0131nda ikinci plana iten fas\u0131klarla, bu emirlere iman etmedikleri halde g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fte yapan m\u00fcnaf\u0131klar da k\u00e2firler grubundand\u0131rlar. \u015eu ger\u00e7e\u011fi belirtmekte fayda vard\u0131r; y\u00fcce Allah\u2019\u0131n bir emrini yapmamakla, t\u00fcm emirlerini yapmamak aras\u0131nda k\u00fcfre ve \u015firke d\u00fc\u015fme konusunda fazla bir fark yoktur.<\/p>\n

24-32- \u0130nsan yiyece\u011fine bir baks\u0131n; biz suyu d\u00f6kt\u00fck\u00e7e d\u00f6kt\u00fck. Sonra topra\u011f\u0131 yayd\u0131k\u00e7a yayd\u0131k, orada bitirdik dane, \u00fcz\u00fcm, yonca, zeytinler, hurmalar, iri ve s\u0131k a\u011fa\u00e7l\u0131 bah\u00e7eler, meyve ve \u00e7ay\u0131r(lar). Sizin ve hayvanlar\u0131n\u0131z\u0131n ge\u00e7imi i\u00e7in!<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131n ya\u015famlar\u0131nda r\u0131z\u0131k \u00e7ok \u00f6nemli bir yer tutmaktad\u0131r. Bu nedenle bir\u00e7ok insan, r\u0131z\u0131k endi\u015fesiyle hareket etmekte, r\u0131zk\u0131 elde etmek i\u00e7in kimi zaman yanl\u0131\u015f yollara sapmakta, harama y\u00f6nelmektedir. Bunun sonucunda insan, kimi zaman r\u0131z\u0131k endi\u015fesiyle Rabb\u2019i y\u00fcce Allah\u2019a e\u015fler ko\u015fmaktad\u0131r. \u0130\u015fte bu nedenle y\u00fcce Allah (cc), r\u0131zk\u0131 kendisinin verdi\u011fini, insanlar\u0131n bunu bilmelerini ve Rububiyette kendisine e\u015f ko\u015fmamalar\u0131n\u0131 istemektedir.<\/p>\n

\u201cArz\u0131 da yayd\u0131k, oraya sa\u011flam da\u011flar att\u0131k ve orada \u00f6l\u00e7\u00fcl\u00fc m\u00fctenasip \u015feyler bitirdik. Orada sizin i\u00e7in ve sizin beslemedi\u011finiz kimseler i\u00e7in ge\u00e7imlikler var ettik.\u201d (Hicr, 19-20)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah(cc), gerek Abese suresinde, gerekse di\u011fer bir\u00e7ok surede, Uluhiyet ve Rububiyetin kendisine ait oldu\u011funu bildirmektedir. \u0130nsanlar\u0131n, kendi Rububiyetini gere\u011fince tan\u0131malar\u0131 i\u00e7in \u00f6rnekler veren y\u00fcce Allah (cc), Rububiyet s\u0131fat\u0131n\u0131n gere\u011fi olan \u00f6zelliklerini s\u0131ralamaktad\u0131r ki insanlar, rububiyet s\u0131fat\u0131n\u0131 ba\u015fkalar\u0131na verip \u015firke ve k\u00fcfre girmesinler.<\/p>\n

\u0130nsanlar\u0131 \u015firke d\u00fc\u015f\u00fcren ba\u015fl\u0131ca \u00fc\u00e7 \u00f6nemli neden vard\u0131r; bunlar r\u0131z\u0131k endi\u015fesi, bela ve musibete u\u011frama ile \u00f6l\u00fcm korkusu! Bu \u00fc\u00e7 neden, tarihin her d\u00f6neminde, insanlar\u0131n y\u00fcce Allah\u2019a y\u00f6nelmelerinde ve O\u2019nu birlemelerinde \u00e7ok b\u00fcy\u00fck birer engel te\u015fkil etmi\u015ftir.<\/p>\n

\u0130nsanlar, zorba diktat\u00f6rlerin bask\u0131 ve zulm\u00fc alt\u0131nda belaya u\u011frama ve i\u015fkence edilip \u00f6ld\u00fcr\u00fclme ya da r\u0131z\u0131klar\u0131n\u0131n ellerinden al\u0131n\u0131p a\u00e7 ve sefil kalma korkusu i\u00e7inde y\u00fcce Allah\u2019\u0131 b\u0131rak\u0131p zorba diktat\u00f6rleri ilah edinmi\u015fler, onlar\u0131 ceza ve m\u00fck\u00e2fat verici birer g\u00fc\u00e7, birer ilah olarak kabul edip onlara y\u00f6nelmi\u015flerdir.<\/p>\n

Bir tak\u0131m insanlar da, r\u0131z\u0131k pe\u015finde ko\u015fma, r\u0131z\u0131k temin etme gibi nedenlerle y\u00fcce Allah\u2019a kar\u015f\u0131 olan sorumluluklar\u0131n\u0131 yerine getirememi\u015f, y\u00fcce Allah\u2019a kulluk yapmak yerine r\u0131z\u0131kta \u00fcst\u00fcn g\u00f6rd\u00fckleri kimselere k\u00f6lelik yapm\u0131\u015flard\u0131r. Bu kimseler, b\u00f6ylece kendilerini r\u0131z\u0131kland\u0131ran ger\u00e7ek r\u0131z\u0131k sahibi Rab\u2019lerine ortak ko\u015fmu\u015flard\u0131r.<\/p>\n

Abese suresi, Uluhiyet ve Rububiyetin yaln\u0131zca y\u00fcce Allah\u2019a ait oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fini, insanlar\u0131n kavramalar\u0131 ve Rab\u2019leri y\u00fcce Allah\u2019a e\u015f ko\u015fmamalar\u0131 i\u00e7in net bir \u015fekilde bildirmektedir. B\u00f6ylece insanlar, yaratan\u0131n, \u015fekillendirenin, hidayetiyle yol g\u00f6sterenin, r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131p besleyenin, \u00f6ld\u00fcr\u00fcp diriltecek ve k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc hesaba \u00e7ekecek olan\u0131n, yap\u0131lan amellere g\u00f6re ceza ve m\u00fckafat verecek olan\u0131n y\u00fcce Allah (cc) oldu\u011funu bilecekler ve Rab’lerine e\u015f ko\u015fmadan iman edeceklerdir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131 zat\u0131nda ve s\u0131fatlar\u0131nda birleyen bir m\u00fc\u2019min, yaratan\u0131n, bi\u00e7imlendirip \u015fekil verenin, r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131p ya\u015fatan\u0131n, \u00f6ld\u00fcr\u00fcp yeniden diriltecek olan\u0131n, hesap g\u00f6r\u00fcc\u00fcn\u00fcn, ceza ve m\u00fckafat vericinin yaln\u0131zca y\u00fcce Allah(cc) oldu\u011funu bilir. Bu nedenle m\u00fc\u2019min ki\u015fi, uluhiyet ve rububiyette hi\u00e7bir \u015fekilde Rabb\u2019ine ortak ko\u015fmaz.<\/p>\n

M\u00fc\u2019minler, y\u00fcce Allah (cc) dilemedik\u00e7e hi\u00e7 kimsenin, insana fayda ve zarar veremeyece\u011fini ve O\u2019nun taktir etti\u011fi an gelmeden hi\u00e7 kimsenin \u00f6lmeyece\u011fini, bilirler. Kainatta bulunan her \u015fey, ancak y\u00fcce Allah\u2019\u0131n takdir etti\u011fi \u015fekilde ve zamanda vuku bulacakt\u0131r. Bu ger\u00e7e\u011fi kabul edip Rab\u2019lerine gere\u011fi gibi iman edenler ve ya\u015famlar\u0131n\u0131 Rab\u2019lerinin indirdi\u011fi vahyi esaslara g\u00f6re d\u00fczenleyenler ger\u00e7ekten iman eden M\u00fcsl\u00fcmanlard\u0131r ki, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc kurtulanlar da i\u015fte onlar olacakt\u0131r.<\/p>\n

Hesaba \u00c7ekilme<\/p>\n

Her nimetin bir k\u00fclfeti oldu\u011fu gibi, verilen her \u015feyin de bir hesab\u0131 vard\u0131r. Hesap ortaya konuldu\u011funda ise, i\u015fte o zaman i\u015f i\u015ften ge\u00e7mi\u015f olacak, pi\u015fmanl\u0131klar ve s\u0131zlanmalar ki\u015fiye bir fayda sa\u011flayamayacakt\u0131r. Hayat ve \u00f6l\u00fcm aras\u0131ndaki mesafede yap\u0131lan her \u015feyin hesab\u0131 mutlaka sorulacak ve o g\u00fcn su\u00e7lu olan bir kimseye hi\u00e7bir \u015fey fayda vermeyecektir.<\/p>\n

Abese suresi insan\u0131, insan\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131, ona \u00e7e\u015fitli nimet ve r\u0131z\u0131klar\u0131n verili\u015fini anlatmakta, insan\u0131n hidayete ula\u015fmas\u0131n\u0131 istemektedir. Sure, insan\u0131n mutlaka hesaba \u00e7ekilece\u011fini ve hesap verece\u011fini, hesab\u0131n\u0131n nas\u0131l olaca\u011f\u0131n\u0131 bir b\u00fct\u00fcn olarak a\u00e7\u0131klamaktad\u0131r. \u0130nsan\u0131n Tevhidi esaslara y\u00f6nelip iman etmesi i\u00e7in yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131ndan \u00f6l\u00fcm\u00fcne, yeniden dirilmesinden hesaba \u00e7ekilece\u011fini ana, d\u00fcnyadaki durumundan k\u0131yamet an\u0131ndaki tav\u0131r ve davran\u0131\u015flar\u0131na kadar her \u015feyi g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne dermektedir.<\/p>\n

33-37- \u201c\u00c7arp\u0131nca kulaklar\u0131 sa\u011f\u0131r eden o g\u00fcr\u00fclt\u00fc geldi\u011fi zaman, i\u015fte o g\u00fcn ki\u015fi ka\u00e7ar: karde\u015finden, anas\u0131ndan, babas\u0131ndan, e\u015finden ve o\u011fullar\u0131ndan. O g\u00fcn, onlardan her ki\u015finin, kendisine yeter derecede i\u015fi vard\u0131r.\u201d<\/p>\n

D\u00fcnya hayat\u0131nda, kendileri i\u00e7in her \u015feyin feda edildi\u011fi, her t\u00fcrl\u00fc sorumluluklar\u0131 y\u00fcklenilen, onlar i\u00e7in her t\u00fcrl\u00fc tehlikeye g\u00f6\u011f\u00fcs gerilen, d\u00fcnyevi b\u00fct\u00fcn de\u011ferlerden daha \u00e7ok sevilen, bir dedikleri iki edilmeyen karde\u015f, anne, baba, e\u015f ve evlatlardan, ger\u00e7eklerin apa\u00e7\u0131k ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131, ger\u00e7eklerler y\u00fczy\u00fcze gelindi\u011fi o hesap g\u00fcn\u00fcnde onlardan ka\u00e7\u0131lacak, onlarla y\u00fczy\u00fcze gelmemeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131lacakt\u0131r.<\/p>\n

\u0130nsan, d\u00fcnya hayat\u0131nda ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 s\u00fcreci \u00e7ok iyi de\u011ferlendirmeli, \u00f6nceliklerini \u00e7ok iyi tespit etmeli, kendisi i\u00e7in d\u00fcnya ve ahiret hayat\u0131nda fayda ve zarar verecek olan \u015feyleri \u00e7ok iyi bilmelidir. Aksi halde son pi\u015fmanl\u0131k ki\u015fiye hi\u00e7bir fayda sa\u011flamayacakt\u0131r. Ak\u0131ll\u0131 kimse, kendisine zarar verecek \u015feylerden ka\u00e7mal\u0131, fayda verecek \u015feylere \u00f6nem vermeli, hayat\u0131nda faydal\u0131 \u015feyleri \u00f6ncelemelidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc ancak o halde d\u00fcnya ve ahirette huzur ve mutlulu\u011fu bulacak ve ancak o durumda nefsini Rabb\u2019inden sat\u0131n alarak kurtulu\u015fa ula\u015facakt\u0131r.<\/p>\n

\u0130nsan hayat\u0131nda ailenin \u00e7ok b\u00fcy\u00fck bir yeri, \u00f6nemli bir fonksiyonu vard\u0131r. \u0130nsan i\u00e7in aile, vazge\u00e7ilmez bir de\u011ferdir. Aile, insan\u0131n yeti\u015fmesinde, olgunla\u015fmas\u0131nda, sosyalle\u015fmesinde en \u00f6nemli kurum, ilk e\u011fitim yuvas\u0131d\u0131r. Anne-baba, insan i\u00e7in bir g\u00fcvence ve koruma unsuru oldu\u011fu gibi, \u00e7ocuklar da anne-baba, insan i\u00e7in hayat\u0131n tad\u0131, e\u011flencesi ve anlam\u0131d\u0131r. Karde\u015fler, insan i\u00e7in arkada\u015f, s\u0131rda\u015f ve koruyucudurlar. \u0130\u015fte bu nedenle insan ya\u015fam\u0131nda aile, d\u00fcnyevi her de\u011ferin \u00fcst\u00fcnde bir yere sahiptirler.<\/p>\n

\u0130nsan\u0131n ailesine kar\u015f\u0131 besledi\u011fi a\u015f\u0131r\u0131 d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fck ve sevgi, \u00e7o\u011fu kez onun kimi sorumluluklar\u0131n\u0131, Rabb\u2019ine kar\u015f\u0131 kulluk g\u00f6revlerini ikinci plana itmesine ve giderek unutmas\u0131na neden olmaktad\u0131r. Bu ise, ki\u015fi i\u00e7in hay\u0131r de\u011fil \u015fer olmaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc insan i\u00e7in as\u0131l ve \u00f6ncelikli olmas\u0131 gereken Rabb\u2019ine kar\u015f\u0131 olan kulluk g\u00f6revleridir. Bu kulluk g\u00f6revlerinin \u00f6n\u00fcne ba\u015fka de\u011ferleri almak ki\u015fi i\u00e7in \u015fer oldu\u011fu gibi, ayn\u0131 zamanda ki\u015finin \u015firke ve k\u00fcfre d\u00fc\u015fmesine neden olur. Y\u00fcce Allah (cc), kullar\u0131n\u0131, e\u015fleri ve \u00e7ocuklar\u0131 konusunda uyarmakta ve onlar\u0131n Rab\u2019lerine y\u00f6nelmelerini istemektedir.<\/p>\n

\u201cEy iman edenler, e\u015flerinizden ve \u00e7ocuklar\u0131n\u0131zdan baz\u0131lar\u0131 size d\u00fc\u015fmand\u0131r. Onlardan sak\u0131n\u0131n. Ama affeder, ho\u015f g\u00f6r\u00fcr, ba\u011f\u0131\u015flarsan\u0131z elbette ki Allah da ba\u011f\u0131\u015flayand\u0131r, esirgeyendir.<\/p>\n

Mallar\u0131n\u0131z ve evlatlar\u0131n\u0131z bir fitnedir; All\u00e2h ise, i\u015fte b\u00fcy\u00fck \u00f6d\u00fcl O’nun yan\u0131ndad\u0131r. O g\u00fcn, onlardan her ki\u015finin, kendisine yeter derecede i\u015fi vard\u0131r.\u201d (Te\u011fabun, 14-16)<\/p>\n

Allah yolundan al\u0131koyan her \u015fey, iman edenler i\u00e7in bir d\u00fc\u015fmand\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu Allah yolundan al\u0131koyucular, \u015feytan\u0131n g\u00f6revini \u00fcstlenmi\u015f bir halde, o m\u00fc\u2019minin cehenneme girmesine \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131rlar. \u0130\u015fte bu nedenle onlar, kim olurlarsa olsunlar, m\u00fc\u2019minin d\u00fc\u015fman\u0131d\u0131rlar. \u0130nsana dost olan kimse, onun iyi ve g\u00fczele ula\u015fmas\u0131 i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015f\u0131r, insan\u0131n k\u00f6t\u00fc bir sona ula\u015fmas\u0131n\u0131 isteyen kimsenin ise dost olmas\u0131 elbette m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir.<\/p>\n

Gerek direkt Allah yolundan al\u0131koymak i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fs\u0131nlar, gerekse onlar y\u00fcz\u00fcnden y\u00fcce Allah\u2019a kar\u015f\u0131 kulluk g\u00f6revleri yerine getirilmemi\u015f olsun, insan\u0131 y\u00fcce Allah\u2019\u0131n azab\u0131na s\u00fcr\u00fckleyen e\u015f ve \u00e7ocuklar insan\u0131n d\u00fc\u015fman\u0131 durumundad\u0131rlar. \u0130nsan, kendisini Allah yolundan al\u0131koyan ki\u015filerden sak\u0131nmal\u0131, y\u00fcce Allah\u2019a kar\u015f\u0131 kulluk g\u00f6revlerini engelleyen her durum ve ki\u015fiden uzakla\u015fmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

\u0130nsan\u0131 y\u00fcce Allah\u2019\u0131n azab\u0131na s\u00fcr\u00fckleyenler \u015fayet anne, baba, karde\u015f gibi en yak\u0131n kimseler ise, imana kar\u015f\u0131 k\u00fcfr\u00fc sevdikleri ve k\u00fcfre destek olduklar\u0131 s\u00fcrece onlara kar\u015f\u0131 dikkatli olunmal\u0131, bu konudaki her istekleri yerine getirilmemelidir.<\/p>\n

\u201cE\u011fer onlar (anne baban) seni, hakk\u0131nda bilgin olmayan bir \u015feyi bana ortak ko\u015fman i\u00e7in zorlarlarsa, onlara it\u00e2at etme. Onlarla d\u00fcny\u00e2da iyi ge\u00e7in ve bana y\u00f6nelen kimsenin yoluna uy. Sonra d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcz banad\u0131r; size yapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 haber verece\u011fim.\u201d (Lokman, 15)<\/p>\n

\u201cEy iman edenler, e\u011fer im\u00e2na kar\u015f\u0131 k\u00fcfr\u00fc seviyorlarsa babalar\u0131n\u0131z\u0131 ve karde\u015flerinizi veliler edinmeyin. Sizden kim onlar\u0131 veli tan\u0131rsa i\u015fte z\u00e2limler onlard\u0131r.<\/p>\n

De ki: \u2018E\u011fer babalar\u0131n\u0131z, o\u011fullar\u0131n\u0131z, karde\u015fleriniz, e\u015fleriniz, h\u0131s\u0131m akrab\u00e2n\u0131z, kazand\u0131\u011f\u0131n\u0131z mallar, d\u00fc\u015fmesinden korktu\u011funuz ticaret, ho\u015fland\u0131\u011f\u0131n\u0131z konutlar, size Allah’tan, El\u00e7isinden ve O’nun yolunda cih\u00e2d etmekten daha sevgili ise o halde All\u00e2h emrini getirinceye kadar g\u00f6zetleyin. All\u00e2h, yoldan \u00e7\u0131km\u0131\u015f toplulu\u011fu hidayete iletmez.\u201d (Tevbe, 23- 24)<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019a, O\u2019nun g\u00f6nderdi\u011fi Tevhidi esaslara d\u00fc\u015fman olan aile efrad\u0131yla dost olunmayaca\u011f\u0131 gibi, \u015fayet onlar tevbe edip iman etmezlerse, onlar i\u00e7in dua etmek de yoktur. Y\u00fcce Allah (cc), kendisine ve g\u00f6nderdi\u011fi Tevhidi esaslara d\u00fc\u015fman olanlara, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n dua etmelerini yasaklamaktad\u0131r.<\/p>\n

\u201cAkrab\u00e2 bile olsalar, cehennem halk\u0131 olduklar\u0131 belli olduktan sonra (Allah’a) ortak ko\u015fanlar i\u00e7in ma\u011ffiret dilemek; ne Peygamberin, ne de inananlar\u0131n yapaca\u011f\u0131 bir i\u015f de\u011fildir.<\/p>\n

\u0130br\u00e2him’in babas\u0131 i\u00e7in ma\u011ffiret dilemesi, sadece ona verdi\u011fi bir s\u00f6zden \u00f6t\u00fcr\u00fc idi. Fakat onun, bir All\u00e2h d\u00fc\u015fman\u0131 oldu\u011fu, kendisine belli olunca ondan uzak durdu. Ger\u00e7ekten \u0130br\u00e2him, \u00e7ok i\u00e7li ve yumu\u015fak huylu idi.\u201d (Tevbe, 113-114)<\/p>\n

M\u00fc\u2019minler, d\u00fcnya hayat\u0131nda kendilerini Allah yolundan al\u0131koyan kimselerden uzak durmazlarsa, bu durumda ziyana u\u011frayacak ve kaybedecek olan kendileri olacakt\u0131r. \u015eu bir ger\u00e7ektir ki, bug\u00fcn belli nedenler ve \u00e7\u0131karlar gere\u011fi uzakla\u015f\u0131lmayan akrabalar, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde kendileri zaten uzakla\u015f\u0131p ka\u00e7acaklard\u0131r. O halde ahiret hayat\u0131nda M\u00fcsl\u00fcmana bir faydas\u0131 dokunmayacak, hatta \u00fcst\u00fcne \u00fcstl\u00fck onun ceza g\u00f6rmesine sebep olacak kimselerden m\u00fc\u2019minler mutlaka uzakla\u015fmal\u0131, onlara mesafeli olmal\u0131d\u0131rlar.<\/p>\n

\u201cO g\u00fcn onlardan her ki\u015finin yeter derecede i\u015fi vard\u0131r.\u201d<\/p>\n

O g\u00fcn herkes, kendi hesab\u0131n\u0131n kayg\u0131s\u0131 i\u00e7erisinde \u00e7\u0131rp\u0131nacak, y\u00fcklendikleri g\u00fcnahlar\u0131n hesab\u0131n\u0131 verecektir. O g\u00fcn hi\u00e7 kimse kimseye yard\u0131m etmeyecek, hi\u00e7 kimse, bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n g\u00fcnah\u0131n\u0131 y\u00fcklenmeyecek, baba \u00e7ocu\u011funa, \u00e7ocuk da babas\u0131na herhangi bir fayda sa\u011flamayacakt\u0131r.<\/p>\n

\u201cEy insanlar, Rabb\u2019inizden korkun ve baban\u0131n, \u00e7ocu\u011funun cez\u00e2s\u0131n\u0131 \u00e7ekmeyece\u011fi, \u00e7ocu\u011fun da babas\u0131n\u0131n cez\u00e2s\u0131n\u0131 \u00e7ekmeyece\u011fi g\u00fcnden \u00e7ekinin. All\u00e2h’\u0131n vaadi ger\u00e7ektir. D\u00fcny\u00e2 hay\u00e2t\u0131 sizi aldatmas\u0131n. O aldat\u0131c\u0131 (\u015feyt\u00e2n), sizi All\u00e2h hakk\u0131nda aldatmas\u0131n.\u201d (Lokman, 33)<\/p>\n

\u201cO g\u00fcn herkes gelir, kendi can\u0131n\u0131 kurtarmak i\u00e7in u\u011fra\u015f\u0131r ve herkese yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131n tam kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 verilir, onlara asla haks\u0131zl\u0131k edilmez.\u201d (Nahl, 111)<\/p>\n

K\u0131yamet g\u00fcn\u00fcn\u00fcn o deh\u015fet dolu dakikalar\u0131nda herkes, kendi hesab\u0131n\u0131 verecektir ki, herkes hak etti\u011fi ceza ve m\u00fckafat\u0131n\u0131 kendisi alacakt\u0131r. Bu, ilahi adaletin tecellisi i\u00e7in olmas\u0131 gereken bir durumdur. G\u00fcnah transferinin ve ki\u015fiden ki\u015fiye sevap naklinin olmad\u0131\u011f\u0131 o g\u00fcnde, herkes ald\u0131\u011f\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131\u011fa g\u00f6re ya sevinecek ya da \u00fcz\u00fcnt\u00fcs\u00fcnden ve yapt\u0131klar\u0131 gayri me\u015fru i\u015flerden dolay\u0131 utanacak, y\u00fcz\u00fc karar\u0131p moraracakt\u0131r.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n emirlerinden birini, birka\u00e7\u0131n\u0131 ya da t\u00fcm\u00fcn\u00fc terk edenler, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde Rab\u2019lerine isyandan ve Rabb\u2019lerinin emirlerini \u00f6nemsemeyip terk etmekten hesaba \u00e7ekileceklerdir. K\u0131yamet g\u00fcn\u00fc her \u00fcmmet kendi kitab\u0131ndan hesaba \u00e7ekilece\u011fi gibi, M\u00fcsl\u00fcmanlar da Kur’an\u2019dan hesaba \u00e7ekileceklerdir. Bu nedenle, her M\u00fcsl\u00fcman, mutlak anlamda Kur\u2019ani esaslara g\u00f6re hareket etmeli ve en g\u00fczel \u00f6rnek olan Rasulullah (as)\u2019\u0131n her s\u00f6z ve davran\u0131\u015f\u0131n\u0131 \u00f6rnek almal\u0131d\u0131r. Ancak bu durumda ki\u015fi, y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanacak ve kurtulu\u015fa ula\u015facakt\u0131r.<\/p>\n

38-39- Y\u00fczler var ki o g\u00fcn p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131l, g\u00fcle\u00e7 ve sevin\u00e7li.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi vahyi esaslara iman edip teslim olanlar, ya\u015famlar\u0131n\u0131 vahyi esaslar do\u011frultusunda d\u00fczenleyenler, Rab\u2019lerinin verdi\u011fi nimetlere ve vahyi esaslara kar\u015f\u0131 nank\u00f6rl\u00fck yapmayanlar, o k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde mutlu ve bahtiyard\u0131rlar. Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanman\u0131n ve O\u2019nun verdi\u011fi m\u00fckafatlara ula\u015fman\u0131n sevinci i\u00e7inde olan M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n y\u00fczleri g\u00fcle\u00e7, kalpleri huzur ve mutluluk co\u015fkusu i\u00e7indedir.<\/p>\n

\u201cY\u00fczler de var ki o g\u00fcn nimet i\u00e7inde mutlu, i\u015finden memnun.\u201d (\u011ea\u015fiye, 8-9)<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar, d\u00fcnya hayat\u0131nda ya\u015fad\u0131klar\u0131 zorluklar\u0131n, s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131n, zorba g\u00fc\u00e7lerden g\u00f6rd\u00fckleri bask\u0131 ve eziyetlerin; k\u00fcfre, zulme, adaletsizli\u011fe ve zorbal\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131\u015flar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda Rab\u2019lerinin verdi\u011fi m\u00fckafatlarla mutlu ve sevin\u00e7lidirler, Rab\u2019lerine hamd etmektedirler. D\u00fcnya hayat\u0131nda \u00e7ekilen zorluklara kar\u015f\u0131 verilen nimetlerle m\u00fc\u2019minler bir co\u015fku i\u00e7indedirler.<\/p>\n

\u201cY\u00fczler var ki o g\u00fcn, \u0131\u015f\u0131l \u0131\u015f\u0131l parlar, Rabb\u2019ine bakar.\u201d (K\u0131yamet, 22-23)<\/p>\n

O g\u00fcn, kurtulup m\u00fckafata ula\u015fanlar i\u00e7in ne b\u00fcy\u00fck bir mutluluk ve ne g\u00fczel bir saadettir. Ne mutlu o kimselere ki, d\u00fcnya hayat\u0131nda Rab\u2019lerinin buyru\u011fu do\u011frultusunda ya\u015fam\u0131\u015flar, Rab\u2019lerinin r\u0131zas\u0131 u\u011fruna mal ve canlar\u0131n\u0131 ortaya koymu\u015flard\u0131r. \u0130\u015fte onlar, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde Rab\u2019lerinin vaat etti\u011fi g\u00fczelliklere ve m\u00fckafatlara ula\u015facaklard\u0131r.<\/p>\n

D\u00fcnya hayat\u0131n\u0131 ebedi zannedip g\u00fcnlerini g\u00fcn etmeye \u00e7al\u0131\u015fanlar, k\u00fcf\u00fcr ve zorbal\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 \u201cBana dokunmayan y\u0131lan bin ya\u015fas\u0131n\u201d mant\u0131\u011f\u0131 ile hareket edip dilsiz \u015feytan misali zul\u00fcm kar\u015f\u0131s\u0131nda suspus olanlar; k\u00fcf\u00fcr, zul\u00fcm ve zorbal\u0131\u011f\u0131 ayakta tutmak i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fanlar; oylar\u0131yla, maddi ve bedeni g\u00fc\u00e7leriyle k\u00fcfre destek olanlar; Rab\u2019lerinin verdi\u011fi nimetlere \u015f\u00fckretmeyenler, nank\u00f6rl\u00fck yapanlar, ya\u015famlar\u0131n\u0131 vahyi esaslara g\u00f6re d\u00fczenlemeyenler, vahyi esaslar\u0131 tevil edip \u00e7arp\u0131tanlar, hevalar\u0131n her \u015feyin \u00fcst\u00fcnde tutanlar, M\u00fcsl\u00fcmanlar aras\u0131nda tefrika \u00e7\u0131kar\u0131p b\u00f6l\u00fcc\u00fcl\u00fck yapanlar! Evet b\u00fct\u00fcn bunlar da o g\u00fcn a\u015fa\u011f\u0131lanm\u0131\u015f bir halde, ger\u00e7ekleri g\u00f6rmenin mahcubiyeti i\u00e7erisinde y\u00fczleri kararacakt\u0131r.<\/p>\n

40-42- Y\u00fczler de var ki o g\u00fcn buru\u015fmu\u015f, onlar\u0131 karanl\u0131klar b\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u0130\u015fte onlar kafirler, facirlerdir.<\/p>\n

Y\u00fcz\u00fcn kararmas\u0131, bilerek ya da gizli olarak hata yap\u0131lmas\u0131, g\u00fcnah i\u015flenmesi sonucunda, ger\u00e7eklerle y\u00fczy\u00fcze gelinmesi halinde olur. Yalan s\u00f6yleyen bir kimsenin yalan\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131, gizli bir su\u00e7 i\u015fleyen kimsenin su\u00e7\u00fcst\u00fc yakalanmas\u0131 durumunda yalanc\u0131 ya da su\u00e7lunun utan\u00e7tan y\u00fcz\u00fc k\u0131zar\u0131r, kapkara kesilir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi vahyi esaslar\u0131 yalanlay\u0131p ink\u00e2r edenler, bu esaslar\u0131 hevalar\u0131na g\u00f6re \u00e7arp\u0131tanlar, hakk\u0131 bat\u0131la bulay\u0131p ger\u00e7e\u011fi gizleyenler, iman ettiklerini iddia etmelerine ra\u011fmen, Kur\u2019ani esaslara g\u00f6re ya\u015famayanlar, insanlar\u0131 kand\u0131rmak i\u00e7in yalan s\u00f6yleyenler, yapmad\u0131klar\u0131 \u015feyleri yapm\u0131\u015f gibi g\u00f6sterip \u00f6v\u00fcn\u00fcp b\u00f6b\u00fcrlenenler, kendi yanlar\u0131ndan metod koyup insanlar\u0131 aldatanlar, k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc ger\u00e7eklerle y\u00fczy\u00fcze geldiklerinde utanacaklar, mosmor olacaklard\u0131r.<\/p>\n

\u201cK\u00f6t\u00fc i\u015fler yapanlara da (o) k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcn aynen cez\u00e2s\u0131 verilir ve onlar\u0131n y\u00fczlerini bir horluk kaplar. Onlar\u0131 Allah’tan kurtaracak hi\u00e7 kimse yoktur. Sanki y\u00fczleri, karanl\u0131k geceden par\u00e7alara b\u00fcr\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u0130\u015fte onlar da ate\u015f halk\u0131d\u0131r, hep orada kalacaklard\u0131r.\u201d (Yunus, 27)<\/p>\n

\u201cEy cin ve insan toplulu\u011fu, i\u00e7inizden, size \u00e2yetlerimi anlatan ve bug\u00fcn\u00fcn\u00fczle kar\u015f\u0131la\u015faca\u011f\u0131n\u0131za dair sizi uyaran el\u00e7iler gelmedi mi? \u2018Kendi aleyhimize \u015f\u00e2hidiz.\u2019 dediler. D\u00fcny\u00e2 hay\u00e2t\u0131 onlar\u0131 aldatt\u0131 ve kendilerinin k\u00e2fir olduklar\u0131na \u015fahitlik ettiler.\u201d (En\u2019am, 130)<\/p>\n

\u201cAllah’a yalan uyduranlar\u0131n k\u0131y\u00e2met g\u00fcn\u00fc y\u00fczlerinin kapkara kesildi\u011fini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn. Kibirlenenler i\u00e7in cehennemde bir yer yok mudur?\u201d (Z\u00fcmer, 60)<\/p>\n

K\u0131yamet g\u00fcn\u00fcnde y\u00fczleri kapkara olanlar, uydurduklar\u0131 \u015feylerin bo\u015f, yalan ve k\u00fcf\u00fcr oldu\u011funa o g\u00fcn bizzat \u015fahit olmu\u015flard\u0131r. Onlar\u0131n d\u00fcnyada yapt\u0131klar\u0131 her \u015fey bo\u015fa \u00e7\u0131km\u0131\u015f, uydurduklar\u0131 \u015feyler kendilerinden uzakla\u015farak kaybolup gitmi\u015ftir. O g\u00fcn onlar al\u00e7al\u0131p rezil olmu\u015flard\u0131r.<\/p>\n

Nank\u00f6rler, b\u00f6l\u00fck b\u00f6l\u00fck cehenneme s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015flerdir. Oraya geldikleri zaman, kap\u0131lar\u0131 a\u00e7\u0131lan cehennemin bek\u00e7ileri onlara \u015f\u00f6yle demi\u015ftir: \u2018Kendi aran\u0131zdan, Rabb\u2019inizin \u00e2yetlerini size okuyan ve sizi bu g\u00fcn\u00fcn\u00fczle kar\u015f\u0131la\u015faca\u011f\u0131n\u0131z hakk\u0131nda uyaran el\u00e7iler gelmedi mi?\u2019 \u2018Evet geldi, demi\u015flerdir; ama k\u00e2firlere azap s\u00f6z\u00fc hak olmu\u015ftur.\u201d (Z\u00fcmer, 71)<\/p>\n

D\u00fcnyada kendilerini do\u011fru yolda zannederek y\u00fcce Allah\u2019\u0131n indirdi\u011fi vahyi esaslara s\u0131rt d\u00f6nenler, y\u00fcce Allah\u2019\u0131 raz\u0131 edecekleri zann\u0131yla her t\u00fcrl\u00fc \u015firki, k\u00fcfr\u00fc i\u015fleyenler, Kur’an d\u0131\u015f\u0131ndaki yol ve y\u00f6ntemleri ya\u015fam tarz\u0131 olarak alanlar, o g\u00fcn su\u00e7\u00fcst\u00fc yakalanmalar\u0131n\u0131n y\u00fczkaras\u0131 ve tela\u015f\u0131 i\u00e7inde \u00e7\u0131rp\u0131nmakta, ak\u0131llar\u0131 s\u0131ra mazeretler ortaya atarak kendilerini temize \u00e7\u0131karmaya \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

\u201cTela\u015fa d\u00fc\u015ft\u00fckleri zaman (onlar\u0131) bir g\u00f6rsen: hi\u00e7biri kurtulamaz, yak\u0131n yerden yakalanm\u0131\u015flard\u0131r.\u201d (Sebe, 51)<\/p>\n

\u201cSonra onlar\u0131n: \u2018Rabb\u2019imiz Allah’a andolsun ki biz m\u00fc\u015friklerden de\u011fildik.\u2019 demelerinden ba\u015fka \u00e7areleri kalmad\u0131\u011f\u0131 (g\u00fcn).\u201d (En\u2019am, 23)<\/p>\n

\u201cAll\u00e2h onlar\u0131n hepsini tekrar diriltti\u011fi g\u00fcn, d\u00fcny\u00e2da size yemin ettikleri gibi O’na da yemin edecekler ve kendilerinin, (do\u011fru) bir \u015fey \u00fczerinde bulunduklar\u0131n\u0131 sanacaklard\u0131r. \u0130yi bilin ki onlar yalanc\u0131lard\u0131r.\u201d (M\u00fccadele, 18)<\/p>\n

\u201cO(\u015feyta)nlar onlar\u0131 yoldan \u00e7\u0131kard\u0131klar\u0131 halde bunlar do\u011fru yolda olduklar\u0131n\u0131 san\u0131rlar.\u201d (Zuhruf, 37)<\/p>\n

Kur\u2019ani ger\u00e7ekleri ink\u00e2r eden kafirlerin, Kur\u2019ani ger\u00e7eklere iman ettiklerini iddia edip ondan y\u00fcz\u00e7eviren m\u00fcrtetlerin, Kur’an\u2019\u0131n bir k\u0131sm\u0131n\u0131 ya\u015fay\u0131p bir k\u0131sm\u0131n\u0131 b\u0131rakan m\u00fc\u015friklerin, Allah\u2019\u0131n dinini ikinci plana at\u0131p hevalar\u0131n\u0131 ve d\u00fcnyevi de\u011ferlerini \u00f6nplana alan fas\u0131klar\u0131n, kalben iman etmedikleri halde yaln\u0131zca insanlar\u0131 aldatmak ve g\u00f6steri\u015f yapmak i\u00e7in Kur’an\u2019\u0131n baz\u0131 h\u00fck\u00fcmlerini ya\u015f\u0131yormu\u015f gibi davranan m\u00fcnaf\u0131klar\u0131n t\u00fcm\u00fc o g\u00fcn, \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k i\u00e7erisinde mazeretler ortaya atacaklar.<\/p>\n

Onlar, ak\u0131llar\u0131 s\u0131ra kendilerini temize \u00e7\u0131kar\u0131p y\u00fcce Allah\u2019\u0131n cezas\u0131ndan kurtulmaya \u00e7al\u0131\u015facaklard\u0131r, ancak nafile, t\u00fcm \u00e7abalar\u0131 bo\u015fa gidecektir. \u00c7\u00fcnk\u00fc d\u00fcnyada yapt\u0131klar\u0131 her \u015feyin kaydedildi\u011fi kitaplar\u0131 ellerine verilecektir. Art\u0131k ger\u00e7eklerle y\u00fczy\u00fcze geldiklerini ve yapabilecekleri bir \u015feylerinin kalmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 o zaman daha iyi anlayacaklard\u0131r.<\/p>\n

\u201cKitap (ortaya) konulmu\u015ftur. Su\u00e7lular\u0131n onun i\u00e7indekilerden korkarak: \u2018Vah bize, bu kitaba da ne oluyor, ne k\u00fc\u00e7\u00fck ne de b\u00fcy\u00fck hi\u00e7bir \u015fey b\u0131rakm\u0131yor, her \u015feyi say\u0131p d\u00f6k\u00fcyor!\u2019 dediklerini g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn; yapt\u0131klar\u0131n\u0131 haz\u0131r bulmu\u015flard\u0131r. Rabb\u2019in kimseye zulmetmez.\u201d (Kehf, 49)<\/p>\n

Ger\u00e7ekler b\u00fct\u00fcn \u00e7\u0131plakl\u0131\u011f\u0131 ile ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015f, d\u00fcnya hayat\u0131nda gizli a\u00e7\u0131k yap\u0131lan \u201czerre a\u011f\u0131rl\u0131\u011f\u0131nca hay\u0131r\u201d ve \u201czerre a\u011f\u0131rl\u0131\u011f\u0131nca \u015fer\u201d o g\u00fcn g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne serilecek, o fiili i\u015fleyenler taraf\u0131ndan g\u00f6r\u00fclecek, hi\u00e7bir \u015fey gizli kalmayacakt\u0131r.<\/p>\n

Tevhidi esaslara iman edip o esaslar do\u011frultusunda \u00e7al\u0131\u015fanlar\u0131n ve Rab\u2019lerinin buyru\u011funa icabet edip Kur’an’\u0131 hayat tarz\u0131 olarak alanlar\u0131n, o g\u00fcn ula\u015facaklar\u0131 g\u00fczellikler nedeniyle, \u201cy\u00fczleri g\u00fcle\u00e7, p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131l bir halde, mutlu ve sevin\u00e7li\u201d olacakt\u0131r. Ancak Kur’an’\u0131 hayat prensibi olarak kabul etmeyenler, ya\u015famlar\u0131n\u0131 heva ve heveslerinin arzular\u0131 do\u011frultusunda d\u00fczenleyenler, hayatlar\u0131n\u0131 yalan ve k\u00fcf\u00fcr \u00fczerine bina edenler de \u201co g\u00fcn y\u00fczleri kararm\u0131\u015f bir halde, \u00fczg\u00fcn ve mutsuzdurlar.\u201d Onlar o g\u00fcn, ziyan ettikleri koca bir hayat\u0131n \u00fcz\u00fcnt\u00fcs\u00fc, k\u00fcf\u00fcrlerinin ve yalanlar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131n mahcubiyeti ve g\u00f6recekleri \u015fiddetli ve s\u00fcrekli azab\u0131n endi\u015fesi i\u00e7erisinde \u015fa\u015fk\u0131n ve al\u00e7alm\u0131\u015f bir haldedirler.<\/p>\n

\u0130\u015fte o g\u00fcn, y\u00fcce Allah (cc), Kur’an\u2019da s\u00f6z verdi\u011fi gibi \u201cM\u00fcsl\u00fcmanlarla su\u00e7lular\u0131 bir tutmam\u0131\u015f\u201d herkese kazand\u0131klar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 tam olarak vermi\u015ftir. Y\u00fcce Rabb\u2019imiz o g\u00fcn olacaklar\u0131, Kur\u2019an\u2019\u0131 Kerim\u2019de kullar\u0131na bildirmi\u015f ve tercihi kullar\u0131na b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130\u015fte o g\u00fcn, herkes d\u00fcnyada yapt\u0131\u011f\u0131 tercihin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6recektir.<\/p>\n

Y\u00fcce Allah (cc), insanlar\u0131n o g\u00fcn ahiret hayat\u0131nda kar\u015f\u0131la\u015facaklar\u0131 durumu \u00e7ok a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde bildirmi\u015f, \u201cBu bir \u00f6\u011f\u00fctt\u00fcr; dileyen Rabb\u2019ine varan bir yol tutar.\u201d (M\u00fczzemmil, 19) uyar\u0131s\u0131nda bulunmu\u015f ve kullar\u0131n\u0131 kendi iradeleriyle ba\u015f ba\u015fa b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131r. Kim ahirette hangi durumla kar\u015f\u0131la\u015fmak istiyorsa, d\u00fcnya hayat\u0131nda ona g\u00f6re ya\u015fas\u0131n, ona g\u00f6re davrans\u0131n.<\/p>\n

 <\/p>\n

Kurani M\u00fccahede: 2011-05-03<\/p>\n

 
\n